Έπεα Πτερόεντα στο θέατρο Όρα *κριτική

Written by

Αποσπάσματα τραγωδιών -διαλογικών και χορικών μερών-από τον ηθοποιό κ. Άρη Ρέτσο στην παράσταση «Έπεα Πτερόεντα» στο θέατρο Όρα. Αγαμέμνων του Αισχύλου, Ηλέκτρα και Αντιγόνη του Σοφοκλή. Κήρυκας, Χορός, Αγαμέμνων, Ηλέκτρα, Χορός, Αντιγόνη, Άγγελος, προσωπεία τραγωδιών, πυρήνες μύθων,  μιας αρχέγονης μνήμης που με όχημα την ποιητική γλώσσα περιγράφει τα ανθρώπινα δεινά.

Μόνος στη σκηνή,  με μία μάσκα και δύο μουσικά όργανα,  ο ηθοποιός υποδύεται τα πρόσωπα αυτά και την ίδια στιγμή οι στίχοι-σε πυκνή διάταξη- προβάλλονται πίσω του. Με όργανο τον τόνο της φωνής και τον ήχο της μουσικής, υποδεικνύει μιαν άλλη εκδοχή έκφρασης της αρχαίας τραγωδίας, τόσο των διαλογικών μερών όσο και των χορικών και των μονολόγων. Ενδιαφέρουσα ιδέα κυρίως για μελέτη και περαιτέρω εξέλιξη, που ο ηθοποιός και σκηνοθέτης της παράστασης κ. Άρης Ρέτσος, υποστήριξε-όχι πολύ πειστικά κατά τη γνώμη μας-δίνοντας μια πινελιά πρωτόγονης, ανατολίτικης  έκφρασης.

Η έλλειψη σκηνικού τόνιζε την υπέρβαση των ορίων των μύθων του δράματος σε μια απροσδιοριστία χωροχρονική και ταυτόχρονα η προβολή των στίχων στο πανί πίσω από τον ηθοποιό, έδινε μια μοντέρνα διάσταση-ιδωμένη ως σκηνικό- των λέξεων που αποτελούν τη βάση της θεατρικής επικοινωνίας. Ωστόσο η εκφορά των λόγων δεν ήταν καθαρή και τα νοήματα χάνονταν αφήνοντας στην ατμόσφαιρα έναν μουρμουριστό, πρωτόγονο ήχο.  Αυτός ο ήχος, ήταν από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της παράστασης,  ιδιαίτερα σε σημεία τομών που άλλαζαν τον ακουστικό τόνο των λέξεων δίνοντας μιαν άλλη διάσταση παράλληλα με τους ήχους που υπογράμμιζαν μια τραγικότητα υποσυνείδητου μεγέθους, πέρα από στενά γλωσσικά συστήματα και γεωγραφικά όρια λαών.Πώς θα ακούγονταν αυτά τα λόγια, στη μετάφραση και στο πρωτότυπο κείμενο, καθώς και οι ακατέργαστοι ήχοι των κραυγών και της λαϊκής φιλοσοφικής ενατένισης,  σε ένα αρχαίο θέατρο, σε ένα πανεπιστημιακό μάθημα, σε μια ξένη χώρα;

Έπεα Πτερόεντα μονοτονία μιας θολής εκφοράς στην απουσία δράσης και στην ακινησία της μάσκας. Κουραστικό αποτέλεσμα. Αποδόμηση του θεάτρου, επιστροφή στην ακατέργαστη μήτρα έκφρασης.

Έπεα Πτερόεντα μια πρωτότυπη ιδέα διαφορετικής ανάγνωσης και εκφοράς των λέξεων και των νοημάτων που γίνονται ήχος βαθύς και μουρμουριστός του πρωτόγονου που κρύβεται μέσα μας, ως ρήση διαλόγου και γνωμική έκφραση που υπονοείται, αφήνοντας ανοιχτό το θέμα της επικοινωνίας.