Κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου γιορτάζουμε σύσσωμο το έθνος τη λεγόμενη Επέτειο του Όχι. Γιορτάζουμε δηλαδή την άρνηση της Ελλάδας στο τελεσίγραφο που της εξαπέστειλε η Ιταλική κυβέρνηση, με το οποίο ζητούσε ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο.
Από ότι γνωρίζουμε περίπου στις 3 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου ο Ιταλός πρέσβης Εμανουέλε Γκράτσι επισκέφθηκε τον τότε πρωθυπουργό της Ελλάδας Ιωάννη Μεταξά στο σπίτι του, για να του παραδώσει το τελεσίγραφο.
Η ακριβής απάντηση του Μεταξά στον πρέσβη ήταν η φράση« Alors, c’ est la guerre», δηλαδή «Λοιπόν αυτό σημαίνει πόλεμο». Του απάντησε στα γαλλικά, γιατί αυτή ήταν η επίσημη διπλωματική γλώσσα. Τα όσα εξέφρασε με αυτή την πρόταση ο ίδιος, μετατράπηκαν από τον τότε ελληνικό δημοσιογραφικό τύπο στη λέξη «ΟΧΙ», που ουσιαστικά δήλωνε τη στάση όλων των ελλήνων απέναντι στην ιταλική πρόκληση.
Μια από τις χειρότερες προκλήσεις του πολέμου, ήταν ο τορπιλισμός του καταδρομικού «Έλλη» την 15η Αυγούστου μέρα εορτασμού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο γεμάτο από κόσμο λιμάνι της Τήνου.
Μόλις ο αρχιστράτηγος Παπάγου έδωσε το πρώτο έκτακτο ανακοινωθέν, την ημέρα της ανακήρυξης του πολέμου χαρακτηριστικό γεγονός είναι οι ζητωκραυγές του ελληνικού λαού. Με γενναιότητα και ηρωισμό οι απλοί εκείνοι άνθρωποι δεν διέφεραν σε τίποτα από τους προγόνους τους, αφού μας μεταφέρουν χιλιάδες χρόνια πίσω στην εποχή του ηρωικού ιδεώδους. Όταν μια υπέρτατη γενιά ανθρώπων μάχονταν για την επερχόμενη τιμή και δόξα.
Έτσι πήραν το δρόμο για το μέτωπο με λεβεντιά και με το χαμόγελο στα χείλη, όσες δυσκολίες και αν αντιμετώπισαν. Είχαν συμμάχους το βαρύ χειμώνα, τα άγρια βουνά και την πολύτιμη συνδρομή του άμαχου πληθυσμού.
Η άμυνα της μεραρχίας Ηπείρου με διοικητή τον Χαράλαμπο Κατσιμήτρο και η συμβολή του αποσπάσματος του συνταγματάρχη Δαβάκη έδωσαν τον απαραίτητο χρόνο στον ελληνικό στρατό να ανασυνταχθεί. Η μάχη μεταφέρθηκε στο εσωτερικό της Αλβανίας στην ιστορική περιοχή της Βορείου Η πείρου. Στις 21 Νοεμβρίου ο ελληνικός στρατός κατέλαβε την Κορυτσά και συνέχισε με άλλες περιοχές.
Εξαιτίας των αλλεπάλληλων ηττών της Ιταλίας ο γερμανικός στρατός εισέρχεται στην Ελλάδα στις 6 Απριλίου του 1941. Παρόλη τη γενναία αντίσταση των μαχητών της Μακεδονίας στο οχυρό Ρούπελ κατά μήκος της γραμμής Μεταξά, δεν ανετράπη η πορεία του. Ακολουθεί στις 24 Απριλίου συνθηκολόγηση και η σκληρή κατοχή.
Τέσσερα χρόνια μετά η Ελλάδα αντικρίζει την ελευθερία της. Τα γεγονότα που βίωσε ο ελληνικός λαός και η αντιμετώπισή τους κέντησαν μια από τις λαμπρότερες στιγμές της ελληνικής ιστορίας. Απέδειξαν για μια ακόμη φορά πως ο ιερός αγώνας για την ελευθερία του ατόμου είναι καθήκον. Από τότε και στο εξής δεν έλεγε κανείς «οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες», αλλά « οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες».
Κάθε χρόνο τέτοια μέρα πλήθος Ελλήνων ξεχύνεται στους δρόμους για να εορτάσει. Πραγματοποιούνται μαθητικές και στρατιωτικές παρελάσεις και υψώνεται σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια η ελληνική σημαία. Είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής που είμαστε σε θέση να αποδώσουμε. Και παντοτινό μας χρέος να θυμόμαστε ότι τους οφείλουμε αυτό που είμαστε σήμερα. Να μάθουμε μέσα από τη δική τους μάχη, τον τρόπο για να δώσουμε τη δική μας. Να μάθουμε γνωρίζοντας τον πόλεμο, τον τρόπο για να διασφαλίσουμε την ειρήνη.
γράφει η Παναγιώτα Κωνσταντίνη