«Η Νεράιδα του Ηλεκτρισμού» του Raoul Dufy, η μεγαλύτερη τοιχογραφία του κόσμου

Written by

«Η νεράιδα του ηλεκτρισμού» (La Fée Electricité)
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Παρίσι 1937

Ο Ραούλ Ντιφί (Raoul Dufy / 1877-1953) ήταν Γάλλος ζωγράφος, χαράκτης και διακοσμητής. Καθώς προερχόταν από φτωχή οικογένεια και ήταν ο μεγαλύτερος από εννέα παιδιά, αναγκάστηκε να εργαστεί σε ηλικία μόλις δεκατεσσάρων ετών, σε μία εταιρεία εισαγωγής καφέ. Παρ’ όλα αυτά, παρακολουθούσε τα νυχτερινά μαθήματα ζωγραφικής που διοργάνωνε ο δήμος της Χάβρης, με δάσκαλο τον Lilie. Το 1900 συνέχισε με υποτροφία τις σπουδές του στην Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι. Μέχρι εκείνη την περίοδο ο Dufy βρισκόταν πιο κοντά στο κίνημα του ιμπρεσιονισμού, όμως η έκθεση των φοβιστών το 1905, και κατά κύριο λόγο ο πίνακας του Henri Matisse, «Πολυτέλεια, ηρεμία, ηδονή», άσκησε μεγάλη επίδραση στο μετέπειτα έργο του. Οι έντονοι χρωματισμοί και ο λαμπρός λυρισμός του έργου του, δίδαξαν τη χαρά του καθαρού χρώματος και τον αισθησιασμό των ζωηρών λυρικών κλιμάκων, που, υποστηριζόμενες από ένα ευαίσθητο, σχεδόν στενογραφικό σχέδιο, αποτέλεσαν το κυριότερο χαρακτηριστικό της ζωγραφικής του.

Henri Matisse, «Πολυτέλεια, ηρεμία, ηδονή», 1905

Το 1902 ο Dufy είχε ήδη γνωρίσει την πλούσια φιλότεχνη Berthe Weill, που βοηθούσε νέους καλλιτέχνες να γίνουν γνωστοί στο ευρύ κοινό. Στην γκαλερί της πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση το 1906. Αργότερα, ο Dufy παρασύρθηκε για λίγο από το κύμα των Κυβιστών και το 1911 σχεδίασε τις ξυλογραφίες για το βιβλίο του Guillaume Apollinaire, «Μύθοι με ζώα του Ορφέα». Η φιλία του με τον Paul Poiret, τον διάσημο μόδιστρο, ο οποίος του άνοιξε τον δρόμο ως σχεδιαστή υφασμάτων γνωστότατων παρισινών οίκων και την ευκαιρία να ανοίξει ένα δικό του ατελιέ.


Ο Dufy είχε πλέον αποκτήσει οικονομική άνεση και τα ταξίδια του στην Ιταλία και στο Μαρόκο, του έδωσαν ένα μεσογειακό και εξωτικό χαρακτήρα, που πέρασε στα μεταγενέστερα έργα του, όπως ο πίνακας «Η νεράιδα του ηλεκτρισμού», επιφάνειας 600 τ.μ., (ύψος: 1000 μ., πλάτος: 6000 μ.) που θεωρείται ο μεγαλύτερος ζωγραφικός πίνακας του κόσμου.
Το 1937 του ανατέθηκε να ζωγραφίσει μια τεράστια τοιχογραφία στο Pavillon de la Lumière et de l’ Électricité (Περίπτερο του Φωτός και Ηλεκτρικής Ενέργειας), το οποίο κατασκευάστηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα Robert Mallet-Stevens στο Champ de Mars.


Ο Ραούλ Ντιφί επί το έργον

Η σύνθεση απλώνεται σε όλη την 600 m2 καμπύλη επιφάνεια της εισόδου, από τα δεξιά προς τα αριστερά, σε δύο κύρια θέματα: την ιστορία της ηλεκτρικής ενέργειας και των εφαρμογών της – από τις πρώτες παρατηρήσεις για τις πιο σύγχρονες τεχνικές εφαρμογές του. ‘

Στη δεξιά πλευρά, ένα μεταβαλλόμενο τοπίο στο Cui, ο ζωγράφος έχει τοποθετήσει μερικά από τα αγαπημένα του θέματα όπως, ιστιοφόρα, σμήνη πουλιών, μια αλωνιστική μηχανή κ.λ.π. Η σύνθεση συμπληρώνεται από τα πορτρέτα εκατόν δέκα επιστημόνων και εφευρετών, οι οποίοι συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ηλεκτρικής ενέργειας.

Στο κέντρο, ο καλλιτέχνης συνδυάζει τη μυθολογία και τις αλληγορίες με την ιστορική ακρίβεια και την τεχνολογική περιγραφή, δημιουργώντας αντιθέσεις αντιθέτων. Απεικονίζονται οι θεοί του Ολύμπου και οι γεννήτριες σταθμών του Ivry-sur-Seine, οι οποίες συνδέονται με το κεραυνό του Δία. Αρχέγονη φύση και Αρχιτεκτονική. Από όλες τις μυθικές μορφές ξεχωρίζουν αυτές του Ερμή αγγελιαφόρου και της «Αρπαγής της Ευρώπης» από τον Δία-ταύρο.

Στα αριστερά διακρίνεται η θεά Ίρις, στο κέντρο, ενώ το φως τρεμοπαίζει, πάνω από μια ορχήστρα και εικόνες από πρωτεύουσες του κόσμου. Περιοχές του κόκκινου, του κίτρινου και του πράσινου, ανεξάρτητα από τη ρέουσα γραμμή του σχεδίου, ενεργοποιούν την δυναμική αυτή σύνθεση.

Ο Dufy χρησιμοποίησε ως υπόστρωμα ένα νέο υλικό που προετοίμασε ο χημικός Jacques Maroger, και το οποίο έδινε στο χρώμα μια διαφανή ποιότητα, της η ακουαρέλα. Η ζωγραφική του Dufy χαρακτηρίζεται από το συναίσθημα, τη ζωηρή φαντασία και τη φρεσκάδα της παιδιού, την απελευθέρωση από της παλιές και ξεπερασμένες φόρμες.


Αυτή η τεράστια τοιχογραφία δωρίστηκε στο μουσείο τέχνης Moderne από την Électricité de France, όπου εγκαταστάθηκε το 1964.

Το 1952 ο Dufy βραβεύτηκε με το μεγάλο βραβείο στην Μπιενάλε της Βενετίας, ενώ λίγο πριν πεθάνει πρόλαβε να δει και τη μεγάλη αναδρομική έκθεση που διοργανώθηκε της τιμήν του στο Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας της Γενεύης.

«Η Νεράιδα του Ηλεκτρισμού»


πηγή cityculture.gr / «Η Νεράιδα του Ηλεκτρισμού» του Raoul Dufy, η μεγαλύτερη τοιχογραφία του κόσμου / Παναγιώτης Καμπάνης*

* Ο Παναγιώτης Καμπάνης είναι Δρ. Αρχαιολόγος-Ιστορικός, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Μεταδιδακτορικός ερευνητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης