Ευριπίδη, «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» από το ΚΘΒΕ, στο θέατρο Δάσους | κριτική παράστασης

Written by

«Ιφιγένεια η εν Αυλίδι», Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο θέατρο Δάσους (5ο Φεστιβάλ Δάσους) Κριτική Άγγελα Μάντζιου

Μινιμαλιστική και επιβραδυντική παράσταση με πρόταξη του ποιητικού λόγου του τραγικού ποιητή-φιλοσόφου, Ευριπίδη. Μοντέρνα μετατοπιστική ανάγνωση χωρίς το περίβλημμα της αρχαίας σκευής, μα με όλα τα κλειδιά ανάδειξης της πολυδιάστατης ουσίας και των υπονοήσεων του έργου στο προσκήνιο και ενώπιον των θεατών.

Η σκηνοθετική εργασία απεικόνισης της ιστορίας, στην παράσταση «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι», έδειξε με σύγχρονο τρόπο την αρχαία εκδοχή με το έκδηλο ίχνος των μυθολογικών υποτονισμών σε αλλεπάλληλες στρώσεις. Αυτό το χρονικό ίχνος, με τους αιώνες ανάμεσα, εγγεγραμμένο σε συρμούς μυθικών ονομάτων στο υποσυνείδητο σθένος, κρατήθηκε ως εκκίνηση αφήγησης. Αφήγηση μιας ιστορίας με την αρχαία ονοματολογία των προσώπων και τις επικείμενες πράξεις ιδωμένες φιλοσοφικά στον θεατρικό αγώνα, ως θυσία, ανταμοιβή και μοίρα των ανθρώπων και ως όνειρο συμβολισμών με ένα μπλε φανταστικό ελάφι.

Πάνω στην άμμο-στο ακρογιάλι της Αυλίδας- το σκηνικό της παράστασης με διάσπαρτα άσπρα κρινάκια, εκείνα με τη δροσιά της αυγής στα λουλούδια που φυτρώνουν σε ανέγγιχτα τοπία και τα έχουμε δει κάτι όμορφα καλοκαιρινά πρωινά μπροστά στη θάλασσα, σαν χρησμό και αίνιγμα ομορφιάς φυσικής και κρυπτικά δυσερμήνευτης.

Σ? αυτό το σκηνικό πεδίο, σε μη σταθερό έδαφος, αναμετρήθηκαν οι ήρωες με τα διάφορα διλήμματα ατομικά και συλλογικά και αναπτύχθηκαν σε συνεχή διαπραγμάτευση οι σχέσεις, κοινωνικές, πολιτικές, θρησκευτικές, πολιτισμικές, σε μια σοφιστική ψυχογραφία. Με μαύρα ρούχα, όμοια αλλά με διάφορες κοψιές, χορός και πρωταγωνιστές, συγκρούστηκαν διαλεκτικά σε επιχειρηματολογίες πλοκής και συμπύκνωσης, με τρόπο που άφηνε χώρο να ιδωθούν όσα έλεγαν τα πολύστροφα λόγια του ποιητή.

Ο λόγος της μετάφρασης, ακούστηκε μεστός και τόσο βιωματικός, στην πικρή εκείνη αίσθηση του μάταιου αγώνα και της θυσίας που συνεχίζεται με διάφορες νοηματοδοτήσεις, στο λαμπρό φως της ζωής και στο πένθος του θανάτου…

Χαμηλοί φωτισμοί, ρωγμές μουσικών φράσεων επί σκηνής, ήχοι φτερών και ανέμων και άλλοι πιο συμπαγείς και κρουστοί, έδωσαν στην παράσταση μια χροιά ερωτηματική και γήινη, στο πλαίσιο του ανθρώπου που ταλανίζεται από ερωτήματα, στις εσωτερικές και τις διαφόρων τύπων συνομιλίες και συναναστροφές με τους άλλους, συγγενείς, φίλους, ξένους.

Οι ηθοποιοί της παράστασης υποστήριξαν πολύ καθαρά το διφορούμενο στίγμα των ανατροπών με τρόπο αβίαστο, χωρίς στόμφο, σε ερμηνείες χρωματισμένες από το ανθρώπινο μέγεθος κι όχι τόσο από το αξίωμα, υπογραμμισμένο και αυτό σε άλλη διάσταση.
Οι ερμηνείες, παρ? ότι όχι όλες στο ίδιο επίπεδο και ως σκηνοθετική επιλογή προσώπων, έδωσαν συμπληρωματική συνοχή στη συνολική ενέργεια της διακριτής υποκριτικής υπεροχής κορυφαίων μερών, ως πολύβουο και πολυκύμαντο άθροισμα φωνών σε διάφορες αποχρώσεις, καθώς ιριδισμοί φωτός στα λαμπερά βότσαλα διάφανης μπλε θάλασσας.

Ιφιγένεια η εν Αυλίδι. Παράσταση καίρια και σύγχρονη, με έμφαση στον λόγο του ποιητή στο φιλοσοφικό βάθος της ιστορίας. Με βήματα και με κίνηση συστροφών τέτοια, που έδειξε τα πέπλα της σκόνης στο ακατανόητο υπερβατικό: αυτό που -ενώ συμβαίνει ενώπιόν μας- αδυνατούν να συλλάβουν οι αισθήσεις και το τυλίγει ο ποιητικός μύθος που κουβαλάμε μέσα μας και λάμπει εν αγνοία μας, όπως υπογραμμίζει ο νομπελίστας ποιητής. «Λάμπει μέσα μου κείνο που αγνοώ. Μα ωστόσο λάμπει». Ακινδύνου, Ελπιδοφόρου, Ανεμποδίστου ( Οδ. Ελύτη, Τα Ελεγεία της Οξώπετρας 1991).

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ Η ΕΝ ΑΥΛΙΔΙ
Μετάφραση: Παντελής Μπουκάλας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός
Σκηνικά-Κοστούμια: Αλεξάνδρα Μπουσουλέγκα, Ράνια Υφαντίδου
Mουσική σύνθεση-Μουσική διδασκαλία-Ηχητικός σχεδιασμός: Θοδωρής Οικονόμου
Kίνηση: Δημήτρης Σωτηρίου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
A? Βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξία Μπεζίκη
Β? Βοηθός σκηνοθέτη: Xάρης Πεχλιβανίδης
Βοηθοί σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Ελίνα Ευταξία, Isabela Tudorache
Φωτογράφιση παράστασης: Τάσος Θώμογλου
Οργάνωση παραγωγής: Marleen Verschuuren, Μαρία Λαζαρίδου *Βοηθός σκηνογράφου (στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης): Σοφία Τσιριγώτη
Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Γιώργος Γλάστρας (Αγαμέμνων), Ανθή Ευστρατιάδου (Ιφιγένεια), Γιώργος Καύκας (Πρεσβύτης), Νικόλας Μαραγκόπουλος (Μενέλαος), Θανάσης Ραφτόπουλος (Αχιλλέας), Χρίστος Στυλιανού (Αγγελιοφόρος), Μαρία Τσιμά (Κλυταιμήστρα). Χορός: Μομώ Βλάχου, Στελλίνα Βογιατζή, Δέσποινα Γιαννοπούλου, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Δανάη Επιθυμιάδη, Αίγλη Κατσίκη, Λήδα Κουτσοδασκάλου, Μαρία Κωνσταντά, Αλεξία Μπεζίκη, Ζωή Μυλωνά, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Κατερίνα Παπαδάκη, Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου.
Μουσικός επί σκηνής: Δημήτρης Χουντής.

cityportal.gr / «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι», Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο θέατρο Δάσους / Κριτική Άγγελα Μάντζιου