Σημάδια στην ομίχλη: η παράσταση δυναμίτης της χρονιάς, κριτική παράστασης

Written by

Εξειδίκευση

Η τέχνη θα μπορούσε να είναι σημάδια στην ομίχλη. Άναρχες και αραιές πινελιές φωτεινών χρωμάτων σε έναν θολωμένο καμβά. Πινελιές δυσδιάκριτες με γυμνό μάτι, πινελιές με δυσδιάκριτη αρχή και τέλος, πινελιές με δυσδιάκριτη ίσως αξία. Πινελιές ίσως ξεθωριασμένες, ίσως ανεξίτηλες, ίσως ανθεκτικές, ίσως αυθεντικές, ίσως αληθινές. Ποιος έχει την ικανότητα να εγγυηθεί για την αλήθεια; Πόσο κοστίζει η αλήθεια και πόσο στοιχίζει η απουσία της; Άραγε υπήρξε ποτέ παρούσα; «Αλλά να ζεις μ’ ένα ψέμα όλη σου τη ζωή είναι σα να πεθαίνεις κάθε μέρα». Ποιος όμως δεν πεθαίνει κάθε μέρα; Εξειδίκευση στην ανακάλυψη της Αλήθειας / ο καλύτερος εκτιμητής των έργων τέχνης / η πλαστογραφία είναι το πάθος του / το ξεγύμνωμα του ψέματος / το παιχνίδι ανάμεσα σε αυτό που θα μπορούσε να είναι αληθινό, που έχει την ικανότητα να υποκρίνεται το αληθινό, να ξεγελά / να εξαπατά. Να δημιουργεί αυταπάτες, να σπέρνει την αμφιβολία. Να επιβιώνει, να επιβάλλεται, να γεννά τον θαυμασμό, να γίνεται ακριβό και σπάνιο, μόνο μέσω της αυταπάτης. Μόνο μέσω υποκρινόμενο την αλήθεια.

Σ α ν  να είναι αυθεντικό. Σ α ν  να είναι γνήσιο. Σ α ν  να είναι αληθινό. Σ α ν  να είναι πρωτότυπο. Σ α ν  να είναι μοναδικό. Σ α ν  να είναι σπάνιο.

Προδοσία – αμφισβήτηση

Η πλαστογραφία είναι το πάθος, είναι η εξειδίκευση αυτού του καλύτερου εκτιμητή έργων τέχνης. Η εξειδίκευσή του είναι η αποκάλυψη της αλήθειας. Της μίας και μοναδικής. Ο καλύτερος εκτιμητής έργων τέχνης δεν κάνει ποτέ λάθος. Δεν τον ξεγελά ποτέ η απομίμηση. Έχει αφιερώσει τη ζωή του στο ξεγύμνωμα ακόμη και του πιο πειστικού ψέματος. Ο Πάπας της Τέχνης. Ο μόνος που έχει το αλάθητο. Ο ανιχνευτής του αληθινού. Ή μήπως ο εκπρόσωπος της ουτοπίας; Καμία αλήθεια, καμία γνησιότητα, καμία πρωτοτυπία, καμία κ α θ α ρ ό τ η τ α. Μονάχα ένα κράμα. Ένα μείγμα του αληθινού με το κίβδηλο. Όπου η διάκριση, όπου η απομάκρυνση και διαίρεση των δύο όρων είναι το πιο απαιτητικό αίνιγμα. Το αίνιγμα που μπορεί να ξεγελάσει ακόμη και τον ίδιο τον Πάπα της Τέχνης. Εκεί που μέχρι και ο εκπρόσωπος της αλήθειας αποδεικνύεται ανεπαρκής. Εκεί που η αλήθεια προδίδει. Και που εν τέλει αυτή είναι η μόνη αλήθεια: πως αλήθεια είναι η προδοσία της αλήθειας· πως αλήθεια είναι η αμφισβήτηση της αλήθειας. Ο πίνακας θα μπορούσε να είναι γνήσιος. Ο αλάνθαστος εκτιμητής θα μπορούσε να έχει κάνει λάθος. Η ταχεία, διαισθητική του διάγνωση, εν ριπή οφθαλμού. Τα 2 πρώτα δευτερόλεπτα όταν αντικρύζεις έναν πίνακα / ένα σπίτι /  έναν άνθρωπο.

Ανατροπή;

«Ρηχός, άδειος, χωρίς καμία απολύτως γοητεία». Η πρώτη εκτίμηση για τον πίνακα / για το σπίτι / για τον άνθρωπο. Υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να ανατρέψει αυτήν την πρώτη διαισθητική διάγνωση; Ο διάλογος στην ουσία του είναι αναρχικός, απρόβλεπτος και ανεξέλεγκτος. Διότι κυοφορεί πάντα το ενδεχόμενο της ανατροπής. Και αυτό ακριβώς κυοφορεί και η ίδια η παράσταση από την έναρξη έως τη λήξη της: ένα διαρκές  ε ν δ ε χ ό μ ε ν ο  ανατροπής. Μία διαρκής  υ π ο ψ ί α  επερχόμενης ανατροπής, η οποία όπως ούτε επιβεβαιώνεται, ούτε απορρίπτεται εντελώς. Μέσα στην κάθε βέβαιη διάγνωση—εκτίμηση παραμονεύει η υπονόμευσή της.

Γίνεται

Δεν έχει σημασία εάν τελικά ο πίνακας είναι αυθεντικός ή όχι. Ο πίνακας είναι μονάχα η αφορμή. Γ ί ν ε τ α ι  αληθινός διότι είναι πλέον ο δικός—της—πίνακας, η δική—της—αλήθεια, ο δικός—της—διάλογος, η δική—της—ελπίδα, ο δικός—της—σύντροφος. Και μέσα σε αυτήν την πορεία της οικειοποίησης, της δημιουργίας της δικής—της—αλήθειας, της δικής—της—γνησιότητας δεν έχει ανάγκη από κανέναν απόλυτο εκτιμητή, από καμία αυθεντία.

Δυναμίτης

Η παράσταση δυναμίτης της χρονιάς. Η Ράνια Σχίζα και ο Νίκος Παντελίδης δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας, αναδεικνύοντας με τον πλέον έκκεντρο τρόπο το πολυεπίπεδο / πολυδιάστατο και ανεξάντλητο κείμενο του Stephen Sachs. Μεταξύ του Νίκου Παντελίδη στον ρόλο του ψυχαναγκαστικού, άτεγκτου, υπερόπτη και αποστειρωμένου εκτιμητή έργων τέχνης και της Ράνιας Σχίζα στον ρόλο της λαϊκής, απεγνωσμένης μπαργούμαν παράγεται η ανάφλεξη μιας χημείας εξαιρετικής, μέσω την οποίας αναδεικνύεται με τρόπο άμεσο και ανάγλυφο το σταδιακή ψυχική ολίσθηση των ηρώων: πρώτα μια ρωγμή, ύστερα ένα σπάσιμο, έπειτα το άνοιγμα, το ξεγύμνωμα, το ξέσκισμα, το μάτωμα και κάποιες μικρές πρόσκαιρες επουλώσεις, σαν ράμματα που έχουν πλέον χαλαρώσει. Η σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στους δύο ήρωες μέσω του υποκριτικού βάθους των δύο ηθοποιών και φυσικά της σκηνοθετικής καθοδήγησης του Λεωνίδα Παπαδόπουλου θυμίζει ακριβώς τα λόγια του ήρωα, τη στιγμή που περιγράφει την διαδικασία δημιουργίας ενός αληθινού έργου τέχνης: «τα χέρια του στροβιλίζονταν, περιστρέφονταν, βρισκόταν σε έκσταση, όπως ένας σαμάνος, […] όπως ένας ταυρομάχος […] φρενιασμένες περιστρεφόμενες γραμμές […] μάτωσε πάνω στον καμβά, εκσπερμάτωσε […] μια τέχνη πύρινη […] άνθρωποι που καίγονται, που σκάνε σαν πυροτεχνήματα ανάμεσα στ’ αστέρια».

Σαν σημάδια μέσα στην ομίχλη.

Ταυτότητα της παράστασης
Συγγραφέας: Stephen Sachs

Μετάφραση: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Σκηνικά: Όλγα Ντέντα
Κοστούμια: Όλγα Ντέντα
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Παίζουν: Ράνια Σχίζα, Νίκος Παντελίδης

Διάρκεια:90′ (χωρίς διάλειμμα)
Τιμές Εισιτηρίων: Γενική είσοδος: 13 ευρώ, Φοιτητές / ΑμΕΑ / Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ): 10 ευρώ, Ατέλειες: 5 ευρώ, Προπώληση:10€

Διάρκεια Παραστάσεων: Από το Σάββατο 30 Νοεμβρίου έως την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020Πληροφορίες: Προπώληση: viva.gr, κρατήσεις: 213 0356472 / 6949534889
Παραστάσεις: Σάββατο 21:15 και Κυριακή 18:30
Φωτογραφίες: Στέλιος Δανιήλ & Γεωργία Σιέττου
Βοηθός Σκηνοθετη: Άννα Θεοδωρίδου

cityculture.gr/ γράφει η Ιφιγένεια Καφετζοπούλου