Αναλύοντας τη δομή και τις παθήσεις του παχέος εντέρου

Written by

Το παχύ έντερο είναι όργανο του πεπτικού μας συστήματος το οποίο απορροφά το νερό από την τροφή που δεν χωνεύτηκε στο λεπτό έντερο, και στη συνέχεια αποβάλλει από τον πρωκτό το υπόλειμμα.  Η αξία του ίδιου είναι τόσο σημαντική για όλο τον οργανισμό, ώστε ο ‘’πατέρας’’ της Ιατρικής Ιπποκράτης να το χαρακτηρίσει ως την αρχική πηγή των περισσότερων ασθενειών, ενώ διάφοροι ειδικοί επιστήμονες το χαρακτηρίζουν ως τη ‘’δεύτερη καρδιά του οργανισμού μας’’, αφού στην ουσία είναι το όργανο που σωματοποιεί τα αισθήματά μας.

Πόσα γνωρίζουμε για το παχύ έντερο; Ποιες ενέργειες μπορούμε να ακολουθήσουμε αν θέλουμε να παραμείνει υγιές;

Οι σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες με το έντονο άγχος και τρέξιμο, έχουν συνδράμει στην εκδήλωση διάφορων γαστρεντερικών διαταραχών[1], όπως και στην αύξηση του κρουσμάτων του καρκίνου του παχέος εντέρου[2]. Σύμφωνα με έγκυρες ιατρικές πηγές, αποτελεί ένας είδος καρκίνου που εμφανίζεται με δεύτερη συχνότητα κυρίως στον Δυτικό πληθυσμό. Οι αιτίες που έχουν συμβάλλει στην αύξηση της νόσου, σύμφωνα με ειδικούς, είναι η κακή διατροφή, το έντονο άγχος και η καθιστική ζωή που δεν περιλαμβάνει την άθληση.[3]  

Αυτή η άσχημη πραγματικότητα, μας καλεί όλους να εμβαθύνουμε στο ζήτημα της υγείας μας και να της δώσουμε την προσοχή και την αξία που της αξίζει.

Είναι σημαντικό να εξετάσουμε τη δομή του παχέος εντέρου, τις σημαντικότερες παθήσεις γύρω από αυτό, όπως και σημαντικά πράγματα που θα έπρεπε να γνωρίζουμε ώστε να το διατηρήσουμε υγιές. Ας δούμε κάποιες πληροφορίες για την ανατομία του και τη λειτουργία του στον ανθρώπινο οργανισμό.

Το παχύ έντερο αποτελεί το τελευταίο τμήμα του γαστρεντερικού μας συστήματος. Μελετώντας το εσωτερικό του, θα δούμε πως αποτελείται από τρία κύρια μέρη: το τυφλό έντερο με τη σκωληκοειδή απόφυση, το κόλον (ανιόν, εγκάρσιο, κατιόν και σιγμοειδές) και το απευθυσμένο ή ορθό. Το παχύ έντερο έχει διάμετρο οχτώ με δέκα εκατοστά και το μήκος του είναι ενάμιση μέτρο. Αξίζει να σκεφτούμε πως αν δεν ήταν αναδιπλωμένο, εμείς θα ήμασταν κυριολεκτικά πανύψηλοι!

Η καλή υγεία του εντέρου είναι απαραίτητη για τη γενικότερη υγεία του οργανισμού. Η μακροχρόνια λανθασμένη διατροφή, η κληρονομικότητα, η έλλειψη σωματικής άσκησης και το υπερβολικό άγχος, εντείνουν πολλές φορές τα προβλήματα υγείας που υπάρχουν σε αυτό. Ας δούμε μερικές από τις σημαντικότερες παθήσεις.

  • Διάρροια: Οι αιτίες της διάρροιας περιέχουν λόγους όπως λήψη φαρμάκων, συχνές διατροφικές συνήθειες αλλά και την ύπαρξη μίας άλλης πάθησης, όπως η γαστρεντερίτιδα.  Συναισθηματικοί λόγοι όπως άγχος και στρες ευθύνονται και αυτοί, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου που προκαλείται από  την εμφάνισή της σε παιδιά και ηλικιωμένος, είναι η αφυδάτωση η οποία είναι αποτέλεσμα συνεχόμενων επεισοδίων διάρροιας. Είναι χρήσιμο  να αποφεύγονται τα τηγανητά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα φρούτα και λαχανικά και να προτιμούνται μαλακές και υψηλής θρεπτικής αξίας τροφές  όπως ψητό ή βραστό κοτόπουλο, ψάρι, ρύζι και μακαρόνια χωρίς σάλτσα.
  • Δυσκοιλιότητα: Σε αντίθεση με τη διάρροια, οι τροφές που πρέπει να καταναλώνονται για την καταπολέμηση αυτής της πάθησης είναι τα φρούτα (όπως σύκα, δαμάσκηνα, ακτινίδια και αχλάδια) και τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια. Καλό θα είναι ο ασθενής να καταναλώνει αρκετό νερό, καθώς αυτό βοηθάει στη μεγαλύτερη κινητικότητα του εντέρου.
  •  Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Είναι μία από τις πιο γνωστές γαστρεντερικές διαταραχές, η οποία ενώ δεν ενέχει σημαντικό κίνδυνο για τη ζωή είναι ικανή στο να μειώσει την ποιότητά της και το αίσθημα ικανοποίησης από αυτή. Εμφανίζεται κυρίως σε νεότερες  ηλικίες κάτω των 45 ετών με συμπτώματα όπως φούσκωμα στο στομάχι, εναλλαγή δυσκοιλιότητας και διάρροιας όπως και εμφάνισης ανεπιθύμητων αερίων. Επιβαρυντικοί παράγοντες όπως το άγχος και η κακή ψυχολογική κατάσταση επηρεάζουν συχνά και είναι μία αιτία για την εμφάνιση αυτής της πάθησης. Για την καταπολέμησή της χρησιμοποιούνται σπασμολυτικά, αντί διαρροϊκά και υπακτικά φάρμακα. Η χρήση προβιοτικών είναι εξίσου ενδεδειγμένη και ενδείκνυται για τις περισσότερες περιπτώσεις.
  • Καρκίνος του παχέος εντέρου: Αποτελεί ένα από τα πιο απειλητικά νοσήματα για τη ζωή, ο κίνδυνος αυξάνεται με την προχωρημένη ηλικία, όπως και με την ύπαρξη ήδη φλεγμονωδών καταστάσεων στο έντερο. Μεγαλύτερος κίνδυνος υπάρχει στην αύξηση της ηλικίας, αφού τα περισσότερα κρούσματα διαπιστώνονται σε ανθρώπους άνω των 50 ετών. Αποτελεί τον δεύτερο σε συχνότητα καρκίνο στο Δυτικό κόσμο, ο οποίος όμως μπορεί με την κατάλληλη γνώση και πρόληψη, να καταπολεμηθεί. Σημαντική εξέταση για την πρόληψη της συγκεκριμένης πάθησης είναι η κολονοσκόπηση, η οποία αν και παρεξηγημένη από την κοινή γνώμη, είναι σημαντική και σώζει, κυριολεκτικά, ζωές. Το άτομο ήδη από την ηλικία των πενήντα ετών πρέπει να υποβληθεί στην πρώτη του κολονοσκόπηση, εκτός αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, οπότε η εξέταση πρέπει να γίνεται νωρίτερα. Πραγματοποιείται από το γαστρεντερολόγο ανώδυνα με τη χρήση αναισθητικού, απαιτώντας όμως μόνο προετοιμασία μία ημέρα πριν με τη χρήση υπακτικών για την πλήρη κένωση του εντέρου. Η εξέταση εντοπίζει τους πολύποδες και προβαίνει στη άμεση αφαίρεσή και απομάκρυνσή τους εκείνη τη στιγμή αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Παρά τη σημαντικότητά της, παραμένει η ιατρική εξέταση με την ίσως μεγαλύτερη προκατάληψη γύρω από το όνομά της. Είναι όμως μία ερώτηση την οποία πρέπει να υποβάλλουμε στον εαυτό μας: είναι πιο σημαντική μία προκατάληψη από την ίδια την υγεία και τη ζωή μας; Αξίζει περισσότερο η γνώμη κάποιων ανθρώπων ή το να πράττω το καλύτερο για την υγεία μου και να υποβάλλομαι στις απαραίτητες εξετάσεις;

Έχει διαπιστωθεί πως η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπους ζωής συμβάλλει στη μείωση εμφάνισης της νόσου, όπως και της μεγαλύτερης θωράκισης του οργανισμού μας. Ας δούμε μερικές σημαντικές ενέργειες που μπορούμε να εντάξουμε στη ζωή μας και θα βοηθήσουν στην υγεία του παχέος εντέρου.

  • Το να καταναλώνει κάποιος λιγότερο κόκκινο κρέας και περισσότερο ψάρι/κοτόπουλο, είναι σημαντικό για τη μείωση της έκθεσης στον κίνδυνο της συγκεκριμένης πάθησης .
  • Η αξία του ελαιόλαδου έχει διαπιστωθεί από δεκάδες διατροφολόγους και γιατρούς. Η κατανάλωσή του θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ενέργειες για την πρόληψη της νόσου. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός πως  είναι ένα προϊόν με ισχυρές αντικαρκινικές ιδιότητες, λόγω των της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φαινόλες και μονοακόρεστα λιπαρά. Επιβάλλεται να αποτελεί μέρος της καθημερινής διατροφής.
  • Υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών ημερησίως, όπως και κατανάλωση οσπρίων τουλάχιστον 1-2 φορές την εβδομάδα.
  • Αποφυγή ή μείωση του καπνίσματος. Το να μην καπνίζει κάποιος, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη μείωση εμφάνισης της νόσου.
  • Η άσκηση, το καθημερινό περπάτημα και το τρέξιμο βοηθούν στην κινητικότητα του εντέρου. Να αθλούμαστε όσο περισσότερο μπορούμε.
  • Καλό είναι να αποφεύγουμε το υπερβολικό μαγείρεμα λαχανικών και φυτικών ινών, ώστε να διαφυλαχθούν τα θρεπτικά συστατικά τους.

Ας μην ξεχνάμε ποτέ: η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία!

Πηγές άντλησης πληροφοριών
http://www.bestrong.org.gr/el/cancer/typesofcancer/cancerofthelargebowel/
https://www.dailythess.gr/pies-trofes-mionoun-ton-kindyno-karkinou-sto-pachy-entero/
https://meygeia.gr/pachi-entero-8-pragmata-pou-prepi-na-gnorizete/

cityculture.gr/ γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη


[1] https://www.pharmaplus.gr/ta-pio-syhna-gastrenterika-provliuata#.W-o3Ph9oRdg

[2] http://www.bestrong.org.gr/el/cancer/typesofcancer/cancerofthelargebowel/

[3] https://www.epege.gr/%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%BB%CE%B7%CF%88%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B1%CF%87%CE%AD%CE%BF%CF%82-%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%AD%CF%81/