Ο βυζαντινός κόσμος του Antoine Helbert

Written by

          «Αντί ενός εγχειριδίου Ιστορίας του Βυζαντίου…προτίμησα, σε ποιητική μορφή που επιτρέπει κάποιες παρεκκλίσεις από την αυστηρά ακραιφνή ιστορική αλήθεια, να υπογραμμίσω πράγματα και θέματα παραγνωρισμένα που επιτρέπουν αιρετικές σχεδόν προσεγγίσεις. Ο μονόδρομος της σχολικής διδασκαλίας αποδεικνύεται συχνά, μια ίσως παραπλανητική πορεία μάθησης, που απαξιώνει τα διδάγματα της επιστημονικής έρευνας και του ιστορικού μαθήματος, υπηρετώντας άλλες σκοπιμότητες.        
          Νομίζω ότι με τον τρόπο αυτό της «ποιητικής αδείας» μπαίνουν απρόσκοπτα μερικά ουσιαστικά προβλήματα και ερωτήματα της σχέσης που έχει κάθε γενιά με το προγονικό κατόρθωμα: μάθημα όχι απαραίτητα πάντα μεγαλειώδες και μεγαλείο όχι πάντα άμοιρο κάποιας σκοτεινής και ανομολόγητης πτυχής.
          Κινδυνεύω, εν γνώσει μου, να θεωρηθώ ταραξίας της καθεστηκυίας αλήθειας: επωμίζομαι την ευθύνη, όντας βέβαιη ότι η αλήθεια, όσο τραυματική και αν είναι, έχει, σε τελευταία ανάλυση και δύναμη ιαματική, θεωρώ ότι δεν χρειάζεται να είσαι ιστορικός για να διαπιστώσεις ότι ο ηρωισμός του Λεωνίδα δεν σε γλιτώνει από Εφιάλτες και ότι η ηρωική αντίσταση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου δεν έκλεισε νέες πιθανώς κερκόπορτες».
( Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, Το άγνωστο βυζάντιο, Εκδ. Ερμής, Αθήνα 2006).

Antoine Helbert

          Ο Antoine Helbert γεννήθηκε στο Στρασβούργο είναι ζωγράφος, γλύπτης, εικονογράφος, γραφίστας, σκηνογράφος όπερας, ψηφιακός καλλιτέχνης κ.ά.

          Όπως μου εκμυστηρεύτηκε ο ίδιος πριν μερικά χρόνια, όλα ξεκίνησαν όταν έλαβε ως δώρο από τη μητέρα του ένα βιβλίο για το Βυζάντιο. Ο μυστηριώδης χαρακτήρας του Βυζαντινού Πολιτισμού, που αγνοούσε μέχρι τότε, τον επηρέασε και τον ενέπνευσε σε μεγάλο βαθμό, οδηγώντας τον στη δημιουργία μερικών ψηφιακών έργων. Το αποτέλεσμα τον ικανοποίησε, όπως ικανοποίησε και ένα μεγάλο αριθμό φίλων του, ειδικών ή μη. Η προσπάθειά του αυτή συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια φτάνοντας να δημιουργήσει μια ολόκληρη ενότητα έργων, η οποία ονομάσθηκε Pasion Byzantine (Βυζαντινό Πάθος) και απεικονίζουν τη βυζαντινή αρχιτεκτονική, πορτρέτα και στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής, κυρίως από την Κωνσταντινούπολη.

          Η αρχαιότητα μέσα από τα κατάλοιπά της μας χαρίζει ένα ταξίδι σε έναν πολυδιάστατο χώρο και μας προσφέρει τη δυνατότητα να οραματιστούμε και να βιώσουμε κάτι από την καθημερινότητα των ανθρώπων του παρελθόντος. Τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, έχουν ως σκοπό να αναδείξουν, στο μέτρο του δυνατού, την ατμόσφαιρα της εποχής μέσα από την υποβλητικότητα που αυτά εκφράζουν και να  μετατρέψουν το Χρόνο σε έναν μοχλό αναστοχασμού και τρόπο ανασυγκρότησης των αξιών της ζωής. Το κακό για την Ιστορία είναι ότι ενώ το παρελθόν συνέβη πραγματικά, αυτό που διασώζεται δεν είναι τίποτε άλλο εκτός από σημειώσεις που κάποιος είχε κρατήσει. Συνήθως από τους νικητές, μιας και οι πόλεμοι πρωταγωνιστούν σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης Ιστορίας και οι αναμνήσεις γράφονται από αυτούς που δεν σκοτώθηκαν στον πόλεμο.

         Στις αρχαιογνωστικές επιστήμες δυστυχώς είναι αρκετοί ακόμα εκείνοι οι επιστήμονες που αποφεύγουν κάθε τι νέο και καινοτόμο. Θεωρούν ότι η Αρχαιολογία και η Ιστορία, όχι μόνο τους ανήκει αποκλειστικά, αλλά ότι πρέπει να στηρίζεται μόνο στα κατάλοιπα έτσι όπως αυτά παραδόθηκαν από το Χρόνο και όχι σε προϊόντα φαντασίας. Ξεχνούν όμως ότι η Ιστορία κρατά ερμητικά κλειστές τις πόρτες και τα παράθυρά της και πως ό,τι γνωρίζουμε είναι ότι βλέπουμε κρυφοκοιτάζοντας κάθε φορά από την κλειδαρότρυπα και το αξιολογούμε ανάλογα.

          Ο Antoine Helbert αποκτώντας μια βασική μόρφωση και διαθέτοντας ένα έμφυτο ταλέντο, μετέτρεψε τα οράματά του σε τρισδιάστατες εικόνες, που στο μεγαλύτερο μέρος του φιλότεχνου και φιλοιστορικού κοινού γίνονται περισσότερο αποδεκτές, από τις ακατανόητες ακαδημαϊκές γραφές.

          Ότι και να γράψεις για έναν καλλιτέχνη, το έργο του είναι αυτό που θα τον παρουσιάσει με τον καλύτερο τρόπο. Άλλο τα λόγια και άλλο οι εικόνες.

Φωτογραφία εξωφύλλου: Ψηφιακή απεικόνιση της Κωνσταντινούπολης, Το Παλάτι του Βουκολέοντος

Άποψη της Πόλης από ψηλά
Το Μέγαν Παλάτιον
Αγία Σοφία – Αυγουσταίον – Λουτρά του Ζεύξιππου
Παλάτι Βουκολέοντος (εξωτερική λεπτομέρεια)
Το Μέγα Παλάτιον (εξωτερική λεπτομέρεια)
Το Μέγα Παλάτιον (εσωτερική λεπτομέρεια)
Το Παλάτι του Θεόφιλου (εσωτερική λεπτομέρεια)
Παλάτι Θεόφιλου (εξωτερική λεπτομέρεια)
Αγία Σοφία (εσωτερική λεπτομέρεια)
Αγία Σοφία (εσωτερική λεπτομέρεια)
Αγία Σοφία (εσωτερική λεπτομέρεια)
Σενάτειο Κωνσταντινούπολη (εξωτερική λεπτομέρεια)
Μαγναύρα Κωνσταντινούπολη
Χάλκινη Πύλη
Χρυσή Πύλη
Μικρή Χρυσή Πύλη
Πλατεία Αμαστριανού
Παλάτι Αμαστριανού (εξωτερική λεπτομέρεια)
Παλάτι Αμαστριανού (εσωτερική λεπτομέρεια)
Βασιλική Θεοδόσιου
Βασιλική Θεοδόσιου
Βασιλική Θεοδόσιου (εσωτερική λεπτομέρεια)
Στύλος Μέγα Κωνσταντίνου
1) 330 μ.Χ. -1204 μ.Χ. 2) 1204 μ.Χ. – 1453 μ.Χ.
3) 1453 μ.Χ. – σήμερα
Στύλος Μέγα Κωνσταντίνου (λεπτομέρεια της βάσης)
Στύλος Ιουστινιανού
Στύλος Ιουστινιανού (λεπτομέρεια αγάλματος)
Στύλος Ιουστινιανού (λεπτομέρεια της βάσης)
Στύλος του Λέοντος
Στύλος του Λέοντος (λεπτομέρεια κιονόκρανου)