Οι ζωές όλων μας ανάμεσα στο Take Away και το Click Away

Written by

Με μια σειρά ξενόφερτων λέξεων και ξενικών εφαρμογών υποδεχθήκαμε το 2020 και το αφήνουμε πίσω μας με μισή καρδιά, μιας και ζήσαμε κατά το ήμισυ το έτος του Κρόνου, συνοδευόμενο από μια συνεχής ανανέωση του λεξιλογίου μας που μόνο πιο εύκολη δεν κάνει τις ζωές όλων μας. Τake away, Click Away, Lock Down, Covid – 19 (πιασάρικο όνομα για ιό) κλπ. έχουν κατακλύσει τον νου μας και εμφανίζονται μπροστά μας σε κάθε πιθανή έξοδο μας από το σπίτι και σε κάθε click του τηλεχειριστήριου μας μπροστά στις οθόνες μας. Το πόσο εύκολα μπορέσαμε να προσαρμοστούμε στο Take Away που έθεσε το νέο ‘’υγειονομικό’’ καθεστώς της χώρας και το πόσο άνετα αποδεχθήκαμε το Click Away εν όψει Χριστουγέννων και Εορτών φαίνεται σαν μία απλή διαδικασία κοινωνικής μηχανικής και ανθρώπινης συμπεριφοράς που έχει προγραμματιστεί κατά αυτόν τον τρόπο τα τελευταία χρόνια με την βίαια εισβολή των social media και της νέας τεχνολογίας…

Οι σύγχρονοι άνθρωποι ζουν σε έντονους και γοργούς ρυθμούς, απαιτητικά ωράρια, πολλαπλά καθήκοντα, συνεχή πίεση στην εργασία και στο σπίτι, οι άνδρες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά και οι γυναίκες δεν προλαβαίνουν να δουν τα παιδιά τους στο σπίτι. Μέσα σε όλη αυτή την παραζάλη, υφίστανται και οι δύο τους έναν καταιγισμό πληροφοριών, ειδήσεων και διαφημίσεων που αποπροσανατολίζει τα δύο φύλα, και μεταξύ τους αλλά και από την ευρύτερη κοινωνία, επιπλέον τροφοδοτούνται με μια σειρά επιθυμιών, ψευδών αναγκών και απαιτήσεων, οι οποίες δεν θα είχαν ποτέ εκδηλωθεί ή δημιουργηθεί αν υπήρχε ο απαραίτητος χρόνος εσωτερικής ανάπαυσης και εξωτερικής ειρήνης.

H ζωή μας στο χέρι ή αλλιώς Take Away

Οι άνθρωποι του 21ου αιώνα δεν ζουν πλέον, απλά καταναλώνουν. Coffee Away, Street Food, 2 plus 1, Black Friday, One Night Stand, κλπ. είναι μόνιμες καταστάσεις της νεολαίας και των ανθρώπων που μεγάλωσαν μέσα σε αυτή την εποχή. Το φθηνό είναι πάντα προτιμότερο. Φτηνότερο στη τιμή, σε χρόνο και σε συναίσθημα. Η τιμή όμως του προϊόντος προσδιορίζει πολλές φορές και την δική σου προσωπική αξία.  Αν μονίμως ψωνίζεις φτηνά, στο τέλος μειώνεις τον εαυτό σου και τον καταδικάζεις σε μόνιμη κατάσταση ένδειας και περιφρόνησης (εξαιρούνται οι άνθρωποι που έχουν πράγματι χαμηλό εισόδημα).
Καφές στο χέρι, φαγητό στο πόδι, ξενύχτι μέχρι πρωίας, εφήμερο σεξ, σύντομες ερωτικές γνωριμίες, επαγγελματικές προχειρότητες, μπαλώματα στις σχέσεις, κλείσιμο πληγών με hausplast, όλα βιαστικά και όλα ανώδυνα.

Όλα εκδηλώνονται και όλα πραγματοποιούνται με απώτερο σκοπό την αποφυγή της σπατάλης χρόνου και ενέργειας, το οποίο μεταφράζεται σε αποφυγή συναισθηματικής επένδυσης, νοητικής διεργασίας και ψυχικής οδύνης.

Όταν επενδύεις πάνω σε κάποιον, κάτι, κάπου, δένεσαι συναισθηματικά με αποτέλεσμα αν αυτός ο κάποιος σε εγκαταλείψει ή αυτό το κάτι αποτύχει ή αυτό το κάπου χαθεί, τότε πληγώνεσαι συναισθηματικά και δημιουργείς άμυνες για να προστατεύσεις τον εαυτό σου από ενδεχόμενο πιθανό πόνο και οδύνη.
Η ζωή όμως, δεν είναι μόνο χαρά και ηδονή, αλλά και πόνος και οδύνη.

Αν ο άνθρωπος, πάψει να πονάει, τότε παύει να ζει.
Αν ο άνθρωπος αποφεύγει συνεχώς την οδύνη πάσα θυσία, στην ουσία αποφεύγει την ουσιώδη γνωριμία με τον βαθύτερο εαυτό του.

Ο άνθρωπος που ζει μια ζωή στο Take Away, δεν βιώνει την στιγμή, δεν συνειδητοποιεί τον προορισμό του, δεν δένεται με ανθρώπους και καταστάσεις, δεν αγαπάει και δεν αγαπιέται. Δεν ζει την ζωή του, απλώς την σπαταλάει. Την παίρνει και φεύγει χωρίς να την ζήσει και να την κοιτάξει κατάματα.

Ο κόσμος μας όλος σε μια οθόνη ή αλλιώς Click Away

Οι επιλογές μας σε μια οθόνη, οι προτιμήσεις μας σε ένα κινητό, τα ενδιαφέροντα μας σε μια εφαρμογή, οι ερωτικές, κοινωνικές, οικονομικές και άλλες προσωπικές μας συνδιαλλαγές μέσα από ένα Smartphone, το οποίο καταλήγει στο τέλος της νύχτας να ‘’κοιμάται’’ πιο έξυπνο από εμάς τους ίδιους που του έχουμε δώσει τόση εξουσία πάνω μας. Τα πάντα μπορείς να μάθεις πατώντας ένα click στο κινητό σου. Τα πάντα μπορείς να κάνεις πατώντας ένα click στο laptop σου. Τα πάντα μπορείς να αγοράσεις και να πουλήσεις πατώντας ένα click στο tablet σου.

Αυτό όμως που δεν σου μάθανε είναι πως η τεχνολογία ήρθε στη ζωή μας για να διευκολύνει τις υλικές ανάγκες μας κι όχι για να αντικαταστήσει τις ψυχικές ανάγκες των ανθρώπων.

Κάθε click στο κινητό σου, κοστίζει περισσότερο απ’ όσο μπορείς να φανταστείς και απ’ όσο που φαντάστηκες ποτέ. Σου κοστίζει ενέργεια, χρόνο, γαλήνη και  καθαρότητα. Ενέργεια που θα μπορούσες να διοχετεύσεις σε ένα σχέδιο (project) που θα ήθελες να υλοποιήσεις, χρόνο που θα μπορούσες να μοιραστείς με τα αγαπημένα σου πρόσωπα, γαλήνη που στερείται η ψυχή σου από την ταραχώδη φύση των εισβολών – ειδήσεων (διαφημίσεων) και καθαρότητα του νου, με αποτέλεσμα ο καημένος να καταπονείται και να οδηγείται σε κάψιμο (burn out).

Με ένα click μπορείς να παραγγείλεις μία μπλούζα αλλά τι αξία έχει αν δεν μπορείς να επισκεφθείς το μαγαζί, να την δοκιμάσεις σαν άνθρωπος και να μιλήσεις με την χαριτωμένη πωλήτρια;
Mε ένα click μπορείς να αγοράσεις ένα βιβλίο αλλά τι αξία έχει αν δεν μπορείς να το πιάσεις πρώτα στα χέρια σου, να το ξεφυλλίσεις, να το μυρίσεις και να διαβάσεις το οπισθόφυλλο του βιβλίου ώστε να σε μυήσει στον κόσμο του;
Με ένα click μπορείς να κατεβάσεις μια ταινία, αλλά τι αξία έχει αν δεν μπορείς να πας στον κινηματογράφο με το αγαπημένο σου πρόσωπο ώστε να στριμωχθεί στην αγκαλιά σου και να σου ψιθυρίσει στο αυτί για την πλοκή της ταινίας;

Mε ένα click μπορείς να επιλέξεις πολλά πράγματα σε αυτή τη ζωή, δεν μπορείς όμως να επιλέξεις την ίδια την ζωή!!!

Επιλογή σου πρέπει να είναι η ζωή σου

Όλοι μας είμαστε ελεύθεροι να επιλέξουμε την ζωή που θέλουμε να ζήσουμε, τουλάχιστον έτσι μας μαθαίνουν. Στο νέο ψηφιακό κόσμο όμως που ζούμε, των νέων εφαρμογών και των νέων μέτρων και σταθμών, το δικαίωμα της επιλογής σκοντάφτει πάνω στους αλγόριθμους της Google και του Facebook. Το ίδιο ισχύει και για το δικαίωμα στην εργασία και στην επιχειρηματικότητα με το Lock Down της κυβερνήσεως να στέλνει στα ταμεία ανεργίας αμφότερους. Ενώ το δικαίωμα της κοινωνικοποίησης και της συνάθροισης διαφαίνεται στον ορίζοντα πως θα περνάει από υγειονομικό έλεγχο και από τις αρμόδιες αρχές για την ασφάλεια των πολιτών και της κοινωνίας. Τι βολικό! Για το καλό όλων μας, μας απαγορεύουν να μιλάμε μεταξύ μας, να συναναστρεφόμαστε μεταξύ μας, να συνδιαλεγόσαστε μεταξύ μας, εν ολίγοις… Απαγορεύεται να ζεις μέχρι νεωτέρας!

Επιλογή όλων μας δεν ήταν ο ατομικός μας εγκλεισμός και η κοινωνική μας αποστασιοποίηση, ούτε το κλείσιμο των μαγαζιών, ούτε και η απαγόρευση της κυκλοφορίας. Επιλογή όλων μας ήταν η τυφλή υπακοή στους αρμόδιους και η πειθάρχηση των περιοριστικών μέτρων για τον απλούστατο λόγο πως η κοινωνία μας μπόρεσε να διατηρήσει το Take Away (και το Delivery κατά επέκταση) και το Click Away, με το πρώτο να μετατρέπεται σε εθνικό σπορ στο πρώτο Lock Down και το δεύτερο να γίνεται λαϊκή συνήθεια (hobby) ως αντανάκλαση μιας γνήσιας ατομοκεντρικής, καταναλωτικής και ηδονιστικής κοινωνίας.

Η Ζωή όμως, μας περιμένει ακόμα έξω από τα σπίτια μας!

cityculture.gr/ γράφει ο Γιώργος Τορναίος