Το 458, δηλαδή δύο χρόνια προτού πεθάνει ο Αισχύλος, νικάει στους δραματικούς αγώνες με τη μοναδική τριλογία που διασώθηκε, την Ορέστεια (Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες), με θέμα από τον μύθο των Ατρειδών. Στον «Αγαμέμνονα», η υπόθεση που ξετυλίγεται σε 1683 στίχους, επικεντρώνεται στην επιστροφή του Αγαμέμνονα από την Τροία, μετά την άλωσή της και τον φόνο του ίδιου και της Κασσάνδρας από τη σύζυγό του Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της Αίγισθο.
Ο Αισχύλος, ο μέγιστος των τραγικών, πιστεύει στη Θεία μοίρα και στη Θεία Δίκη αλλά αφήνει στους ανθρώπους την ελπίδα ότι μπορούν να επέμβουν και να την αλλάξουν. Το παρελθόν γι’ αυτόν είναι σημαντικό και εν πολλοίς καθορίζει το παρόν και το μέλλον. Θεωρείται ο συντηρικότερος των τριών τραγικών όμως τα αποφθέγματά του, παρμένα μέσα από τις τραγωδίες του, αναδεικνύουν έναν άνθρωπο βαθύ γνώστης της μίζερης ανθρώπινης φύσης.
«Αλήθεια, λίγοι ανθρώποι τόχουν φυσικό τους
Την ευτυχία του φίλου τους να μη φθονούνε
Μα στην καρδιά κατασταλάζει το φαρμάκι
Της ζούλιας και διπλαίνει του άρρωστου τον πόνο
Που, χώρια απ’ της δικής του δυστυχίας το βάρος
Την ευτυχία του γείτονα βλέπει και σκάζει»
Στον Αγαμέμνονα ο θεωρούμενος παραδοσιακός Αισχύλος βάζει ως κεντρικό του πρόσωπο μια γυναίκα, στην ψυχή της οποίας προσπαθεί να διεισδύσει με μαεστρία και επιδεξιότητα. Και πλάθει μια Κλυταιμνήστρα τόσο διαχρονική και σύγχρονη: δυναμική, αποτελεσματική, ευφυή, αποφασιστική, αλύπητη, αγέρωχη. Η υπερηφάνεια της συγκλονίζει. Δεν μετανιώνει στιγμή για την ανόσια πράξη της «Θήλυς, άρσενος φονεύς» γυναίκα αυτή άντρα να σκοτώσει και μάλιστα τον άντρα της, τον βασιλιά, αφού τον ξεγελά με χίλια τεχνάσματα τάχα μου πιστής, καρτερικής γυναίκας. Γιατί το έγκλημα είχε προαποφασισθεί και μελετηθεί καλά. Μόνη γυναίκα, κυβερνά αποφασιστικά, όσο λείπει ο άντρας της, εμπνέει σεβασμό, τα βάζει με τους άντρες του χορού μετά τον φόνο και τελικά επιβάλλει την ίδια και τον εραστή της Αίγισθο ως κυβερνήτες της πόλης.
Χαρακτηριστικό είναι ότι όταν ο Χορός θέλει να παινέψει την Κλυταιμνήστρα της αποδίδει αντρικά χαρακτηριστικά «ανδρόψυχη» και παρακάτω «με γνώση αντρός βασίλισσα μιλάς». Μια γυναίκα λοιπόν, ο κεντρικός πρωταγωνιστής, μια γυναίκα που τολμά να αψηφά την πατριαρχική, συντηρητική κοινωνία, να ανατρέπει τα κοινωνικά στερεότυπα, να κυβερνά, να επιλέγει τον εραστή της, να σκοτώνει τον άνδρα της και να επιβάλει την απόφασή της και τον εραστή της στον Χορό των Γερόντων και στην κοινωνία. Κλυταιμνήστρα θα έπρεπε να ονομάζεται η Τραγωδία και όχι Αγαμέμνων. Η Κλυταιμνήστα κυριαρχεί στον Αίγισθο, στον Αίγισθο που υποτιμητικά αποκαλείται από τον Χορό «γυναίκα». Είναι ο μόνος νέος που δεν πήγε στον πόλεμο και κινείται στους παραδοσιακούς οικιακούς χώρους. Για τον πατριώτη Αισχύλο, που το πιο σημαντικό γεγονός της ζωής του θεωρούσε τη συμμετοχή του στη μάχη του Μαραθώνα, κάτι τέτοιο θα εθεωρείτο ανοσιούργημα. Αλλά επίσης περνά το δικό της η Κλυταιμνήστρα και στη λογομαχία και αντιπαράθεση που έχει με τον άνδρα της, που αρνείται να πατήσει στα πορφυρά χαλιά που του έχει στρώσει. Τελικά όμως ο Αγαμέμνων υποκύπτει και κάνει το θέλημά της.
Οι δύο ανδρικοί χαρακτήρες είναι μπροστά της πολύ μικροί. Ο Αγαμέμνων, λαμπρός και φημισμένος βασιλιάς, παρουσιάζεται αλαζόνας, επηρμένος και τιμωρείται όχι μόνο για τη θυσία της κόρης του αλλά για την έπαρση, την αλαζονεία του, την αμετροέπεια του. Και η «ύβρις» τιμωρείται ευτυχώς τουλάχιστον στην αρχαία τραγωδία και η κάθαρση έρχεται έστω και με τραγικό τρόπο.
Ο Αίγισθος, ξάδελφος του και εραστής της γυναίκας του, σχεδιάζει τον φόνο, θέλοντας να πάρει εκδίκηση για προγονικές αμαρτίες του πατέρα του Αγαμέμνονα, Ατρέα, ενάντια στον δικό του πατέρα Θυέστη (Θυέστεια δείπνα, στα οποία ο Ατρέας έδωσε στον Θυέστη να φάει τα μαγειρεμένα μέλη των παιδιών του). Σχεδιάζει μεν τον φόνο αλλά αφήνει στην Κλυταιμνήστρα την εκτέλεση.
Η παράσταση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης ήταν απλώς άψογη σε όλα της. Οι ερμηνείες συγκλονιστικές. Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη εσωτερίκευσε όλα τα στοιχεία της προσωπικότητας της Κλυταιμνήστρας. Η Κλυταιμνήστρα εξάλλου της πάει ως χαρακτήρας. Και πέρυσι στην Ιφιγένεια εν Αυλίδι υποδύθηκε την Κλυταιμνήστρα. Εδώ πιάνει τη μάνα από εκεί που την άφησε. Επιβλητική και μεγαλειώδης η φιγούρα της στο πρώτο μέρος, σπαρακτική και αβυσσαλέα στο δεύτερο μέρος μετά τον φόνο. Ο Χατζησάββας, συνεργάστηκαν στην Ιφιγένεια πέρυσι επίσης, στέρεος και στιβαρός, βοήθησε με την ερμηνεία του να προοικονομηθεί το τραγικό του τέλος. Πολύ καλός ο Χαλακατεβάκης, στον ρόλο του φύλακα. Σε έναν τελείως διαφορετικό ρόλο από αυτούς που τον έχουμε, τουλάχιστον τηλεοπτικά συνηθίσει, ανέδειξε δυνατότητες και μεγάλο ταλέντο. Η χαρακτηριστική χροιά της φωνής του ιδιαίτερα βοήθησε στην υπόδυση του ρόλου και έδειξε ότι του ταιριάζει τα αρχαίο θέατρο. Ο Βασίλης Μπισμπίκης, που υποδύεται τον Αίγισθο, είναι ένας ηθοποιός που έχει δυνατότητες και μέλλον και βοηθάει και το παρουσιαστικό του. Ευχή να μην αναλωθεί στις τηλεοπτικές σαπουνόπερες. Η Κασσάνδρα της Θεοδώρας Τζήμου, παρόλο που είναι εξαιρετική νέα ηθοποιός με πολλές περγαμηνές, θεωρώ ότι είχε ερμηνευτικές αδυναμίες ή μάλλον δεν μπόρεσε να φθάσει τις ερμηνείες των υπόλοιπων ηθοποιών. Δεν μας συνεπήρε με τον μονόλογό της όταν προβλέπει το τραγικό τέλος του Αγαμέμνονα αλλά και το δικό της και το τρέμουλό της δεν το νιώσαμε ως τρέμουλο ανθρώπου που νιώθει ότι πηγαίνει να σφαχτεί και το μόνο που εύχεται είναι να φύγει με ένα μόνο χτύπημα.
Η σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη ήταν ευρηματική. Συνδυάζοντας τα στοιχεία του κλασικού με νεωτερικά στοιχεία κατόρθωσε να κτίσει μια παράσταση δύσκολη που όμως σε κρατούσε καθηλωμένο. Λιτή, αφαιρετική, δυνατή, μεστή χωρίς να είναι πομπώδης. Δυνατή η εισαγωγή με τον μουσικό που κατέβηκε και μπήκε στη σκηνή παίζοντας κλαρινέτο. Γενικά εξαιρετική η μουσική υπόκρουση με το κλαρινέτο να συνδέει και να ενισχύει την τραγικότητα, τη θλίψη και τη μοναξιά που αφήνει το τραγικό τέλος που έχουν όλοι όσοι επένδυσαν στην αλαζονεία.
Τα σκηνικά (σκηνικά και κοστούμια Γιώργου Πάτσα) βοήθησαν στη δημιουργία της ατμόσφαιρας του έργου αλλά και στην δραματική κορύφωση του τέλους. Μια ξύλινη εξέδρα με καταπακτές που ανεβοκατέβαιναν δημιουργώντας τις δικές τους κορυφώσεις και ενισχύοντας τα μηνύματα του έργου. Άλλοτε ανυψώνονταν –και έδιναν βήμα στον αλαζόνα Αγαμέμνονα, άλλοτε άνοιγαν για να κρύψουν τα ανομολόγητα και στο τέλος αναποδογυρίστηκαν ποτισμένες και αυτές με το αίμα που είχε ποτίσει παντού. Οι φωτεινές δέσμες, που κρατούσε στα χέρια του ο χορός, δημιούργησαν τη δικιά τους αίσθηση, παίζοντας παιχνίδια ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως, σε αυτά που βλέπουμε και στα άλλα που κρύβονται στις σκιες. Τα κοστούμια, επίσης, βοήθησαν στην ανάδειξη των χαρακτήρων. Ιδιαίτερα το λευκό κοστούμι της Κλυταιμνήστρας (βασιλικός μανδύας από πάνω και παντελόνια από κάτω) ενίσχυσαν την ανδρόγυνη, σύμφωνα με τον Χορό, υπόστασή της.
Μην τη χάσετε!