Άγιος Βαλεντίνος, αυτός ο άγνωστος

Written by

Ναι, έφτασε αυτή η εποχή του χρόνου. Η εποχή που το κόκκινο θα κατακλύσει τις οθόνες του υπολογιστή μας, τα μαγαζιά γύρω μας, τα μυαλά μας. Ο Αγ. Βαλεντίνος έρχεται φουριόζος, έτοιμος για μια απ’ τα ίδια, άλλη μια χρονιά. Όμως, πόσα πραγματικά ξέρουμε για αυτόν…

Ψήγματα του εθίμου ανιχνεύονται στους ρωμαϊκούς χρόνους και την αρχαία Ελλάδα.  Μεταξύ της 13ης και 15ης Φεβρουαρίου τελούταν η γιορτή της γονιμότητας, τα Λουπερκάλια, προς τιμή του θεού Φαύνου (του Πάνα των Ελλήνων). Τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά τότε αφού οι Ρωμαίοι θυσίαζαν κατσίκια και σκυλιά, ενώ οι νεαροί ράπιζαν τις κοπέλες με λωρίδες από δέρμα κατσίκας, σε μια προσπάθεια τους να τους μεταδώσουν τη γονιμότητα (;).

Η ταύτιση της 14ης Φεβρουαρίου με τη γιορτή των ερωτευμένων οφείλεται στον Άγγλο ποιητή Τζέφρι Τσόσερ, ο οποίος έγραψε ένα ποίημα  περί τον 14ο αιώνα στο οποίο περιέγραφε ερωτευμένα ζευγάρια να ανταλλάσσουν λουλούδια την ημέρα του Αγ. Βαλεντίνου. Μέχρι τον 15ο αιώνα, η παραπάνω διαδικασία είχε καθιερωθεί στους κύκλους της αριστοκρατίας, έτσι οι μιλόρδοι και οι μιλαίδες έγιναν φορείς αυτού του νέου εθίμου.

Από σκηνές σαδισμού και μαζοχισμού, μέσα στους επόμενους αιώνες, η γιορτή μεταλλάχθηκε σε κάτι γλυκανάλατο και ρομαντικό, ωθώντας τον κόσμο να ξοδέψει όλα τα αποθέματα ρομαντισμού του μέσα σε μια ημέρα. Όλα.  Τα δέρματα κατσίκας μετατράπηκαν σε αρκουδάκια και σοκολατάκια, οι κάφροι μεταμορφώθηκαν σε γκόμενοι και οι απανταχού ερωτευμένοι βρήκαν τον τρόπο να μας δείχνουν την αγάπη τους. Για την ακρίβεια, βρήκαν τρόπο να μας το τρίβουν στα μούτρα.

Ο δρόμος δεν ήταν εύκολος αφού η “παγανιστική” όπως την χαρακτήριζαν γιορτή, βρήκε πολλούς οχτρούς. Καταργήθηκε από την Εκκλησία τον 5ο αιώνα μ.Χ., ως ειδωλολατρική. Στη θέση της μπήκε ο εορτασμός της μνήμης του Αγίου Βαλεντίνου, μάρτυρα της χριστιανικής πίστης από τη Ρώμη. Ο Αγ. Βαλεντίνος σύμφωνα με κάποιους ήταν ιερωμένος, ο οποίος σε πείσμα των αυτοκρατορικών διαταγών δεχόταν να παντρέψει νεαρούς στην ηλικία ερωτευμένους, γλιτώνοντας με αυτό τον τρόπο τους άρρενες από τη στρατιωτική θητεία. Με άλλα λόγια, επρόκειτο για πραγματικό προστάτη των ερωτευμένων αλλά ΚΑΙ των αντιρρησιών συνείδησης. Έτσι, κάτι γίνεται…

Ενδιαφέρον έχουν και οι ελληνικές απόπειρες προσδιορισμού της γιορτής με τον εκπρόσωπο Τύπου της Ιεράς Συνόδου, Γιάννη Χατζηφώτη, να προτείνει ως ημερομηνία εορτασμού των ερωτευμένων την 3η Ιουλίου. (Ντε και καλά να τη γιορτάσουμε δηλαδή…). Στην καθιέρωση της 3ης Ιουλίου ως ημέρα του έρωτα πρωτοστάτησε ο γνωστός σε όλους  Λουδοβίκος των Ανωγείων, που μαζί με ανθρώπους του πνεύματος και των γραμμάτων έχτισαν ένα ναό σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία στο Ψηλορείτη. Μπροστά από το εκκλησάκι αυτό, που είναι το μοναδικό στην Ελλάδα αφιερωμένο στον Άγιο, κάθε καλοκαίρι πραγματοποιούνται εκδηλώσεις με την ονομασία Υακίνθεια!

Πλέον, η ημέρα των ερωτευμένων μεταφράζεται σε μια καταναλωτική υπερβολή, αφού τα δώρα παίρνουν και δίνουν. Υπέρ ή κατά, δεν είναι αυτό το θέμα.  Στην τελική, όπως βολεύεται κανείς. Μόνο που είναι λιγουλάκι ανούσιο και βαρετό, ειδικά μετά τα δεκαπέντε… Ε και έχουμε να ασχοληθούμε και με άλλα πράγματα ρε παιδί μου.

Χρόνια μας πολλά, λοιπόν.