Σκηνοθεσία-Σενάριο: Αντρέι Γκρουσνίτσκι
Παίζουν: Σορίν Λεοβεάνου, Οφέλια Ποπίι, Φλορίν Πιέρσιτς
Υπόθεση: (από το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης) 1984. Η απόφαση ενός μαθηματικού να κάνει μια δημοσίευση σ’ ένα επιστημονικό περιοδικό ενός αμερικανικού πανεπιστημίου χωρίς να λάβει την άδεια από τις κομμουνιστικές αρχές πυροδοτεί μια σειρά από γεγονότα που θ’ αλλάξουν τη ζωή των φίλων του. Άλλωστε, δεν υπάρχουν αποφάσεις χωρίς συνέπειες…
Γιατί να την δω;: Η Ρουμανία του Τσαουσέσκου είναι μία χώρα δημοκρατικής εκτροπής όπου η προσήλωση στο κόμμα είναι υπεράνω όλων. Είναι γνωστές οι πολιτικές και ιδεολογικές ατασθαλίες του καθεστώτος. Σ’ αυτό το σαθρό σκηνικό, ο Σορίν, ένας λέκτορας μαθηματικός, θέλει να δημοσιεύσει την εργασία του πάνω στις σειρές Φουριέρ. Μη μπορώντας να βρει κάποια ανταπόκριση, “αναγκάζεται” να στείλει την εργασία του σε ένα επιστημονικό περιοδικό των ΗΠΑ χωρίς την έγκριση των αρχών. Αυτό πυροδοτεί μία διαδικασία παρακολούθησης από μεριάς των μυστικών υπηρεσιών της χώρας καθώς η επαφή με πολίτη δυτικού κράτους θεωρείται αδίκημα ή τουλάχιστον ικανή συνθήκη για εγείρει αμφιβολίες ως προς την αφοσίωση στο κόμμα. Ταυτόχρονα, η Έλενα, φίλη του Σορίν, ζει με τον γιο της και τον πατέρα της, με τον άντρα της να μένει στο Παρίσι “δραπετεύοντας” ουσιαστικά από την χώρα. Η Έλενα το μόνο που θέλει είναι να της επιτραπεί να φύγει για το Παρίσι μαζί με τον γιο της. Η στενή της σχέση με τον Σορίν, ο οποίος τρέφει κρυφά ερωτικά αισθήματα για κείνη, θα γίνει όχημα για να υλοποιήσει το σχέδιο φυγής από την χώρα με τους νόμιμους τρόπους. Έτσι λοιπόν το αρχικό της ηθικό σθένος γρήγορα κάμπτεται όταν βλέπει πως για να μπορέσει να πραγματοποιήσει αυτό που θέλει πρέπει να συνεργαστεί με τις αρχές “ρουφιουνεύοντας” κάποιον συμπολίτη της, στην προκειμένη τον Σορίν.
Σκληρή κριτική στο καθεστώτος Τσαουσέσκου και την γραφειοκρατική ανωμαλία και η θεωριτοκοποίηση της αναγκαιότητας του συγκεντρωτισμού στον “σοσιαλισμό” της Ρουμανίας. Ολίγον τι προβοκατόρικη σε αρκετές στιγμές η ταινία αλλά άκρως ανθρωποκεντρική αλλά ταυτόχρονα στεγνή από κάθε συναισθηματική ένταση, σε ασπρόμαυρο, με σταθερά (κυρίως) κάδρα, με πειστικές ερμηνείες, ισορροπημένες και μετρημένες, με μία άψογη απ’ όλες τις απόψεις φωτογραφία. Όπως προλόγισε ο ίδιο ο Γκρουσνίτσκι στην πρώτη μέρα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, η ταινία θέλει υπομονή καθώς κυλά αργά (αν και υπερέβαλε λίγο αλλά σε γενικές γραμμές είναι μία “αργή” ταινία) αλλά το ξεγύμνωμα και η ηθική πτώση του ανθρώπου σε ένα αντιδημοκρατικό καθεστώς για την επίτευξη ενός αυτονόητους στόχου (βλ. έξοδος από την χώρα) μας αποζημιώνει και με το παραπάνω. Η δεύτερη προβολή της ταινία θα γίνει την Κυριακή 2/11 στις 20.30 στην αίθουσα Σταύρος Τορνές. Αξίζει να την προσθέσετε στις ταινίες που πρέπει να δείτε στο φετινό φεστιβάλ!