Την πρεμιέρα της παράστασης “Αρτώ / Βαν Γκογκ Avec un pistolet” παρακολουθήσαμε στο θέατρο Blackbox. Η παράσταση αυτή έκανε ταυτόχρονη πρεμιέρα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, και τουλάχιστον στην πόλη μας την υποδέχτηκαν θερμά οι θεατρόφιλοι της πόλης. Η παράσταση βασίζεται στο δοκίμιο του Αντονέν Αρτώ “Βαν Γκογκ: Ο Αυτόχειρας της Κοινωνίας” , γραμμένο το 1947 , έναν χρόνο πριν από το θάνατό του συγγραφέα.
Την διασκευή του έργου και τη σκηνοθεσία ανέλαβε η Ιόλη Ανδρεάδη. Προφανώς, το έργο αυτό πρέπει να την άγγιξε έντονα με κάποιο τρόπο και να θέλησει να το ανεβάσει. Σίγουρα είναι ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο προς ανάγνωση, αλλά κατά πόσο μπορεί να μας ενδιαφέρει θεατρικά; Ειδικά όταν η θεατρικότητά του αρχίζει και τελειώνει με το να “υπερπαίζει”. Ναι ο Αρτώ ήταν έγκλειστος σε ψυχιατρείο, ήταν ένας ιδιαίτερος άνθρωπος, αλλά το υπερβολικό παίξιμο – σε στυλ μανιακού δολοφόνου – δεν βοηθάει στον στόχο που τίθεται τόσο από το κείμενο, όσο φανερώνεται κι από το δελτίο τύπου, ότι ο Αρτώ δεν ήταν τρελός, όπως άλλωστε και ο Βαν Γκογκ. Απλώς χαρισματικοί και ιδιόρρυθμοί. Πολύ δύσκολο και δυσνόητο κείμενο, υπήρχαν στιγμές που ατάκες δεν περνούσαν με τίποτα στο κοινό. Σκηνοθετικά τα μοναδικά τρία ευρήματα της παράστασης (αστέρια, φτερά, υπόκλιση) – τα μοναδικά ίχνη σκηνοθεσίας – λειτούργησαν όλα και ήταν εξαιρετικά. Τι να το κάνεις, όμως, αν σε μια τόσο σύντομη παράσταση (ούτε μιας ώρας) καταφέρνεις να βαρεθείς;
Ο Ιωάννης Παπαζήσης, στον κεντρικό ρόλο, προσπάθησε μεν να επικοινωνήσει με το κείμενο και με το κοινό, αλλά έμεινε εκτεθειμένος. Το κοστούμι της Δήμητρας Λιακούρα λιτό κι απέριττο – ό,τι ταίριαζε δηλαδή στο έργο. Το ηχοτοπίο της Ερατώς Κρεμμύδα αρκετά ξεπερασμένο για την θεματική (θύμιζε έντονα την παράσταση “Είμαι ένας Άλλος” που παρακολουθήσαμε πέρυσι σε σκηνοθεσία Αλ.Δανέζη), ενώ η μουσική της έμπνευση ήταν πέρα για πέρα εντός κλίματος, δημιουργώντας μάλιστα ατμόσφαιρα. Συγχαρητήρια στη Χριστίνα Θανασούλα για τους φωτισμούς της.
Εν κατακλείδι, είναι μια παράσταση που θεματικά μάλλον απευθύνεται σε μια συγκεκριμένη μερίδα κοινού, που και πάλι δεν ξέρω κατά πόσο μένει ευχαριστημένη από το σκηνικό αποτέλεσμα. Η αλήθεια είναι ότι με το τέλος της παράστασης το κοινό ήταν παγωμένο και αν ακούς ανάμεσα στους θεατές να λέγεται η φράση “εγώ πιστεύω πως το νόημα ήταν…” τότε μάλλον κάτι δεν πάει καλά.