Μελετούσα για πολλά χρόνια τη Βίβλο, τόσο την Παλαιά όσο και την Καινή Διαθήκη, όχι επηρεασμένη από κάποιο βαθύ συναίσθημα αλλά διότι επιθυμούσα να αντιληφθώ το νόημα της πίστης στο οποίο γαλουχήθηκα.
Προσπέρασα γρήγορα τις ατελείωτες αιματοχυσίες, προσπάθησα να τις εκλογικεύσω μεν, αλλά πάντοτε η περιγραφή της ανηθικότητας και των απάνθρωπων πράξεων που περιγράφονταν στην Παλαιά Διαθήκη μου δημιουργούσαν ένα συναίσθημα αποστροφής, το ομολογώ.
Πάντοτε όμως, η καρδιά μου ριγούσε διαβάζοντας το ωραιότερο ερωτικό κείμενο –για εμένα πάντα- το οποίο εμπεριέχεται μέσα σε αυτή, το Άσμα Ασμάτων (στην ελληνική γλώσσα το ποίημα μεταφράζεται ως το πιο όμορφο τραγούδι).
Πλήθος καλλιτεχνών μελοποίησαν το ερωτικό άσμα, όπως ο κορυφαίος Μάνος Χατζιδάκις, ενώ ο σπουδαίος μας ποιητής Γεώργιος Σεφέρης, έκανε μία μετάφραση αυτού στην Ελληνική γλώσσα. Πλήθος καλλιτεχνών έχουν αναπαραστήσει σε θεατρικές παραστάσεις και αφιερώματα το νόημα του ερωτικού κειμένου, ενώ στίχοι από αυτό κυριαρχούν εκεί που υμνείται ο έρωτας.
Η ύπαρξη ενός τέτοιου βιβλίου πάντοτε δημιουργούσε αμφιθυμικά συναισθήματα στον αναγνώστη-πολλοί αδυνατούσαν να πιστέψουν πως ένα βιβλίο το οποίο ξεχειλίζει από έρωτα, πάθος και συναίσθημα-όλα δοσμένα με λυρικό τρόπο- σε ένα έντονα θρησκευτικό βιβλίο. Ωστόσο, οι θεολογικές μελέτες θεώρησαν πως υπάρχει μεν η κυριολεκτική έννοια του βιβλίου που είναι η έκφραση του έντονου ερωτικού συναισθήματος, όμως υπάρχει και η μεταφορική ερμηνεία του ίδιου που είναι ο Θείος έρωτας. Θείος έρωτας είναι η ένωση του ανθρώπου με το θείο στοιχείο, ο έρωτας που αισθάνεται ο άνθρωπος για το Θεό και που υπερβαίνει τη σαρκική ένωση.
Στίχοι όπως,
Ο αφαλός σου είναι ολοστρόγγυλο κύπελλο με κρασί.
Η κοιλιά σου ένας σταρένιος λόφος τριγυρισμένος από κρίνα.
Τα στήθη σου τσαμπιά με σταφύλια,
η ανάσα σου ευωδιάζει μήλο.”
ανήκουν στο σπουδαιότερο ερωτικό ποίημα όλων των εποχών.
Το Άσμα Ασμάτων είναι ένα από τα 49 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Στη Χριστιανική παράδοση ανήκει στα <<Ποιητικά-Διδακτικά>> βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Το κύριο νόημα του ποιήματος είναι ο έρωτα του βασιλιά Σολομώντα για τη Σουλαμίτιδα, μέσα από μία ανθολογία ερωτικών κειμένων, στα οποία εκείνος επιθυμεί να της εκφράσει τον ερωτά του. Η γλώσσα είναι τολμηρή, εξυμνώντας το συναίσθημα του έρωτα όπως και των δυνατών συναισθημάτων που αυτός επιφέρει στον άνθρωπο. Συγγραφέας του βιβλίου θεωρείται ο ίδιος ο Σολομώντας (αν και υπάρχουν και αμφισβητήσεις για αυτό).
Θεωρώ το Άσμα Ασμάτων το σπουδαιότερο ερωτικό ποίημα όλων των εποχών, για αυτό και επιθυμώ να κλείσω το αφιέρωμά μου σε αυτό με μερικούς στίχους του:
Tις νύχτες στο κρεββάτι μου γύρευα κείνον που αγαπώ.
Tον γύρευα μα δεν τον βρήκα. Θα σηκωθώ και θα γυρίσω όλη την πόλη, Μέσα στους δρόμους, μέσα στις πλατείες,
και θα γυρέψω κείνον που αγαπώ.
Tον γύρευα μα δεν τον βρήκα
Mε συναπάντησαν οι φύλακες που τριγυρνάνε μες στην πόλη.
«Eίδατε τον αγαπημένο μου;» τους ρώτησα.
Mόλις τους είχα προσπεράσει και βρήκα κείνον που αγαπώ.
Tον άδραξα και δε θα τον αφήσω ώσπου στης μάνας μου το σπίτι να τον φέρω, στον κοιτώνα εκείνης που με γέννησε.
Σας εξορκίζω, κόρες της Iερουσαλήμ,
σ’ όσα ζαρκάδια κι ελαφίνες έχει ο κάμπος,
μην την ταράξτε,
μην αναστατώστε την αγάπη μας ώσπου μονάχη της να το θελήσει.
Ο Μάνος Χατζιδάκης ενέταξε στον Μεγάλο Ερωτικό ένα απόσπασμα από το Άσμα Ασμάτων του Σολομώντα, με τίτλο Κραταιά ως θάνατος αγάπη. Μπορείτε να το ακούσετε εδώ.
cityculture.gr/γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη