Birdman ή (Η απρόσμενη αρετή της αφέλειας)

Written by

Σκηνοθεσία: Αλεχάντρο Ιναρίτου

Παίζουν: Μάικλ Κίτον, Έμα Στόουν, Έντουαρντ Νόρτον, Ναόμι Γουότς, Ζακ Γαλυφιαννάκης

Ο Ρίγκαν (Μάικλ Κίτον) είναι ένας ξοφλημένος πρώην αστέρας των μπλοκμπάστερ, ευρύτερα γνωστός από τον ρόλο στις ταινίες Birdman, ενός υπερήρωα με φτερά. Βαδίζοντας αργά αλλά σταθερά προς την καλλιτεχνική του δύση, επιδιώκει να κάνει κάτι παράτολμο. Να ανεβάσει ένα τεράστιο θεατρικό έργο στο Μπρόντγουέι. Οι οιωνοί δείχνουν πως βαδίζει προς μία παταγώδη αποτυχία. Ο καλλιτεχνικός περίγυρος δεν βλέπει με καλό μάτι την φιλόδοξη αυτή προσπάθεια και προετοιμάζεται να μία ακόμα καρικατούρα θεατρικού έργου. Η κατάσταση δυσκολεύει όταν ένας εκ των πρωταγωνιστών τραυματίζεται και ως αντικαταστάτης του έρχεται ο παράξενος αλλά ταλαντούχος Μάικ (Έντουαρτ Νόρτον), ο οποίος εκτός από μπελάδες φέρνει και το φανατικό του κοινό και αυξάνει την ζήτηση των εισιτηρίων.

Ο Ρίγκαν λοιπόν βουτάει στα βαθιά, κόντρα σε όλους, έχοντας μοναδικό του σύμμαχο τον μάνατζερ του Τζέικ (Ζακ Γαλυφιαννάκης) όντας στα όρια της παταγώδους αποτυχίας και της μιας και καλής ταπεινωτικής του ήττας. Ο χρόνος της πρεμιέρας πλησιάζει και το σνομπ κοινό του Μπρόντγουέι με επικεφαλής την γριά κυράτσο, κριτικό θεάτρου των NY Times, της οποίας η γνώμη αρκεί για να πάψει μία παράσταση, είναι έτοιμο να ορμήσει και να ασελγήσει στο πτώμα του άλλοτε Birdman που τόλμησε να εισβάλει στα εδάφη του θεάτρου.

Ο Ιναρίτου κινηματογραφεί για μία ακόμα φορά στα άκρα. Φτιάχνει μία ταινία γυρισμένη εξ ολοκλήρου με τεχνητό μονοπλάνο, περιορίζει την δράση εντός του θεάτρου (λίγα πλάνα εκτός), πλάθει ακραίους χαρακτήρες και ασκεί δριμεία κριτική στον σνομπ χώρο του θεάτρου. Ο υπότιτλος της ταινίας (Η απρόσμενη αρετή της αφέλειας) εμπεριέχει την ουσία της αφηγηματικής γραμμής η οποία τονώνεται με μία ρυθμική κινησιολογία που σε πηγαίνει κατευθείαν στον γκρεμό. Κατακεραυνώνει το καλλιτεχνικό “εγώ” και συνηγορεί υπέρ των καλλιτεχνικών ρίσκων. Επίθεση και στους κριτικούς της τέχνης οι οποίοι μπορεί να διαλύσουν με δυο αράδες τους την προσπάθεια ολόκληρων μηνών ή ακόμα και το έργο ζωής κάποιου.

Οι καρικατούρες που επιλέγει ο Ιναρίτου μπορεί να προσεγγίζουν τα όρια του φαιδρού αλλά καταφέρνουν να προσδόσουν χωρίς πολλά πολλά την παγιωμένη (;) άποψη των δύο χώρων των παραστατικών τεχνών και μάλιστα των δύο άκρων τους. Τον μπλοκμάστερ και των μεγάλων θεατρικών παραγωγών στην μήτρα της θεατρικής παραγωγής, το Μπρόντγουέι. ίσως λίγο αλαζονικός, ίσως λόγο απόλυτος, ίσως και λίγο αντιδιαλεκτικός αλλά σίγουρα σπουδαίος και ταυτόχρονα τολμηρός, ο Ιναρίτου καταφέρνει να αποδώσει με ένα τεχνητό μονοπλάνο τον χώρο πίσω από την σκηνή, με φιτριολικό χιούμορ, με συνεχείς συγκρούσεις, με εσωτερικές πάλες ειδικά στο πρόσωπο του Ρίγκαν ο οποίος “μιλά” συνεχώς με το κινηματογραφικό του άλτερ ίγκο, με τον άνθρωπο μέσα στην στολή του Birdman.

Ο Ιναρίτου καταφέρνει να βγάλει τον καλύτερο εαυτό του Μάικλ Κίτον (του ανθρώπου που έπαιξε τον Μπάτμαν για να μην ξεχνιόμαστε) και να πάρει την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του. Από κοντά ο Ζακ Γαλυφιαννάκης ο οποίος αν και περισσότερο κάνει τον εαυτό του, εν τούτοις εύστοχα αποτελεί μία γέφυρα του “κρυφού” κόσμου το Ρίγκαν με την πραγματικότητα. Εξαιρετικός και όσο χρειάζεται ακραίος ο Έντουαρντ Νόρτον και εσωτερική η Έμα Στόουν (τραγικά αδιάφορη η Ναόμι Γουότς). Η ταινία είναι υποψήφια για 9 όσκαρ. Δεν θα λεγα πως είναι η καλύτερη ταινία του Ιναρίτου ούτε ότι έχει κάποιο απύθμενο βάθος αλλά είναι σίγουρα μία διαφορετική εμπειρία την οποία αξίζει να ζήσει κανείς.