Με αφορμή την οικολογική γιορτή στο περιβαλλοντικό πάρκο του Γαλλικού ποταμού που οργάνωσε ο φορέας διαχείρισης του Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα, επισκεφθήκαμε το Εθνικό πάρκο Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα. Μια περιοχή τόσο κοντά στη Θεσσαλονίκη και σχεδόν άγνωστη. Άκουσα ακόμα και Καλοχωρίτες να λένε ότι πρώτη φορά πήγαν.
Ο φορέας διαχείρισης οργάνωσε μια γιορτή ως αφορμή για να γνωρίσουμε αυτόν τον σπάνιο σε ομορφιά τόπο. Ποταμάκια που εκβάλουν, λιμνοθάλασσες και λίμνες και πιο κάτω η θάλασσα και μια μαγευτική θέα της Θεσσαλονίκης.
Κατά τη διάρκεια της γιορτής έγιναν διάφορες εκδηλώσεις: οικολογικά προϊόντα, βόλτες με άλογα, βόλτες με ποδήλατα, σεμινάρια αλλά και πικ νικ. Το σπουδαιότερο; η αφορμή να ξεχυθούμε και να γνωρίσουμε έναν οικολογικό παράδεισο.
Απίστευτος υδροβιότοπος με πάνω από 295 είδη πουλιών να ζουν εκεί, 27 είδη θηλαστικών και 27 είδη αμφιβίων και ερπετών να συμβιώνουν αρμονικά.
Η περιοχή είναι τόσο κοντά. 10 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Θεσσαλονίκης, συναντά κανείς τις εκβολές του Γαλλικού ποταμού και τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου. Ακολουθούν οι εκβολές του Αξιού, του Λουδία και του Αλιάκμονα ενώ στο νοτιότερο τμήμα βρίσκεται η λιμνοθάλασσα των Αλυκών Κίτρους.
Η περιοχή προσφέρεται για ποδήλατο (υπάρχουν ειδικές διαδρομές) αλλά και για πεζοπορία, ενώ σε πολλά σημεία μπορείτε να πάτε και με αυτοκίνητο. Μην ξεχνάτε ότι μπορείτε να επιλέξετε πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες. Πολλοί οι ψαράδες που απολαμβάνουν το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Τα ψάρια που είδαμε να βγάζουν ήταν και πολλά και μεγάλα!
Αφήστε τους νεροβούβαλους που θα συναντήσετε στη διαδρομή σας. Είναι ένα από τα τελευταία κοπάδια που ζουν στην Ελλάδα.Έως τα τέλη της δεκαετίας του 90 η εκτροφή των βουβαλιών είχε εγκαταλειφθεί και τα ζώα κινδύνευαν με εξαφάνιση. Αργότερα, με την ένταξή τους σε πρόγραμμα διατήρησης ο πληθυσμός τους άρχισε να αυξάνεται. Οι νεορβούβαλοι, καθώς είναι ευαίσθητοι στον ήλιο, περνούν μεγάλο μέρος της ημέρας μέσα στο νερό. Το γάλα τους είναι εξαιρετικό (κάνει υπέροχα γλυκά) ενώ το κρέας τους θεωρείται πολύ υγιεινό καθώς είναι άπαχο.
Υπάρχουν διαδρομές που προτείνονται από τον φορέα διαχείρισης
Λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου – εκβολές Γαλλικού
Είναι η πιο κοντινή περιοχή και εύκολα προσβάσιμη. Υπάρχουν ξύλινα παρατηρητήρια από όπου θα θαυμάσετε τις λίμνες γλυκού νερού του Γαλλικού και θα δείτε πλήθος πουλιών: πάπιες, αργυροπελεκάνοι, κορμοράνοι, ερωδιοί, κύκνοι. Μην ξεχνάμε και το ψάρεμα. Είδαμε πολλούς ψαράδες με πολύ καλή σοδειά.
Παράκτια ζώνη
Θα πάρετε τον παραθαλάσσιο δρόμο προς τα νοτιοδυτικά με κατεύθυνση το Δέλτα Αξιού. Θα σταματήσετε στην τοποθεσία Χηναρού για να θαυμάσετε τη θέα της Θεσσαλονίκης. Θα περπατάτε και στα δεξιά σας θα έχετε «γκιόλες» νερού ενώ αριστερά θα εκτείνεται η θάλασσα. Πλήθος πουλιών θα πετάνε δεξιά και αριστερά σας. Όταν θα φτάσετε στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου μπορείτε να βγείτε στην Εθνική Οδό διασχίζοντας την περιοχή με τους ορυυζώνες ή να ακολουθήσετε μια άλλη διαδρομή
Χαλάστρα – Δέλτα Αξιού
Όλη η περιοχή είναι γεμάτη ορυζώνες. Μετά το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου θα συναντήσετε τις ξύλινες καλύβες των μυδοκαλλιεργητών καθώς η περιοχή είναι η καρδιά της μυδοκαλλιέργειας για όλη την Ελλάδα. Συνεχίζοντας θα φτάσετε στον Φάρο του Αξιού στο κατώτατο άκρο του Δέλτα του Αξιού. Ο φάρος του Αξιού σηματοδοτεί το πέρασμα από τον όρμο της Θεσσαλονίκης στα ανοιχτά του Θερμαϊκού Κόλπου. Εδώ βρίσκεται και το πιο στενό σημείο του, μεταξύ των ακρωτηρίων Βαρδάρης και Μεγάλο Έμβολο (στο Αγγελοχώρι) που απέχουν μόλις 5,5 χλμ.
Κύμινα – δυτική εκβολή Αξιού – Καλύβες Ψαράδων Λουδία
Ξεκινώντας την περιήγησή σας από τα Κύμινα, μπορείτε να επισκεφθείτε το «Μακεδονικό Σπίτι», ένα ιδιωτικό καλοδιατηρημένο κτίσμα εκατό και πλέον χρόνων, δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής, το οποίο αποτελεί ένα ζωντανό μουσείο με αντικείμενα και κειμήλια από την καθημερινή ζωή των αρχών του προηγούμενου αιώνα (μόνο τα πρωινά του Σαββάτου). Θα συνεχίστε τη διαδρομή σας περνώντας την διάβαση κάτω από την Εθνική Οδό, στρίψτε αριστερά και μετά ακολουθείστε τον χωματόδρομο πάνω στο δυτικό ανάχωμα του Αξιού.
Κατά μήκος του αναχώματος έχετε τις περισσότερες πιθανότητες να δείτε τα άγρια άλογα του Αξιού προς τα αριστερά σας. Πρόκειται για άλογα που εγκαταλείφθηκαν από τους αγρότες κατά τη δεκαετία του 60, τα οποία επιβίωσαν και ζουν πλέον ελεύθερα.Φτάνοντας μετά από λίγα χιλιόμετρα κοντά στη θάλασσα θα αντικρίσετε ένα μεγάλο καλαμώνα που σφύζει από ζωή: καλαμόκιρκοι, ερωδιοί, χουλιαρομύτες, λαγγόνες, και στα λασποτόπια κοκκινοσκέληδες, πρασινοσκέληδες, μπεκατσίνα, καλημάνες και τουρλίδες.
Συνεχίζοντας κατά μήκος του παράκτιου πια αναχώματος, θα φτάσετε στις καλύβες των μυδοκαλλιεργητών των Κυμίνων – Μαλγάρων . Αξιόλογης τεχνοτροπίας είναι η παραδοσιακή ψαράδικη καλύβα που βρίσκεται μέσα στην θάλασσα μπροστά σας, περιτριγυρισμένη συνήθως των χειμώνα από μεγάλα κοπάδια φαλαρίδες αλλά και μερικούς αργυροπελεκάνου. Μπορείτε να επιστρέψετε στην εθνική οδό ακολουθώντας τον αγροτικό δρόμο πίσω από τις καλύβες των μυδοκαλλιεργητών μια περιοχή με ιδιαίτερο ορνιθολογικό ενδιαφέρον.
Μάλγαρα – εκβολή Λουδία – Αγ. Νικόλαος – παράκτιο ανάχωμα – Αλμυραύλακας
Μπορείτε να ακολουθήσετε μία εναλλακτική διαδρομή προς την εκβολή του Λουδία, παίρνοντας τον δρόμο από Κύμινα προς Κλειδί (παράλληλα με την Εθνική Οδό). Αμέσως μόλις περάσετε την γέφυρα του Λουδία, ακολουθείστε προς τα αριστερά σας τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που θα σας οδηγήσει στην εκβολή του, σε ένα πέτρινο φυλάκιο Από αυτό το σημείο μπορείτε να κάνετε παρατήρηση πουλιών, ιδιαίτερα τον χειμώνα που η θάλασσα είναι γεμάτη με διάφορα είδη υδρόβιων πουλιών. Από εκεί ξεκινούν και πολλοί ψαράδες τις εξερευνήσεις τους για λαβράκια, κεφαλόπουλα και γλώσσες. Μέσα στη θάλασσα θα δείτε τα χαρακτηριστικά πασσαλωτά μυδοτροφεία, όπου κρέμονται τα διχτάκια στα οποία μεγαλώνουν τα μύδια.
Προς τα δυτικά βρίσκεται το εκκλησάκι του Άη Νικόλα με πολύ όμορφη επίσης θέα, ιδιαίτερα στη δύση του ήλιου. Εάν έχετε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την παρατήρηση πουλιών μπορείτε να αφήσετε την άσφαλτο και να γυρίσετε από κυκλική διαδρομή, ακολουθώντας το παράκτιο ανάχωμα, έως ότου φτάσετε στον Αλμυραύλακα (ένα μικρό ποτάμι που ρέει παράλληλα με τον Αλιάκμονα) . Κατόπιν ακολουθείστε τον δρόμο που πηγαίνει παράλληλα με το ποτάμι έως ότου φτάσετε στο ύψος της Εθνικής Οδού. Στην περιοχή αυτή μπορείτε να περπατήσετε και να εξερευνήσετε το παραποτάμιο δάσος του Αλιάκμονα, που είναι όμορφο όλες τις εποχές του χρόνου. Ιδιαίτερης ομορφιάς καθώς οι λεύκες και οι ιτιές γέρνουν επάνω στα νερά του ποταμού.
Στην επιστροφή σας, και πάνω στον δρόμο που συνδέει τον οικισμό Κλειδί με τον οικισμό των Κυμίνων, θα δείτε το τόξο ρωμαϊκής γέφυρας που χρονολογείται από 3ο μ.Χ. αιώνα και αποτελεί απομεινάρι μίας ρωμαϊκής γέφυρας που είχε 8 ή 9 τέτοια τόξα και συνολικό μήκος περίπου 190 μ. Δεν είναι εξακριβωμένο εάν η γέφυρα αυτή χτίστηκε πάνω από τον Αλιάκμονα ή για την διάβαση μίας από τις πολλές ελώδεις εκτάσεις που δημιουργούνταν τότε στην συμβολή του Αλιάκμονα με τον Λουδία, αλλά το έργο αυτό ήταν απαραίτητο για την σύνδεση της Πέλλας, που εκείνη την εποχή είχε τελείως αποκοπεί από την θάλασσα, με την πόλη της Θεσσαλονίκης. Η μεγάλη αυτή γέφυρα μνημονεύεται σχεδόν επτά αιώνες αργότερα, όταν ο αυτοκράτορας Αλέξιος πέρασε από εκεί με τα στρατεύματά του το 1078 μ. Χ.
Νέα Αγαθούπολη
Ιδανικός προορισμός για μία κυριακάτικη οικογενειακή εκδρομή. Για να φτάσετε εκεί, στη Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης – Αθηνών στρίψτε στον κόμβο της Μεθώνης και ακολουθήστε τις πινακίδες για το παρατηρητήριο. Επισκεφθείτε το θεματικό περίπτερο του Φορέα Διαχείρισης όπου μικροί και μεγάλοι μπορούν να ξεναγηθούν στον κόσμο των εντόμων και των άλλων μικρών πλασμάτων με το πρόγραμμα «Μικρόκοσμος» (Σάββατο και Κυριακή 10:00 – 13:00 και καθημερινά με ραντεβού).
Στη συνέχεια μην παραλείψετε να πάτε στο Παρατηρητήριο Πουλιών της Νέας Αγαθούπολης , ένα από τα ομορφότερα παρατηρητήρια της Ελλάδας, από όπου θα έχετε μία πανοραμική θέα του υγροτόπου της Νέας Αγαθούπολης και των εκβολών του Αλιάκμονα. Τον χειμώνα ο υγρότοπος είναι γεμάτος με όλα τα είδη παπιών που μπορεί κανείς να συναντήσει στην περιοχή ενώ καλαμόκιρκοι, στικταετοί, ακόμα και ο χρυσαετός και ο βασιλαετός βρίσκονται εκεί. Όμως το πιο εντυπωσιακό πουλί, που έχει κανείς τις περισσότερες πιθανότητες να δει εκεί, είναι ο θαλασσαετός. Στο παρατηρητήριο υπάρχουν στη διάθεση των επισκεπτών κιάλια, τηλεσκόπια, οδηγοί πουλιών, καθώς και μία μικρή ενημερωτική έκθεση (ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Κυριακή, 10:00 – 13:00).
Δίπλα από το παρατηρητήριο ξεκινά ένα πολύ βατό μονοπάτι που σας φέρνει πιο κοντά στον υγρότοπο και είναι μία πολύ ευχάριστη διαδρομή όλες τις εποχές του χρόνου. Το θεματικό περίπτερο με το παρατηρητήριο συνδέει ποδηλατόδρομος μήκους περίπου 1 χλμ., τον οποίο μπορείτε να κάνετε με τα πόδια ή με ένα από τα ποδήλατα που θα πάρετε από τα ποδήλατα. Αφού ανακαλύψετε τις ομορφιές της περιοχής και περπατήσετε στη φύση, μπορείτε να φάτε φρέσκο ψάρι και θαλασσινούς μεζέδες στις ψαροταβέρνες της Μεθώνης.
Νέα Αγαθούπολη – Μακρύγιαλος – Αρχαία Πύδνα – Αλυκές Κίτρους και Κορινός – Αλυκές Κίτρους
Στην Αλυκή Κίτρους μπορείτε να φτάσετε ακολουθώντας την Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης – Κατερίνης και στρίβοντας είτε στην έξοδο Μακρυγιάλου, είτε στην έξοδο Κορινού.
Ωστόσο θα συναντήσετε την πιο ωραία διαδρομή αν βγείτε από την έξοδο Νέας Αγαθούπολης – Μεθώνης. Από εκεί, ακολουθώντας τις πινακίδες προς Κίτρος θα φτάσετε στην Αλυκή δια μέσου ασφαλτοστρωμένου δρόμου που πηγαίνει παράλληλα με την ακτή. Ένα τοπίο με μικρούς λόφους, αμπελώνες, δασωμένες ρεματιές και τον ανοιχτό Θερμαϊκό στα αριστερά σας θα σας συνοδεύει σε αυτήν τη βόλτα. Επίσης, μπορείτε να κάνετε μία στάση στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Πύδνας.
Φτάνοντας στην Αλυκή Κίτρους, εάν είναι φθινόπωρο, θα αντικρίσετε έναν ψηλό λόφο από αλάτι και δίπλα του μία λιμνοθάλασσα γεμάτη ροζ φοινικόπτερα. Η Αλυκή Κίτρους είναι μία από τις μεγαλύτερες αλυκές της Ελλάδας που βρίσκεται σε λειτουργία. Παράλληλα, η λιμνοθάλασσα που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην αλυκή είναι ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους της βόρειας Ελλάδας. Εκεί θα συναντήσετε τις λεγόμενες θερμάστρες ή τηγάνια όπου διοχετεύεται το νερό για να εξατμιστεί και να συλλεχθεί το αλάτι.
Μεταξύ της λιμνοθάλασσας και της θάλασσας μεσολαβεί μία αμμώδης λωρίδα όπου αναπτύσσονται αμμοθίνες και είναι περιοχή σημαντική για την χλωρίδα της και τα ερπετά, κυρίως όμως για την μεσογειακή χελώνα. Μπορείτε να φτάσετε στην περιοχή αυτή ακολουθώντας τον χωματόδρομο νότια της αλυκής, μέχρι τον μικρό φάρο. Είναι μία περιοχή που προσφέρεται για μία μεγάλη βόλτα με τα πόδια αλλά και για παρατήρηση θαλασσοπουλιών στα ανοιχτά του Θερμαϊκού.
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενημερωτική σελίδα του φορέα διαχείρισης από όπου και αντλήσαμε πολλές πληροφορίες. ΕΔΩ
Δείτε την εκπομπή αφιέρωμα του ΣΚΑΪ ΕΔΩ