Έρωτες τοπίων, Γιώργος Βέης, βιβλιοκριτική

Written by

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ
ΕΡΩΤΕΣ ΤΟΠΙΩΝ
Κίνα, Ινδονησία, Ιαπωνία, Ταϊλάνδη
μαρτυρίες μεταφορές
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΔΡΟΣ

Έρωτες τοπίων: Μυθιστόρημα ταξιδιωτικών  εντυπώσεων, εικόνων και στοχασμών.

Χώρες, πόλεις, μνημεία, δρόμοι, έθιμα, γιορτές, τελετουργίες, σύμβολα, μύθοι, δοξασίες, τεχνάσματα, άνθρωποι, απαρτίζουν έναν λογοτεχνικό ιστό πρόδηλων σημειολογιών  της Ανατολής.

Μικρά κείμενα του ταξιδιωτικού χρονικού σε διαφορετικές χώρες,  καταγράφουν την πολιτισμική ιδιαιτερότητα, την  αισθητική  της διαφορετικότητας και την τεχνική της  προβολής παραδοσιακών τύπων στον σύγχρονο κόσμο των ταξιδιών, της τεχνολογίας των  τουριστικών  προϊόντων.

Η πρόσκληση της επίσκεψης τοπίων και μνημείων αλλά και η πρόκληση να προσεγγιστεί το συμβάν και διά  της κοινωνίας- συμμετοχής του επισκέπτη συγγραφέα, αποτυπώνεται με  σεβασμό προς το ιδιαίτερο κάθε φορά στοιχείο της παράδοσης ενσωματωμένο και εμβαπτισμένο  στο οικείο  ζωτικό δρώμενο της κοινότητας.

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε μικρά κεφάλαια με χαρακτηριστικούς τίτλους και  με  προμετωπίδες- παραθέματα κειμένων που ανοίγουν τον αισθητικό κύκλο ανάγνωσης της  οπτικής και της  συνάφειας του κόσμου της Ανατολής.

Γραφή με ποιητική λεπταίσθητη υπαγόρευση. Περιγραφή στιγμών στον απόηχο του βιώματος,  της  συναισθηματικής εμπλοκής, της αισθητηριακής έκπληξης. 

Πρόκληση βίωσης  της συγκίνησης της αύρας των εικόνων που συνέλαβε το ξένο -ασκημένο εν προκειμένω- βλέμμα του επίτιμου Ευρωπαίου καλεσμένου Έλληνα συγγραφέα.

Το ταξίδι ως περιπέτεια και η γραφή ως διαδικασία ανάκλησης- αναπαραγωγής-έκθεσης  εντυπώσεων,  γίνεται πεδίο γνώσης, μελέτης, κατανόησης,  αποδοχής ανθρωπολογικών τύπων,  πολιτισμικών τροπολογιών αλλά και αφορμή  συνάντησης ανθρώπων.

Παράλληλα διαφαίνεται  και  η ελκτική εμπειρική καταβύθιση στα μοτίβα της Ασίας όπως  αποκαλύπτονται και παραδίδονται  στην παρατήρηση των  ξένων (κατακτητών- επισκεπτών- ταξιδιωτών- φίλων- καλλιτεχνών- φιλοσόφων- πολιτικών).

Ο συγγραφέας καταγράφει εξομολογητικά το απτό σχήμα των εικόνων, ανατρέχοντας στην  ανάμνηση πρόσληψης του βιώματος, ανιχνεύοντας και το συμβολοποιημένο βάθος ώσμωσης πολιτισμικών σχέσεων και δεσμών.

Έτσι ο παρατηρητής γίνεται δέκτης και αναμεταδότης μηνύματος με την διαμεσολάβηση της γραφής παραδίνοντας μαρτυρίες και μεταφορές συμβολισμών, αποτυπωμένες σε λέξεις  και φωτογραφικά τεκμήρια.

Αποσπάσματα:

«Ο Κομφούκιος στοίχειωνε ανέκαθεν τις μελέτες μου γύρω από τον ασιατικό τρόπο σκέψης. οι σημαδιακές τρεις εξισώσεις του ήταν ταξινομημένες στα τιμαλφή μου. Τις είχα αποστηθίσει: «Όποιος δεν γνωρίζει τις εντολές του Ουρανού, ποτέ δεν θα γίνει άριστος· όποιος δεν γνωρίζει τις Τελετές, ποτέ δεν θα σταθεί στη θέση του· όποιος δεν γνωρίζει τις λέξεις, ποτέ δεν θα γνωρίσει τους ανθρώπους». Σελ. 18

«Το ηρακλείτειο «Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστι, πάντων δε βασιλεύς»  ακούγεται στο βάθος των πράξεων και των παραλείψεων της Άπω  Ανατολής». Σελ. 73»

«Η Γέφυρα του Άνθους του Λωτού είναι κατά μία έννοια μια μεγάλη αρτηρία ονείρου. Όποτε τη διασχίζω, όπως τώρα, από τη μεριά της ηπειρωτικής Κίνας προς το Τάιπα, έχω την αίσθηση ότι γλιστράω στο μακρινό πριν, ότι αφήνομαι να παρασυρθώ, να  ακολουθήσω από την πρώτη στιγμή το ρεύμα του χρόνου ανάστροφα, να οδηγηθώ εσκεμμένα στο παρελθόν  του τόπου, στις απώτερες ρίζες της ιδιόμορφης ιστορίας του. Η Γέφυρα η ponte Flor de Lotus, είναι το πέρασμα, ή μάλλον η προετοιμασία μας για τα μαθηματικά της φαντασίας». Σελ. 114-115

«Η θάλασσα, καθώς προβάλλει μέσα από την Πύλη της Σελήνης, μεταμορφώνεται γρήγορα σε μια απέραντη επιφάνεια πανάκριβης πορσελάνης». Σελ.123

«Τα περιγράμματα των αρχαίων όγκων έχουν αρχίσει να ελευθερώνουν κι άλλα νοήματα. Επισημαίνουν το μύθο και την πραγματικότητα ενός διαρκώς ζωντανού παρελθόντος με τη βεβαιότητα και την άνεση που έχει ένα πουλί καθώς πετάει για τη φωλιά του». Σελ. 124

 «Αν ο Γαλιλαίος είδε στη γεωμετρία το κατεξοχήν αλφάβητο-κλειδί, ο Μπασό, παιδί-σοφός του ίδιου αιώνα, το είδε στο τριγωνικό άνθος, στους μίσχους του χαϊκού , στην αριθμητική τελειότητα των δεκαεπτά συλλαβών, στην αρμονική παράταξη των ιδεογραμμάτων. Εκεί που ο άτεγκτος μαθηματικός ορθολογισμός του Ιταλού οριοθετούσε νόμους και ήθη του σύμπαντος, η λεπτολόγος παρατηρητικότητα του Γιαπωνέζου έβλεπε το μηχανισμό που κινεί τον κόσμο στα γεμάτα φύλλα κλωναράκια του ιβίσκου. Ο μικρόκοσμος μας αρκεί για να μάθουμε τους νόμους της Φύσης. Είναι κάτι που οι σύγχρονοι Γιαπωνέζοι, εκείνοι που θέλουν να σέβονται τον εαυτό τους, έχουν πάντα κατά νου». Σελ.210-211

«Ίσως η ιερότητα, σκέφτομαι,  να είναι υπόθεση μερικών ιριδισμών  του κίτρινου μέσα στην επικράτεια της απόλυτης, άδολης λευκότητας». Σελ.95