Την παράσταση «Τέταρτη Διάσταση», βασισμένη σε κείμενα του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, παρακολουθήσαμε διαδικτυακά από το ΚθβΕ. Παράσταση εικαστικής αναφοράς και αισθητικής ατμόσφαιρας, ανέδειξε τον ποιητικό λόγο με μια απτή αίσθηση καίριων και υπαινικτικών εικόνων – σκηνών.
Η ποιητική φαντασία συνδέει, με μια σειρά μονολόγων, τα νήματα της ζωής των ηρώων του Τρωικού -κυρίως- κύκλου στην σύγχρονη προβολή, επαναδιατυπώνοντας την αλήθεια των μύθων που μας κληροδότησε το έπος και η τραγωδία, σε μια επίκεντρη διερεύνηση στοχαστικής συναισθηματικής τροπολογίας.
Σε άχρονο πεδίο με ελάχιστα αντικείμενα άμεσων συμβολισμών, σε έναν κύκλο θραυσματικών νησίδων-εστιών, διακτινίστηκαν τα πρόσωπα με τα μυθικά ονόματα.
Στη συνθήκη της νύχτας και του φεγγαρόφωτου άνοιξαν οι θεματικοί κύκλοι ως σχήματα σκέψης και λόγου: Ανάμνηση, Ιστορία, μνήμη, μύθος, όνειρα, ιδεολογίες, φιλοδοξίες, έπαθλα, λάφυρα, αδικία, ενοχή, τιμωρία, τύψη, αγώνες, ήττα, ματαίωση, σχέσεις, φύση, τοπία, θέατρο, χρόνος, αθανασία, ζωή, επιθυμία, ερωτισμός, μοίρα, νοσταλγία, θάνατος, λήθη, φώτισαν την ανθρώπινη φύση σαν παλίμψηστο χρονικό της τραγικότητας και της αθανασίας του ηρωικού – θνητού προσώπου.
Η σκηνοθετική ανάγνωση του ποιητικού κειμένου -ουσιαστική και δημιουργική- κράτησε την ελλειπτικότητα στο κυκλικό σχήμα της απεικόνισης. Συμπεριέλαβε στην ανάλαφρη τελετουργική κίνηση πολλούς συνδυασμούς χειρονομιών, υπονοώντας και την θεατρικότητα του ηρωικού προσωπείου-ρόλου στην πρισματική εκδοχή της ιστορικής εξέλιξης, σε ένα ενδιαφέρον ψευδαισθητικό -διπλής ανάγνωσης- αποτέλεσμα. Οι επαναλήψεις έδωσαν την απαιτούμενη έμφαση σε κάποια σημεία-περάσματα του κειμένου, για να αναδειχθεί το σχήμα τρωτότητας, ευαλωτότητας και φθοράς της ανθρώπινης φύσης, αφετηρία προβληματισμού και νέας θεώρησης. Ο ποιητικός λόγος της Τέταρτης Διάστασης -και με την φωνή του ποιητή στο τέλος της παράστασης- συντονίστηκε στην οικουμενική ανθρώπινη προοπτική.
Οι ηθοποιοί της παράστασης σύστησαν με εκφραστική ενάργεια τα πρόσωπα και αφηγήθηκαν τον μύθο τους, αφήνοντας να φανούν οι ρωγμές, οι αντιφάσεις, οι απώτερες- μύχιες επιθυμίες και διαψεύσεις. Τα λόγια τους -στους μονολόγους, στις πολυφωνικές αντηχήσεις και στους ψιθύρους- ακούστηκαν διφορούμενα και μελαγχολικά στον ειρωνικό επιτονισμό τους και εμφατικά στις απότομες σιωπές με συγχρονισμένες κινήσεις.
Η μουσική, ποικιλόμορφη στους ηχητικούς της συνδυασμούς, διασκελίζοντας εποχές, αναμιγνύοντας διάφορα είδη, συμπληρώνοντας -και ως ροκ χορικό εμβατήριο- νοήματα και χρόνους, λόγια, εικόνες και σιωπές, έδωσε προέκταση στις φωνές των προσώπων. Και με τους φυσικούς ήχους, όπως αυτός του αέρα, ενσωμάτωσε στον απόηχό τους την εσωτερική ένταση και αγωνία των ηρώων. Οι φωτισμοί πρόσθεσαν βάθος στις σκιές πίσω από τα πρόσωπα και έδειξαν τις χρωματικές (κάποιες όχι ιδιαίτερα πετυχημένες) κοψιές των κοστουμιών στα διακριτικά τους σημεία (αξίωμα-ηλικία-διάθεση).
Τέλος ενδιαφέρουσα ήταν και η βιντεοσκόπηση: δίνοντας διαμεσολαβητικό σχήμα- ύφος στην εικόνα της παράστασης, μετέφερε νοερά τον θεατή στην εγγύτητα (επιτακτική προσδοκία) της θεατρικής αίθουσας.
ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ:
Σκηνοθεσία/Δραματουργική επεξεργασία/Κίνηση: Πολυξένη Σπυροπούλου
Πρωτότυπη μουσική/Ενορχήστρωση/Εκτέλεση: Στέλιος Ντάρας
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Εικαστική επιμέλεια: Μαρία Ξυνοπούλου
Μυθολογική έρευνα: Μάριος Μεβουλιώτης
Βοηθός σκηνοθέτη: Ιορδάνης Αϊβάζογλου
Οργάνωση παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη
ΔΙΑΝΟΜΗ
Αγαμέμνων: Στέργιος Τζαφέρης
Ορέστης: Δημήτρης Καρτόκης
Ιφιγένεια: Αίγλη Κατσίκη
Χρυσόθεμις: Μάρα Τσικάρα
Περσεφόνη: Πολυξένη Σπυροποούλου
Ισμήνη: Άννα Κυριακίδου
Αίας: Ιορδάνης Αϊβάζογλου
Νεοπτόλεμος: Μάριος Μεβουλιώτης
Ελένη: Μελίνα Αποστολίδου
Φαίδρα: Ρούλα Παντελίδου
Συντελεστές Βιντεοσκόπησης:
Σκηνοθεσία: Άντα Λιάκου
Κάμερες: Βαλλεντίνα Κόπτη, Άντα Λιάκου
Ηχοληψία: Στέλιος Ντάρας, Βαγγέλης Καρκαλίνης
Μοντάζ: Βαλλεντίνα Κόπτη
Επεξεργασία ήχου – Μιξάζ: Στέλιος Ντάρας