Η ταινία της ημέρας: Gran Torino (2008)

Written by

Σκηνοθεσία: Clint Eastwood

Παίζουν: Clint Eastwood, Bee Vang, Cristopher Carley

Υπόθεση: Ο Walt Kowalski, πρόσφατα χήρος, βετεράνος του πολέμου της Κορέας, ζει σε μία υποβαθμισμένη γειτονιά των ΗΠΑ όπου οι συμμορίες κάνουν κουμάντο, οι μετανάστες είναι περισσότεροι από τους «ντόπιους» και η φτώχεια κυβερνά. Η γνωριμία του με τον Thao θα τον αλλάξει και από ένα δύστροπος, άξεστος και γκρινιάρης γέρος θα γίνει ο καλύτερος φίλος του νεαρού Κινέζου και ο προστάτης του.

Γιατί να την δω;: Ο Clint Eastwood ήταν, είναι και θα είναι μία ανήσυχη ψυχή. Κατακρίθηκε (δικαίως κατά την γνώμη μου) πολλάκις για τις πολιτικές του τοποθετήσεις και εκτέθηκε άλλες τόσες από μερικές… άτυχες επιλογές του (ποιος ξεχνά την ομιλία του στην άδεια καρέκλα του προέδρου των ΗΠΑ;). Εντούτοις, στο καθαρά κινηματογραφικό κομμάτι είναι ένας άψογος επαγγελματίας. Αυστηρός και απαιτητικός στην δουλειά του, ανυπόφορος για του συνεργάτες τους αλλά το τελικό αποτέλεσμα συνήθως τον αποζημιώνει.

Έτσι κι εδώ. Σε ηλικία 78 χρόνων, ο ακούραστος Eastwood, κάνει την τελευταία του εμφάνιση ως ηθοποιός σε δική του ταινία (έπαιξε στο Trouble with the Curve, μία βαρετή και ανούσια ταινία που ευτυχώς δεν σκηνοθέτησε ο ίδιος) και επιλέγει να υποδυθεί τον εαυτό του. Ή καλύτερα τους  χαρακτήρες στους οποίους τον έχουμε συνηθίσει, κάτι ανάμεσα σε ξεπεσμένο Κάλαχαν και κουρασμένο Dirty Harry. Δεν ξέρω αν είχε κάποια διάθεση αυτοσαρκασμού, εγώ πάντως γέλασα με την ψυχή μου στην προσπάθεια του να δείξει πόσο «ωρίμασε» από τότε και ότι αφήνει μία για πάντα πίσω το παρελθόν. Όχι πως μετανιώνει γι αυτό ή κάτι τέτοιο, απλά ότι τελείωσε μαζί του.

Η ιστορία λοιπόν διαδραματίζεται σε μία γειτονιά κάπου στις ΗΠΑ, την οποία θα μπορούσαμε και να χαρακτηρίσουμε ως γκέτο. Ο Kowalski δεν έχει καθόλου καλές σχέσεις με τους δικούς του, την γειτονιά του, τον πάστορα, δεν έχει φίλους, είναι θα λέγαμε ένας μονόχνοτος σκατόγερος!  Θέλει την ησυχία του, τον κήπο του, το σπίτι του, την βεράντα του και κανένα άλλο. Τον εκνευρίζει λοιπόν αφάνταστα η κινητικότητα που δημιουργείται στην διπλανή οικεία όπου μετακομίζουν ένα τσούρμο «σχιστομάτηδες» (όπως αρχικά τους αποκαλεί). Τα γεγονότα έρχονται με τέτοιο τρόπο που βγάζουν στην επιφάνεια τον πραγματικό του εαυτό. Κάτω απ’ αυτόν τον φασίστα κακιασμένο γέρο κρύβεται μία δυναμική ψυχή που έχει να δώσει άπειρη αγάπη σ’ αυτούς που πραγματικά την αξίζουν. Και στην περίπτωση του Τάο, τον οποίο σώζει από μία συμμορία, δεν θα χρησιμοποιήσει το όπλο του- όπως έκανε στην Κορέα και όπως μάλλον δεν διστάζει να κάνει και όταν πάνε να του κλέψουν την Gran Torino του- αλλά με το ίδιο του το κορμί.

Οι ιδεολογικές τοποθετήσεις που βαλτώνουν στο μυαλό του σύγχρονου ανθρώπου πάνε περίπατο και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και οι βαθιά ριζωμένες αξίες του ανθρώπου υπερνικούν την δεσπόζουσα κατηγοριοποίηση ιδεών, πολιτικών τοποθετήσεων κτλ. Οι πολιτισμικές διαφορές, η διαφορετική προέλευση και καταγωγή, η διαφορετική παράδοση γίνεται η βάση της πραγμάτωσης του αιώνιου Ένα. Μία αμοιβαία κίνηση συναδέλφωσης ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς κόσμους.Και αν για τον Thao μας ήρθε πιο εύκολα, για τον Kowalski μας ήρθε κεραμίδι. Ο Kowalski γίνεται υπόδειγμα έκπτωτου υπερανθρώπου. Η απουσία της οικογένειας αποφορτίζει τον ίδιο από κρίσεις και επικρίσεις. Ο θεσμός της υποβιβάζεται από ιδεολογικό μηχανισμό σε μία χωρίς ουσία γονιδιακή ένωση στην οποία κάποιοι χρωστούν γιατί έτσι πρέπει. Ο Kowalski απομυθοποιεί αυτό το πρότυπο.

Η ψυχή του λυτρώνεται. Το κορμί του γίνεται θυσία και αποκηρύσσει με αυτόν τον τρόπο την βία στην σύγχρονη κοινωνία της Αμερικής. Ένας ρατσιστής γέρος λοιπόν καταφέρνει να δεθεί περισσότερο με έναν ξένο παρά με την οικογένεια του. Η δύναμη του κινηματογράφου και το μήνυμα που δίνει όποτε του παρουσιαστεί ευκαιρία είναι το εξής: δεν είμαστε ό,τι λέμε αλλά ό,τι κάνουμε. Και εδώ, ο Kowalski άσχετα με τις αρχικές του πεποιθήσεις και την αλύγιστη του αρχική στάση, αλλάζει και γίνεται αυτό που πολλοί θα ‘θελαν αλλά λίγοι θα τολμούσαν, Ένα ήρωας!