Η τζαζ είναι η μουσική των μαύρων των ΗΠΑ. Τουλάχιστον ωε τέτοια ξεκίνησε. Ήταν η ιντελεκτουελ μουσική των καταπιεσμένων. John Coltraine, Miles Davis, Ella Fitzgerald και άλλα ιερά τέρατα της τζαζ έφτιαχναν τον δικό τους μύθο εντός ορίων των ΗΠΑ. Αν κάποιος/α ήθελε να τραγουδήσει τζαζ θα έπρεπε να βάλει την δική του μπογιά. Κάτι τέτοιο επιδίωξε η Μόνικα Ζετερλουντ την προσωπογραφία της οποίας παρουσιάζει η ταινία.
Η Μονικα γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Σουηδία η οποία καμία εμφανή σχέση δεν είχε με την τζαζ. Παρ’ όλα αυτά είχε μία θεσπέσια φωνή που ταίριαζε γάντι στις τζαζ κλίμακες. Η ταινία παρακολουθεί την ζωή της Μόνικα από την πρώτη της καλλιτεχνική αναγνώριση (όταν ακόμα δούλευε και σαν τηλεφωνήτρια) μέχρι την μουσική της απογείωση. Ένα αγγελικό πλάσμα που είχε εκτός των μουσικών στερεοτύπων να αντιμετωπίσει και την δυσπιστία του πατέρα της για την προσπάθεια της για το κάτι παραπάνω. Σου λέει έχεις και μία κόρη να μεγαλώσεις, άσε τις αμερικές.
Μα έλα που η Μόνικα δεν μπορούσε να βάλει χαμηλά τον πήχη. Ήθελε να ανέβει στο δέντρο για να δει από ψηλά την θεά. Και ας έπεφτε, λίγο την ένοιαζε. Αλλά αν δεν το προσπαθούσε θα έσκαγε. Αυτή η δυσπιστία του πατρός της την έκανε ιδιαίτερα ανασφαλή συναισθηματικά. Και που βρίσκουν οι καλλιτέχνες παρηγοριά όταν έχουν άγχος και μηδέν προσωπική ζωή; Στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά. Και αν κατάφερε να αποφύγει το δεύτερο, το πρώτο το πίνε σαν νερό. Και είχε και μία μικρή κόρη να μεγαλώσει. Αλλά ήταν μία σταρ. Έτσι ένιωθε, έτσι συμπεριφερόταν. Και όταν πήγε την πρώτη φορά στην Αμερική να δοκιμάσει την τύχη της, δεν μάσησε.
Γενικότερα τώρα, το θέμα με τις βιογραφίες είναι ότι δεν μπορείς να ξεφύγεις και πολύ από την γραμμικότητα της ζωής του προσώπου. Αναγκάζεσαι να πας by the book. Αυτό από την μία σε βγάζει από κινδύνους αλλά από την άλλη σε περιορίζει. Ο Περ Φλάι έκανε την εξής μαγκιά (που έχουν κάνει και άλλοι πριν απ’ αυτόν βέβαια): επικεντρώθηκε στην ιστορία της Μόνικα σαν άνθρωπο και περιόρισε τις σκηνές πριν κατά την διάρκεια και μετά από κάθε σόου-συναυλία. Πιο συχνά την βλέπαμε στο σπίτι της, στα πάρτι, με το παιδί της παρά στην σκηνή. Σωστό κατά την γνώμη μου αυτό.
Η ταινία αμερικανοφέρνει και αυτό λιγάκι με ξενίζει για ευρωπαϊκό σινεμά. Και δη για σκανδιναβικό. Όπως και να χει πρόκειται για μία πολύ όμορφη ταινία, που βάζει σε πρώτο επίπεδο την σύγκρουση μεταξύ του παλιού με το νέο, του εγχώριου με το διεθνές, την πίστη με την δυσπιστία, την συναισθηματική ηρεμία και με την αστάθεια και αναδεικνύει την ουσία της τζαζ!
Εν κατακλείδι: Έχουν πολύ ενδιαφέρον οι ταινίες που μας περιγράφουν την ζωή ενός καλλιτέχνη τον οποίο δεν γνωρίζει το ευρύ κοινό. Αυτή η ταινία ανήκει σ αυτή την κατηγορία. Καλοφτιαγμένη, με ενδιαφέρουσες κινήσεις της κάμερας, με πολύ ωραίες ερμηνείες και το βασικότερο ό,τι σου κρατάει το ενδιαφέρον μέχρι το τέλος. Δεν αναδεικνύει το σουηδικό τοπίο ούτε καν το αστικό του μέρος. Θα μπορούσε να μας δείξει κάτι παραπάνω, να φτιάξει μία πιο ευρωπαϊκή ατμόσφαιρα αφού όλη η ταινία γυρνά γύρω απ’ αυτή την αντίθεση.