Η ταινία της ημέρας: Sideways/ Πλαγίως (2004)

Written by

Σκηνοθεσία: Alexander Payne

Παίζουν: Paul Giamatti,  Thomas Haden Church, Virginia Madsen

Υπόθεση: Ο Μάιλς, ένας καταθλιπτικός καθηγητής αγγλικών, κολλημένος με την πρώην γυναίκα του, κάνει δώρο ένα ταξίδι στον φίλο του από το κολέγιο,  Τζακ, ο οποίος σε λίγο καιρό πρόκειται να παντρευτεί. Στην πορεία του ταξιδιού αυτοί οι τόσοι διαφορετικοί χαρακτήρες θα βγάλουν στην επιφάνεια τις διαφορές τους, τις φοβίες τους και σε τελική ανάλυση τον κανονικό τους χαρακτήρα. Και το αρχικό πλάνο του ταξιδιού αλλάζει!

Γιατί να την δω;: Είχαμε γράψει σχετικά με τον Alexander Payne (βλ. κριτική Nebraska). Ότι τον θαυμάζουμε , ότι είναι απλός στον τρόπο κινηματογράφησης, ότι είναι ανθρώπινος. Αυτή η άποψη που έχουμε δομήσει για τον ελληνοαμερικανό σκηνοθέτη την θεμελιώσαμε όταν είδαμε το Sideways (Πλαγίως). Και εξηγούμαστε.

Ο Μαιλς προσφέρει στον Τζακ ένα ταξίδι πριν τον γάμο του στους αμπελώνες της Σάντα Μπάρμαρα. Βλέπετε ο Μάιλς, εκτός από αποτυχημένος καταθλιπτικός συγγραφέας είναι και λάτρης του κρασιού. Ο Τζακ από την άλλη, αποτυχημένος και αυτός αλλά σε άλλον κλάδο- αυτόν της υποκριτικής- έχει άλλη λατρεία: τις γυναίκες. Από την μία λοιπόν έχουμε ένα άντρα που δεν μπορεί να ξεκολλήσει από την πρώην γυναίκα (η οποία συνεχίζει την ζωή της και είναι ευτυχισμένη) και από την άλλη έναν άντρα που το χόμπι του είναι το φλερτ. Βάλτε τους τώρα αυτούς δίπλα δίπλα για ένα ταξίδι αλά bachelor πάρτυ! Πόσο καλά μπορεί να πάει;

Καθόλου. Τουλάχιστον αν το συγκρίνεις με το αρχικό πλάνο που είχε καταστρώσει ο Μάιλς το οποίο περιείχε γκολφ και δοκιμή κρασιών. Λίγοτο  κρασί, λίγο η τρέλα, λίγο οι δύο γυναίκες που γνωρίζουν, ε δεν θέλει και πολύ. Και να σου οι πρώτες διαφωνίες. Το θέμα όμως είναι ότι τελικά οι διαφωνίες δεν έχουν στόχο τον άλλον αλλά τον ίδιο τους τον εαυτό. Τα εμπόδια που μπαίνουν στον δρόμο τους βγάζουν τους αυθεντικούς Μάιλς και Τζακ. Όχι τόσο εν τη ενώσει αλλά με τον καθένα τους ξεχωριστά. Η άγκυρα που έχει ρίξει ο Μάιλς στο παρελθόν του τον κάνει δυσκίνητο τόσο που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο φλερτ της Μάγια, μίας σερβιτόρας λάτρης και εκείνη του κρασιού. Απ’ την άλλη ο Τζακ την πέφτει στην Στέφανι σχεδόν ψυχαναγκαστικά! Εγκλωβισμένοι λοιπόν και οι δυο.

Αυτό είναι μας αρέσει πρωτίστως στις ταινίες του Payne. Ότι οι χαρακτήρες του είναι απλοί άνθρωποι, με γειωμένα προβλήματα, με τρανταχτές αδυναμίες που σε καμία στιγμή δεν προσπαθούν να κρύψουν ούτε να διορθώσουν  την τσαλακωμένη εικόνα που έχουμε φτιάξει γι αυτούς. Τουναντίον, πέφτουν με τα μούτρα στις αδυναμίες τους και αν και δεν τις  λύνουν οριστικά εν τούτοις κάνουν μία προσπάθεια τουλάχιστον να τις αποδεχτούν και να τις αναγνωρίσουν. Το στοιχείο του road trippin που έχουν οι περισσότερες ταινίες του Payne μπαίνει και εδώ σε μία εννοιολογική βάση με πολλαπλές αναγνώσεις. Αλλιώς δρούμε στο σπίτι μας και αλλιώς στον δρόμο. Η έννοια της απόστασης, του χρόνου που κάνεις για να την καλύψεις,  των νέων πραγμάτων που βλέπεις, των άγνωστων συνθηκών που συναντάς σε βάζει αντιμέτωπο με τους κυρίαρχους σου φόβους όντας οπλισμένος ελαφρώς.

Η κινηματογράφηση του Payne είναι απλή, με υπέροχη φωτογραφική διεύθυνση (Phedon Papamichael- ναι ναι, είναι ελληνικής καταγωγής και αυτός), με μετρημένες ερμηνείες, με σωστό ζύγισμα ανάμεσα στο δράμα και στο χιούμορ, χωρίς σκηνοθετικές υπερβολές, χωρίς κανένα πλάγιασμα προς το μελόδραμα, με ένα εξαιρετικό Paul Giamatti,  με έναν εξίσου υπέροχο Thomas Haden Church, με σωστότατο ρυθμό στο μοντάζ και με πολύ και (μάλλον) καλό κρασί! Αληθινός, γειωμένος κινηματογράφος από έναν από τους καλύτερους  (σχετικά) νέους κινηματογραφιστές.