Η ταινία της ημέρας: This is England (2006)

Written by

Σκηνοθεσία-σενάριο: Σέιν Μίντοους

Παίζουν: Τόμας Τουργκόουζ, Στέφεν Γκράχαμ, Τζο Χάρτλευ

Υπόθεση: Ο Σον είναι ένας δωδεκάχρονος του οποίου ο πατέρας σκοτώθηκε στον πόλεμο των νησιών Φόκλαντ. Ο ίδιος θα περάσει σε μία ομάδα σκινχεντ οι οποίοι από το στάδιο των βανδαλισμών και της ωμής βίας θα περάσουν σε ακροδεξιά οργάνωση.

Γιατί να την δω;: Οι ταινίες από το νησί (βλ. Μεγάλη Βρετανία) με κοινωνικό-πολιτικό περιεχόμενο κρύβουν πάντα έναν δυναμισμό και έναν τσαμπουκά. Βγάζουν ψυχή. Η αλητεία συνδέεται με την βρετανική προφορά και ο χουλιγκανισμός παίρνει άλλον αέρα. Η βία και σ’ αυτή την ταινία πιάνει τον περισσότερο χώρο της κριτικής του έργου. Ο Σέιν Μίντοους όμως κάνει το εξής ενδιαφέρον: δεν πιάνεται υστερικά από το θέμα και δεν βγάζει ένα κενό κατηγορητήριο αλλά “χαϊδεύει” τις καταστάσεις που φτιάχνει φτιάχνοντας ένα υποθάλπον κοινωνικό κατηγορώ με  πλάγιο τρόπο. Δεν ξέρουμε αν μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό. Μιλάμε για την Αγγλία του ’83, ίσως μία από τις πιο “γεμάτες” πολιτικά δεκαετίες της σύγχρονης ζωής της χώρας η οποία απαιτεί αρκετή ευαισθησία στην προσέγγιση της.

Οι λεγόμενες πολιτικές ταινίες, οι οποίες μοιάζουν με μανιφέστα ιδεών, στερούνται ανοιχτόμυαλης κριτικής. Νιώθουν πως πρέπει μέσα σε μίαμιση ώρα να δώσουν απαντήσεις. Από την άλλη, οι ταινίες που γεννούν ερωτήματα και αφήνουν αμφίσημα νοήματα είναι αυτές που συζητιούνται περισσότερο μετά την προβολή τους. Είναι μία τέτοια ταινία το “This is England”; Οι προθέσεις του σκηνοθέτη ήταν μάλλον κοντά σ’ αυτό το δεύτερο πρότυπο αφήγησης που σχολιάσαμε. Υπάρχει μία σκηνή μέσα στην ταινία που μοιάζει ανατριχιαστικά με το ελληνικό πολιτικό γίγνεσθαι. Μία συγκέντρωση μία ναζιστικής γιάφκας λαμβάνει μέρος σε ένα σπίτι στο πουθενά. Ο αρχηγός της συμμορίας λοιπόν απευθυνόμενος στο ολιγομελές κοινό του, λέει ότι “άλλοι θα μας πούνε ναζί, άλλοι ακροδεξιοί, αλλά εμείς είμαστε πάνω απ’ όλα εθνικιστές”. Να λοιπόν πως καταφέρνει με μια και μόνο σκηνή να περάσει το μήνυμα της κριτικής η οποία παίρνει σάρκα και οστά όταν την βλέπεις να συμβαίνει και στην κανονική ζωή.

Εν ολίγοις και καταλήγοντας, η ταινία έχει τον δυναμισμό που χρειάζεται για να σε τσιτώσει. Ισορροπεί εντέχνως μεταξύ της δραματικής έντασης και της σάτιρας, δεν καταγγέλλει, δεν ξεγυμνώνει τον εχθρό, δεν φτιάχνει τσιτάτα. Αδιαφορεί για το αν το πολιτικό μήνυμα είναι ολοκληρωμένο ή όχι. Αλλά παρουσιάζει μία κατάσταση η οποία αν και μοιάζει με εφιάλτη έρχεται όλο και πιο κοντά στην πραγματικότητα. Εξαιρετικές ερμηνείες από ένα ταλαντούχο καστ ηθοποιών. Υγρή φωτογραφία, νευρική κάμερα, τσαμπουκαλεμένο μοντάζ. Δεν ξέρουμε αν τελικά αυτή είναι η Αγγλία αλλά ξέρουμε ότι ο σκηνοθέτης αξιοποίησε την τέχνη του σινεμά για περάσει την δική του οπτική πάνω στην ζωή του περιθωρίου της Αγγλίας. Και να σας πούμε και κάτι; Η ουσία είναι κάνεις τέχνη! Τα υπόλοιπα έρχονται σε δεύτερο επίπεδο!