Η ιδιαίτερη τεχνική με την οποία παρατάσσονταν για μάχη οι Μακεδόνες αποτέλεσε τη Μακεδονική φάλαγγα, η οποία ήταν εξέλιξη της οπλιτικής φάλαγγας. Μεγάλη επιρροή άσκησε στους υπόλοιπους Έλληνες και χρησιμοποιήθηκε περίπου δυο αιώνες από τα μέσα του 4ου ως τα μέσα του 2ου αι.
Ο Μακεδονικός στρατός απαρτιζόταν από επαγγελματίες, είτε αγρότες είτε κατοίκους πόλεων. Οι στρατιώτες αθλούνταν σε καθημερινή βάση και φημίζονταν για την πειθαρχεία τους.
Η φάλαγγα διαιρούνταν σε δυο κέρατα, το αριστερό και το δεξιό που μαζί έκαναν 64 τάξεις. Το ένα κέρας αποτελούνταν από 32 τάξεις και η τάξη από 1536 άνδρες.
Κάθε επαρχία έπρεπε να παρέχει μια τάξη πεζέταιρων, δηλαδή πεζών συντρόφων. Βασική μονάδα είναι το σύνταγμα που είχε 256 άνδρες και παρατασσόταν σε βάθος 16 ανδρών.
Οι άνδρες διέθεταν εξαιρετικό για την εποχή οπλισμό. Φορούσαν περικεφαλαία, θώρακα, κνημίδες και κρατούσαν μικρή κυκλική ασπίδα, την «πέλτη». Είχαν ξίφος και την περίφημη σάρισα, ένα δόρυ φτιαγμένο από ξύλο κρανιάς.
Χαρακτηριστικό είναι το μεγάλο του μήκος, στην αρχή εκτείνεται στα 5,5 μέτρα και αργότερα 6,5 μέτρα. Έχει το τριπλάσιο μέγεθος από το Ελληνικό δόρυ.
Ο ρόλος της φάλαγγας ήταν αμυντικός. Οι σάρισες των πέντε πρώτων σειρών εξαιτίας του μήκους τους έφταναν πέντε μέτρα μπροστά από την πρώτη σειρά.
Πράγμα που σημαίνει ότι ήταν αδύνατη η διάσπαση της από τα μπροστινά, αφού υπήρχε ένα πλήθος από δόρατα. Οι μετέπειτα σειρές κρατούσαν τις σάρισες ελαφρώς όρθιες.
Πρόβλημα αντιμετώπιζαν τα πλευρά της φάλαγγας διότι ήταν ακάλυπτα, έτσι χρειάζονταν τη βοήθεια του ιππικού και του πεζικού για φύλαξη.
Επί τη βασιλεία του Φιλίππου του Β΄ η μακεδονική φάλαγγα άνθισε. Ο ίδιος αναγνώρισε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της και προχώρησε σε βελτιώσεις.
Οι Μακεδόνες κυρίως την χρησιμοποιούσαν ως αμυντικό μηχανισμό με στόχο να πιέζει διαρκώς τον εχθρό για να σπάσει το σχηματισμό του. Ώστε, να βρει δίοδο το βαρύ ιππικό για να προχωρήσει σε άμεση επίθεση και να ολοκληρώσει τη μάχη.
Η φάλαγγα πρωταγωνίστησε σε αρκετές μάχες και έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ο συγκερασμός της με το βαρύ ιππικό ήταν αριστουργηματικός. Η πολεμική τους τακτική διδάσκεται ακόμη και σήμερα σε στρατιωτικές ακαδημίες, αποδεικνύοντας την υπεροχή τους.
γράφει η Κωνσταντίνη Παναγιώτα