Η “Πρέβεζα”, ένα από τα τελευταία ποιήματα του Κώστα Καρυωτάκη είναι μια “πόρτα“. Μια πόρτα που θα αποδειχτεί μια είσοδος για τον κάτω κόσμο, δυστυχώς για τον ποιητή, για όλους τους υπόλοιπους όμως, θα αποδειχτει μια (κερκο)πόρτα από όπου θα εισχωρήσουν ποιητές όπως ο Σεφέρης και θα κάνουν ήσυχα (sic) τη δουλειά τους. Η Πρέβεζα μετά τον Καρυωτάκη δεν αποτελεί πια έναν απλό γεωγραφικό προσδιορισμό – πινέζα στον πολιτικό χάρτη, αλλά έχει αναχθεί σε λογοτεχνική (και όχι μόνο) αξιακή νησίδα με ποιητικές ποιότητες. Στο ποίημα αυτό ο ποιητής υπερβαίνει τη μελαγχολική ρομαντική διάθεση που διαπερνά το σύνολο της δουλειάς του, και δημιουργεί ένα εντελώς μοντέρνο στιχουργικό όχημα που οδηγεί με βεβαιότητα την ελληνική ποίηση σε ανεξερεύνητες θελκτικές περιοχές.
Βέβαια, τον μοντερνισμό τον είχε αναζητήσει ο ποιητής και σ’ ένα προηγούμενο του ποίημα, το “Εμβατήριο πένθιμο και κατακόρυφο”, εκεί όμως ο εγγενής ρομαντισμός του υπερτερούσε ακόμη έναντι της εξελικτικής κυνικότητας που κυριαρχεί στην “Πρέβεζα”.
Ξεκαθαρίζουμε ότι ο μοντερνισμός της Πρέβεζας έγκειται σε μοντερνισμό περιεχομένου και όχι δομής. Ο Καρυωτάκης αρνείται να εγκαταλείψει τον ομοιοκατάληκτο στίχο που υπηρέτησε με παρρησία στην ποιητική του διαδρομή. Ορίζοντας πλέον αμετάκλητα τι είναι θάνατος, επιβεβαιώνοντας απροσδόκητα την πρακτική ισχύ του υπαρξιακού ιλίγγου, επινοώντας χαριτωμένα ως μοναδικό μέσο φυγής την “αποχώρηση λόγω αηδίας”, ο Καρυωτάκης γίνεται προφητικός προπομπός όλων των χαμένων γενιών (’30, ’60, Πολυτεχνείο), εμφατικός μέντορας όλων των “καταραμένων” ποιητών, σημείο αναφοράς όλων των μη ιδανικών αυτόχειρων.
Το αν ο Καρυωτάκης είχε ήδη αποφασίσει να αποδράσει όταν έγραφε την Πρέβεζα είναι ερώτημα χωρίς ουσία και θυμίζει λίγο το ζήτημα με το αυγό και την κότα. Με την πέρα από κάθε ευρηματικότητα ταύτιση του γεωγραφικού σημείου διαβίωσης με το αγεωγράφητο στίγμα του θανάτου, ο Καρυωτάκης κατορθώνει με τον πιο απλό τρόπο να “τελειώνει” με όλα όσα τον απασχολούν: την ποίηση, τη ζωή, τα υπαρξιακά ερωτήματα. Και φυσικά με το θέμα που τον απασχολεί περισσότερο από όλα, τον θάνατο. Θάνατος είναι τα πάντα φαίνεται να λέει ο Καρυωτάκης, αλλά η ποιητική διάσταση του θανάτου έρχεται να ταυτιστεί με την πρακτική διάσταση της ίδιας της ζωής. Όχι όμως της ζωής γενικά σαν έννοια φιλοσοφική ή λογοτεχνική, αλλά της ζωής του ίδιου του ποιητή, της καθημερινότητάς του. Μια τέτοια τάυτιση του ειδικού με το γενικό, του προσωπικού με το καθολικό, του ποιητικού με το μη ποιητικό είναι πέρα για πέρα εκπληκτική και εκτοξεύει την Πρέβεζα πέρα από τα στενά όρια της γεωγραφίας της.
Εννοείται πως με όλα τα παραπάνω δεν ανακαλύπτουμε την Αμερική. Επισημαίνουμε απλώς την ύπαρξη μιας “εισόδου” (κατά το doors of perception). H Πρέβεζα είναι εκεί, μια πόρτα έτοιμη να ανοιχτεί και να αποκαλύψει τα χάη (πληθ. του χάους) που κρύβονται εντός της.