“Ο πλούτος μας δεν συνίσταται σε αυτά που έχουμε, αλλά σε αυτά που απολαμβάνουμε”…Ταξίδια με τον Επίκουρο

Written by

Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου, επισκέπτεται την Ελλάδα κουβαλώντας στις αποσκευές του βιβλία φιλοσοφίας σχετικά με την αναζήτηση νοήματος ζωής, στην επιδίωξη της ευτυχίας. Από την  Ύδρα με μια παρέα φίλων που απολαμβάνει,  σε μιαν καθημερινή απλότητα,  το αγαθό της ζωής και από τη σκέψη του Επίκουρου, αφορμάται η βιωματική,  εξομολογητική εμπειρία παρατήρησης και μελέτης του συγγραφέα,  στο πώς της ζωής  κυρίως του σταδίου της τρίτης ηλικίας. Απλή σκέψη που αποτελεί μιαν απόπειρα ερμηνείας,  φιλοσοφικού χαρακτήρα, ρήσεων  φιλοσόφων,  στοχαστών και ποιητών,  για την ποιότητα  της ζωής και των αξιών  που υπερασπίζονται την ευτυχία.

«Για να δεις έναν Κόσμο σ’ έναν Αμμόκοκκο,

Κι έναν Παράδεισο σ’ ένα Αγριολούλουδο,

Το Άπειρο στην παλάμη σου χώρα,

Και την αιωνιότητα σε μία ώρα». ( Γουίλιαμ Μπλέικ- Οιωνοί της αθωότητας)

Το Ελληνικό φως, η παρέα των φίλων, οι ανέμελες συζητήσεις, οι περίπατοι, τα διαβάσματα και οι σημειώσεις, οι σκέψεις  στο κατώφλι των γηρατειών, δίνουν στο βιβλίο αυτό την αξία μιας μαρτυρίας προσωπικής ματιάς,  για την προτεραιότητα της ευτυχίας.

Γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, με τη μορφή σύντομων κεφαλαίων στα οποία προτάσσει σχετικές ρήσεις, εστιάζει εκλαϊκευμένα και κυρίως εμπειρικά,  σε αντίστοιχα ερωτήματα που απαντήθηκαν αιώνες πριν ή είναι ακόμη ανοιχτά  σε  πολλές απαντήσεις, ανάλογα με την οπτική ερμηνείας και την ιεράρχηση.

Οι φιλοσοφικές σπουδές και οι συναντήσεις του με το πνεύμα των αρχαίων φιλοσόφων όπως ο Επίκουρος, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, οι Στωϊκοί  αλλά και οι στοχαστές των επόμενων αιώνων ως την εποχή μας, αποτελούν ένα κίνητρο συγκριτικής  σκέψης που συγκλίνει σε συγκρητισμό φιλτραρισμένο από την προσωπική –υποκειμενική θεώρηση της ζωής. Ευτυχία, παιδεία, αναζήτηση και στόχευση επιδιώξεων, θρησκεία, κοινωνική δραστηριότητα, χρόνος, ζωή και θάνατος, αποτελούν διερευνητικό πεδίο φιλοσοφικού χαρακτήρα και στοχαστικής σκέψης που ακουμπά τα ηλικιακά στάδια της ζωής των ανθρώπων.

Συγκρίσεις συμπεριφορών και επιλογών διατρέχουν τις σελίδες του βιβλίου,  ως προς το πού στοχεύουν οι ηλικιακές ομάδες  των νέων και των ηλικιωμένων, με επιμερισμό σε επιμέρους επιλογές . Κυρίως μια ατομική, προσωπική ανάγκη του συγγραφέα να απαντήσει σε ερωτήματα της δικής του ζωής, καθιστούν το βιβλίο ενδιαφέρον για το ομολογημένο της αναγκαιότητας επαναπροσδιορισμού της ζωής,  από την αφετηρία σκέψης του αρχαίου Επίκουρου και της φιλοσοφικής σχολής του κήπου  στην αρχαία Αθήνα.

Ο πλούτος μας δεν συνίσταται σε αυτά που έχουμε αλλά σε αυτά που απολαμβάνουμε. (Επίκουρος)

Σκέψεις για τα γηρατειά και την νεότητα, την ομορφιά και την ωριμότητα, τη σοφία και το χρόνο που περνά, για το γάμο και την κοινή ζωή, τα βιβλία και τη μουσική,  τις απολαύσεις, τα έθιμα  και τη θρησκεία, στη σφαίρα μιας κουλτούρας, κυρίως δυτικής , αναδύονται από τη μελέτη αυτού του βιβλίου που γράφεται, αφού τελειώσει το ταξίδι της προσωπικής  περιπλάνησης,  ως αναστοχασμός και ανάμνηση εγγεγραμμένων σημειώσεων από το τοπίο της Ύδρας,  στο οικογενειακό καταφύγιο στη Μασσαχουσέτη.

«Πριν αποφασίσεις να προχωρήσεις σε γάμο ρώτησε τον εαυτό σου το εξής:Πιστεύεις ότι θα είσαι σε θέση να κάνεις καλές συζητήσεις με αυτό το πρόσωπο όταν γεράσεις; Όλα τα άλλα σε έναν γάμο είναι εφήμερα».(Φρίντριχ Νίτσε)

 

« Σε όλη μου τη ζωή η μουσική  με συγκινούσε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης, και τώρα, στα γηρατειά, έχω φτάσει να ακούω σχεδόν κάθε βράδυ, συνήθως μόνος, επί ώρες. Ξαπλωμένος στον καναπέ στο σκοτάδι, ακούω, ας πούμε, την ένατη συμφωνία του Μάλερ ή το ρέκβιεμ του Φορέ ή…».

 

«Το κομπολόι έχει σχέση με τον χρόνο, τον αραιώνει, τον κάνει να διαρκεί ».

«Οι αργές κινήσεις έχουν μια χάρη στην οποία διαπιστώνω ότι εύκολα μπορώ να ενδώσω. Όταν κινούμαι αργά κινούμαι αβίαστα.Αυτό έχει και την ομορφιά του, μια αρμονική ροή που θυμίζει τις ασκήσεις τάι τσι, αλλά χωρίς την αυστηρή πειθαρχία αυτής της τέχνης».

«Η όψη της Ύδρας  από τη θάλασσα είναι  φευγαλέα σαν ψευδαίσθηση. Μια διαφανής ομίχλη τυλίγει το νησί,…και το νησί μοιάζει να επιπλέει».

«…επιστρέφω στο βιβλίο μου για τον Επίκουρο».

Ταξίδια με τον Επίκουρο
Αναζητώντας τη φύση της ευτυχίας  μέσα στο Ελληνικό φως
ΝΤΑΝΙΕΛ ΚΛΑΪΝ
Μετάφραση: Πέτρος Γεωργίου
 Εκδόσεις Πατάκη