Το πασχαλινό τραπέζι έχει παρέλθει. Ό,τι έχει απομείνει δεν είναι παρά ελάχιστα ψιχία. Ίσως αξίζει τον κόπο να περισώσουμε ορισμένα:
Μάρτυρες της Αναστάσεως έγιναν οι γυναίκες διότι εκείνες γνωρίζουν από αγάπη και πίστη
Κατά τον ενταφιασμό του Ιησού, παρούσες ήταν οι : Μαρία η Μαγδαληνή, η Μαρία (μητέρα του Ιακώβου ), και η Σαλώμη (σύζυγος του Ζεβεδαίου) . Μετά τον θάνατο του Ιησού, πήγαν στον τάφο για να αλείψουν με αρώματα το σώμα του Ιησού. Η ευοσμία του σώματος συντελεί στη διάρκεια της μνήμης του νεκρού. Χρησιμοποιούσαν αρώματα για τελετουργίες ανάλογες οι Ρωμαίοι,οι Εβραίοι, οι Έλληνες και οι Αιγύπτιοι. Μάρτυρες της Αναστάσεως έγιναν οι γυναίκες διότι εκείνες γνωρίζουν από αγάπη και πίστη ώστε να μπορούν να δουν μια πραγματικότητα σύμφωνα με την καρδιακά, όχι ορθολογικά.
Σταυρώνεται ο Θεός για να αναστηθεί ο άνθρωπος!
Ο Ιησούς μάλλον σταυρώθηκε μεσημέρι, ημέρα Παρασκευή 14 του μήνα Νισαν, δηλ. 3 Απριλίου, μεταξύ 29 και 33 μ.Χ. Μετά από 3 ώρες, ξεψύχησε. Η Σταύρωση γινόταν συνήθως με σχοινιά και πιο σπάνια με καρφιά (σε μια τέτοια περίπτωση, ο Ιησούς θα είχε πεθάνει πολύ πιο σύντομα). Το κρέμασμα του σώματος εμπόδιζε καταλυτικά την αναπνοή. Πάνω στο σταυρό, το να συμφιλιωθείς με το θάνατο, συνιστά σωτηρία. Δεν σταυρώνεται ο άνθρωπος για να αναστηθεί ο Θεός, αλλά σταυρώνεται ο Θεός για να αναστηθεί ο άνθρωπος!
Ο “Άγιος” Πιλάτος
Ο Πιλάτος ήταν Ρωμαίος έπαρχος της Ιουδαίας από το 26 έως το 36 μ.Χ. Σύμφωνα με τον Φλάβιο Ιώσηπο και τον Φίλωνα, ήταν διεφθαρμένος και ανελέητα σκληρός άνθρωπος. Δυο αιώνες μετά, ο Τερτυλλιανός θα τον θεωρήσει ως χριστιανό, ενώ η Κοπτική Εκκλησία θα τον κάνει άγιο! Πάντως, εάν αθώωνε τον Ιησού, θα ήταν σαν να αναγνώριζε και άλλο βασιλιά εκτός από τον Καίσαρα, τη στιγμή μάλιστα που μόλις είχε εξαρθρωθεί συνωμοσία φίλων του ενάντια στον αυτοκράτορα Τιβέριο.
Εσύ τι παραδίδεις;
Όλα τα χριστιανορθόδοξα προβατίδια της εποχής μας διαλαλούν την φλογερή τους πίστη στον Χριστό. Σωστά; Θυμήσου όμως και εκείνον, τον Πέτρο, που η φλογερή του πίστη πάντα διακατέχονταν από συναισθηματική επιπολαιότητα. Όχι μια, αλλά τρεις φορές αρνήθηκε τον Χριστό. Σύμφωνα με τον Παύλο (βλέπε την Προς Γαλάτας Επιστολή), ακόμα και μια δεκαετία μετά την Ανάσταση του Χριστού δεν μπορούσε να αποδεχθεί ότι η σωτηρία πηγάζει από την πίστη στον Χριστό κι όχι από την τήρηση του Νόμου, ότι η πίστη σώζει κι όχι το αίμα. Ώσπου, μαρτύρησε και ο ίδιος, παραδίδοντας το φλογερό συναίσθημα του στην πίστη. Εσύ τι παραδίδεις;
Η αυτοκτονία του Ιούδα
Μόνο ο Ματθαίος γράφει για την αυτοκτονία του Ιούδα. O Ιούδας, ένας άνθρωπος λοιπόν που κατηγορείται για φιλαργυρία και φθόνο με ευκολία ασύστολη. Ένας άνθρωπος που υπαρξιακά ήταν μετέωρος ανάμεσα, στον Μωσαϊκό Νόμο που σεβόταν, και, στη δύναμη της αγάπης που κήρυττε ο Ιησούς. Εσύ που φρικάρεις με πιο ήπιες καταστάσεις στην παρούσα εποχή, είσαι σίγουρος ότι αν ήσουν στη θέση του Ιούδα θα ήσουν πιο νορμάλ; Το δράμα του είναι και δικό σου δράμα, αφού συνεχώς βρίσκεσαι στο δίλημμα να επιλέξεις ανάμεσα στο να αναλάβεις μια ευθύνη και στον συμβιβασμό, ανάμεσα στο να προδώσεις την βαθύτερη επιθυμία σου ή να συντριβείς από το βάρος των ενοχών. Πάντως, ο Ιωάννης στο 4ο ευαγγέλιο λέει πως ο διάβολος έβαλε την προδοσία στο μυαλό του Ιούδα ενόσω δειπνούσαν, δηλ. τον απαλλάσσει από προσωπική ευθύνη. Εσένα ποιος θα σε απαλλάξει;
Μετατοπίζοντας το νόημα της ζωής από την ενοχή σε μια άνοιξη
Λέει ο Ιησούς : Εάν δεν γεννηθείς ”άνωθεν”, δεν θα μπορέσεις να δεις την βασιλεία του Θεού.”Γεννιέμαι άνωθεν” σημαίνει πως ξαναρχίζω τη ζωή μου με το να καταφάσκω -εσωτερικά πλέον- στην αλήθεια της προσωπικής μου ύπαρξης, η οποία εξελίσσεται συνεχώς , μακριά από τυπικές βεβαιότητες που με αφήνουν ασυγκίνητο. Ο Ιησούς, με άλλα λόγια, ζητά ο Θεός να υπάρχει μέσα στον καθένα, μετατοπίζοντας το νόημα της ζωής από την ενοχή σε μια άνοιξη, σε ένα άνοιγμα εσωτερικό.
To ”EΓΩ ΕΙΜΙ” του Ιησού
To ”EΓΩ ΕΙΜΙ” του Ιησού αποτελεί την αποκάλυψη των αποκαλύψεων. Ετσι είχε ονομάσει τον εαυτό του ο Θεός στον Μωυσή. Από τότε ήταν βλασφημία να λες τη φράση αυτή. Ο Ιησούς είναι σαν να λέει ,”Είμαι ο σκοπός της ζωής, το νόημα που αναζητεί ο άνθρωπος ”. Το ”ΕΓΩ” στη φράση να το διαβάζεις ως κατηγορούμενο, όχι ως υποκείμενο, αφού έχει την έννοια ”είναι σε μένα” η αλήθεια. Καταφέρνει δηλαδή ο Ιησούς να μετατρέψει την επιθυμία σου, μέσω της πίστης , σε άμεσο παρόν, να σε ενώνει αντί να σε διασπά.
Ο Ιησούς και η Σαμαρείτιδα
Δίπλα από ένα πηγάδι, καταμεσήμερο, ρωτά ο Ιησούς μια Σαμαρείτιδα εάν θέλει νερό! Γιατί; Διότι δεν έχει πηγή μέσα της, αλλάζει τους άνδρες (έχει ήδη εραστή ύστερα από 5 συζύγους) επειδή της προσφέρουν ικανοποίηση και ασφάλεια. Μαζί τους δεν μοιράζεται την ύπαρξη ώστε να βιώσει την πληρότητα της μοιρασιάς. Οι επιθυμίες της γίνονται προβληματικές αφού σταματούν στον εαυτό της ως εξυπηρέτηση αναγκών. Έτσι όμως εξαλείφει την ριζική ορμή της ζωής που θα την ξεδιψούσε για πάντα! Μόλις εκείνη ακούει τον Ιησού να της λέει για το τι έχει κάνει στην δική της ζωή, αλλάζει μέσα της ριζίκα, μπορεί να κοιταχτεί μέσα της και να αναγνωρίσει τον χαμένο εαυτό της.Όσο ζούσε ψεύτικα, η επιθυμία της κρυβόταν πίσω από την ανάγκη. Να σημειωθεί ότι για τους Σαμαρείτες , ο Μεσσίας θα ερχόταν όχι για να εξοντώσει το κακό, αλλά για να αποκαλύψει την αλήθεια, όπως δηλ. έκανε κι ο Ιησούς στην ίδια.
Το αρχαιότερο γραπτό κείμενο του χριστιανισμού
”Πηγή των Λογίων” : το αρχαιότερο γραπτό κείμενο του χριστιανισμού. Γράφτηκε στα Αραμαικά το 40 μ.Χ. Αφορά 231 στιχους-λόγια του Ιησού. Εντωμεταξύ, οι επιστολές του Παύλου γράφτηκαν περίπου το 55 μ.Χ. , όμως δημοσιεύτηκαν μετά τη συγγραφή των Ευαγγελίων. -Στην άλλη άκρη, το πιο όψιμο κείμενο της Καινής Διαθήκης είναι η 2η επιστολή του ”Πέτρου”. επιστολή ψευδώνυμη. Γράφτηκε το 98 μ.Χ. , δηλ. 34 χρόνια μετά το θάνατο του Πέτρου και ενσωματώθηκε επίσημα στον Κανόνα τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Η καινοτομία του απόστολου Παύλου
Ο απόστολος Παύλος ενδιαφέρεται για το άμεσο παρόν. ”Ιδου νυν καιρός ευπρόσδεκτος” , γράφει στην 2η επιστολή του προς Κορινθίους. Και συνεχίζει : ”στο πρόσωπο του Χριστού ο Θεός συμφιλιώθηκε με τους ανθρώπους χωρίς να λάβει υπόψιν τα παραπτώματα τους. Συμφιλιωθείτε με τον Θεό στο όνομα του Χριστού ώστε μέσω εκείνου να βρούμε τη σωτηρία κοντά στο Θεό”. Ο Παύλος καινοτομεί: δεν αντιμετωπίζει τον Ιησού υπερφυσικά, αλλά ως μια πραγματικότητα η οποία φανερώνει από μόνη της την σωτηρία του ανθρώπου. Γι αυτό ζητά από τον πιστό να αφουγκραστεί τον Ιησού-Χριστό ούτως ώστε να τον εκφράσει βιωματικά πλέον.
Έχουμε κάποια περιγραφή για το πώς ήταν εξωτερικά ο Ιησούς;
Έχουμε κάποια περιγραφή για το πώς ήταν εξωτερικά ο Ιησούς; Στον κήπο της Γεσθημανή που ο Ιησούς βρισκόταν μόνος , πώς γνωρίζουμε το τι είπε και τι έγινε; Επομένως, τα Ευαγγέλια δεν είναι απομνημονεύματα αυτοπτών μαρτύρων : πχ. ο Ιωάννης δεν κρατούσε μπλοκάκι για να γράφει τι συμβαίνει την ώρα της Σταύρωσης.
Μέχρι στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. τα Ευαγγέλια δεν είχαν όνομα, τα ονόματα των συγγραφέων (Μάρκος, Ματθαίος, Λουκάς, Ιωάννης) εμφανίζονται μετά το 150 μ.Χ.! Πρόκειται για αποσπασματικές αναμνήσεις εντυπώσεων από την ζωή του Ιησού, αναθεωρημένες και εμπλουτισμένες με την πάροδο των ετων, οι οποίες διατηρήθηκαν στους κόλπους της πρωτοχριστιανικής κοινότητας. Ως εκ τούτου, δεν προσαρμόστηκε η πίστη στα γεγονότα, αλλά τα γεγονότα στην πίστη. Ο Ιησούς διαθέτει το φυσικό παρουσιαστικό που φαντάζεται ο κάθε αναγνώστης. Ηταν σαν όλους τους ανθρώπους και δεν ήταν. Ωστόσο, το αινιγματικό πολυπρόσωπο του Ιησού αποκαλύπτει το βάθος του κάθε φορά που φωτίζεται το μυστήριο της ζωής του κάθε αναγνώστη. Ο αναγνώστης διαβάζει με τα μάτια της πίστεως , όχι με τα μάτια του σώματος, γι αυτό και δεν έχει ανάγκη από αντικειμενικες αποδείξεις.
Ιησούς – ο Γιαχβέ σώζει
Το όνομα Ιησούς στα εβραικά, Γιεσουά, που σημαίνει ”ο Γιαχβέ σώζει”. Η λέξη Γιαχβέ προκύπτει από τη σύνθεση 4 συμφώνων Γ,Χ,Β,Χ τα οποία πρόφερε ο Θεός στον Μωυσή πάνω στο όρος Σινά, ονομάζοντας έτσι τον εαυτό του, και σημαίνει ”Είμαι αυτός που υπάρχει ενεργά”.
Η Βασιλεία εντός ημών
O Ιησούς θέλει την Βασιλεία εντός ημών. Το ”εντός” δεν σημαίνει ”μέσα μας”, ούτε ”αναμέσα μας”, αλλα ”στο χέρι μας”. Ο ευαγγελικός τύπος ”εντος υμων” [”η βασιλεια του θεου εντος υμων εστιν”, Κατα Λουκάν 17.21] στην τρέχουσα ελληνιστική έκφραση του 1ου μ.Χ. αιώνα σημαίνει ”βρισκεται στηδιαθεση σας”, ”είναι παρούσα πραγματικότητα, εάν το θελήσετε”.
Ο δαιμονισμένος
Ο δαιμονισμένος υποφέρει μέσα του καθώς δεν επικοινωνεί με κανέναν, περιφέρεται ως ζωντανός-νεκρός κατοικώντας στα νεκροταφεία. Η απελπισία και ένας εσωτερικός αρνητισμός τον κρατούν αιχμάλωτο. Οσο δεν ζει το παρόν, η διάθεση του γίνεται όλο και πιο μαύρη. Βιώνει τον κόσμο και τον φόβο ως συνώνυμα. Τον πλησιαζει ο Ιησούς (δεν τον κυνηγά ούτε τον αποφεύγει) και ζητά να μάθει το όνομα του. Όχι για να μάθει ποιο είναι, αλλά για να κάνει τον διχασμένο εσωτερικά άνθρωπο να αποκτήσει με απαλό τρόπο μια αυτοσυνειδησία. Από τη στιγμή που εκείνος θα μπορέσει να ονομάσει τον εαυτό του, θα αποκτήσει την δυνατότητα να τον δει και από έξω και έτσι να τον ενώσει και μέσα του. Συμφιλιωμένος με τον εαυτό του, θα δώσει στην ύπαρξη του μια πνευματική σημασία, γκρεμίζοντας στην ακοσμία της θάλασσας τους δαίμονες του , καθετί αρνητικό που τον βασάνιζε για καιρό.
Οφείλεις να (επι)κοινωνείς , εάν θέλεις να ζήσεις
Οφείλεις να (επι)κοινωνείς , εάν θέλεις να ζήσεις. Και (επι)κοινωνεις, προσφέροντας ακόμα κι όταν δεν έχεις. Μια προσφορά από το τίποτα, είναι το θαύμα λοιπόν. Όταν δεν έχεις τι να προσφέρεις, χαρίζεις τον εαυτό σου τον ίδιο. Δηλαδή ένα γνήσιο ενδιαφέρον για τη ζωή αλλά και για τον άλλον. Αλλωστε, δεν ζεις μόνο από το ψωμί, αλλά κι από το ενδιαφέρον που επιβεβαιώνεται στο δικό σου νόημα της ζωής. Αυτό το ενδιαφέρον είναι που σε κάνει να κερδίζεις τη ζωή θαυματουργικά στο πολλαπλάσιο.
Ο Ιησούς ζητά από σένα να υπερβείς με θάρρος την ανασφάλεια σου. Πώς; Στρέφοντας το βλέμμα σου στον ουρανό, καταφέρνεις να κοιτάξεις με καθαρή καρδιά τον άλλον. Έτσι, του αναγνωρίζεις το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια κι ευχαριστείς, όπως κάνει κι ο Ιησούς. Με άλλα λόγια : μετατρέπεις την ένδεια σε πλούτο, γεμίζοντας την καρδιά σου πρώτα με πληρότητα. Επομένως, μαζί με την όποια έγνοια, φρόντισε να ευλογείς συνάμα και την αντίστοιχη γύμνια στη ζωή.
cityculture.gr/ γράφει ο Απόστολος Ζιώγας
(βιολόγος)
(Απρίλιο 2018)