“Ρ…” – ένα ιδιότυπο αφιέρωμα στον Μπέκετ *κριτική

Written by

Στον πολύ ενδιαφέροντα υπόγειο χώρο του “Σχήμα Εκτός Άξονα”παρακολουθήσαμε την παράσταση “Ρ..”, ένα έργο του Τηλέμαχου Κοσμέτσα, με το οποίο ο συγγραφέας αποτίει κατά κάποιον τρόπο, φόρο τιμής στον Σάμουελ Μπέκετ. Αυτή τη φορά θα ξεκινήσω αντίθετα απ’ ό,τι συνηθίζω, από την συνολική εντύπωση που μου άφησε η παράσταση και στη συνέχεια, θα περάσω στις λεπτομέρειες.

Το “Ρ…” είναι μια παράσταση γι’ αυτούς που θέλουν να δούνε κάτι διαφορετικό. Είναι μια παράσταση που δεν την ενδιαφέρει -εμφανώς τουλάχιστον- να περάσει μηνύματα κι ούτε γίνεται διαδακτική. Είναι αυτό που βλέπεις. Η τέχνη είναι μια αισθητική αντίληψη, όχι εγκεφαλική. Στην παραπάνω φράση θα μπορούσε να συμπυκνωθεί και το όποιο νόημα της παράστασης, που παρουσιάζει τεράστιο αισθητικό ενδιαφέρον, ακόμη κι αν κάποιες φορές ο πήχυς ανεβοκατεβαίνει.

Η επιτυχία της παράστασης οφείλει τα πάντα, κατά τη γνώμη μου, στον σκηνοθέτη Νίκο Βουδούρη. Εκμεταλλεύτηκε κάθε σπιθαμή του χώρου και την ενέταξε στο “παιχνίδι”, έπαιξε με τις γωνίες, δημιουργήσε ωραίες αισθητικά εικόνες. Η δουλειά του θα αναδεικνύοταν σίγουρα πολύ περισσότερο εάν είχε δημιουργηθεί ανάμεσα στους θεατές και στους ηθοποιούς η κατάλληλη ατμόσφαιρα, που ήταν δύσκολο να διατηρηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Βοηθοί σκηνοθέτη οι Χριστόφορος Χριστοφορίδης και Λίλα Βλαχοπούλου.Εξίσου σημαντική με τη σκηνοθεσία ήταν κι η εικαστική επιμέλεια του χώρου, την οποία επιμελήθηκαν οι Μπάμπης Ματετζίδης και Στράτος Κούκουρας, κι ήταν αν μη τι άλλο, διεγερτική για το μάτι. Το ίδιο ισχύει και για την ενδυματολογική επιμέλεια που ανέλαβε ο Στράτος Κούκουρας, με καλύτερο όλων το κοστούμι του “Παρών-Απών”. Το δελτίο τύπου δεν αναφέρει ποιος έκανε τα φώτα στην παράσταση, αλλά τα φώτα ήταν κι αυτά ένας από τους πρωταγωνιστές και τις περισσότερες φορές οι σκιές που δημιουργούσαν, λειτουργούσαν ως “θεατρικό όχημα”.

Το κείμενο του Τηλέμαχου Κοσμέτσα έχει δύο βασικούς άξονες, γύρω από τους οποίους τυλίγονται σαν περικοκλάδες διάφορα σχόλια που μπορεί να αφορούν τα πάντα. Η αλήθεια είναι πως είναι ένα κείμενο από το οποίο δεν νομίζω ότι θα μου μείνει τίποτα. Ίσως μου μείνει στο μυαλό η αρχή για το γράμμα “Ρ”, ίσως πάλι το κείμενο να μην είναι τόσο σημαντικό για την παράσταση, όσο ήταν οι όγκοι, τα φώτα και τα χρώματα. Ίσως το κείμενο να ήταν απλά η αφορμή. Επιπλέον, θεωρώ πως η παράσταση – κι αυτό οφείλεται μάλλον στο κείμενο – γίνεται κάπως βαρετή προς το τέλος, με τους μονόλογους και την έλλειψη δράσης. Ειδικά, όταν η Ρ2 περπατάει στο χώρο μιλώντας, κανείς δεν “ακούει” τίποτα, δεν “νιώθει” τίποτα. Την επιμέλεια του κειμένου έκανε η Ευαγγελία Παπά.

Τους δύο βασικούς ρόλους του Κ και το Λ υποδύονται αντίστοιχα οι Κωνσταντίνος Μυλωνάς και Γρηγόρης Τίλδης. Το πολύ ενδιαφέρον στην περίπτωσή τους ήταν πως η παράσταση ξεκίνησε με τον Μυλωνά να έχει “το πάνω χέρι” υποκριτικά, και όσο η ώρα κυλούσε, οι όροι αντιστρέφονταν και βρέθηκε να ξεχωρίζει ο Τίλδης. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ο Μυλωνάς ένιωθε πιο σίγουρο το πρώτο μέρος, ενώ ο Τίλδης βρήκε τον εαυτό του και το νόημα στις ατάκες τυ μετά από κάποια ώρα, ενώ αρχικά της προσπερνούσε. Η Δήμητρα Μήττα ως Ρ1, ήταν αναμφισβήτητα μια υποβλητική παρουσία στον χώρο και σίγουρα ο μονόλογος στο τέλος την αδίκησε. Η Ελιά Χριστοδουλίδου, ως Ρ2, δεν μπορούσε να με πείσει να την ακούσω. Δεν κατάλαβαινα καμία ιστορία, παρά μόνο άκουγα ήχους. Η Ρ3 (Φυλλένια Γρηγορίου) είχε σύντομα περάσματα αλλά το πρόσωπό της ήταν χαρακτηριστικό. Εξαιρετική στη δουλειά της ως μακιγιέζ της παράστασης. Αυτός όμως, που πραγματικά ξεχώρισε ήταν ο Μπάμπης Ματετζίδης, η “φωνή off”, τον οποίο δεν χόρταινα να βλέπω. Ακόμη κι αν ήταν όλη η παράσταση πάνω σ’ αυτό το ρόλο δεν νομίζω πως θα βαριόμουν. Παρανοϊκό βλέμμα, παρανοϊκό γέλιο, παρανοϊκός μ’ έναν τρυφερό τρόπο. Ό,τι πρέπει για θέατρο δηλαδή. Το καστ συμπληρώνει ο Στράτος Κούκουρας μ’ ένα πολύ πολύ μικρό ρόλο.

Τελικά, πρόκειται για μια παράσταση με μερικές πολύ καλές στιγμές που αξίζει να δει κανείς και να στηρίξει τέτοιους μικρούς χώρους Ίσως να μην είναι η καλύτερη παράσταση που έγινε ποτέ, ίσως να μην μας μείνει τίποτα τελικά από αυτήν, αλλά τουλάχιστον θα μπορούμε να λέμε πως πήγαμε σε μια παράσταση που από αισθητικής απόψεως τουλάχιστον, μας κάλυψε όσο λίγες.

1524614_717857988246241_424805149_n