Ραγκουτσάρια Καστοριάς: μια σύγχρονη Διονυσιακή μανία

Written by

Κάθε χρόνο στις 6-7-8 Ιανουαρίου η Καστοριά βάζει τα αποκριάτικα της, προμηθεύεται μεγάλες ποσότητες νόστιμου σπιτικού τσίπουρου και παίρνει τους δρόμους σε μπουλούκια, δηλαδή σε μεγάλες-μεγάλες παρέες. Το έθιμο παλιό, αυθεντικό απομεινάρι των παραδοσιακών Καρναβαλιών πρόκειται για την αναβίωση των αρχαίων Διονυσιακών οργιαστικών τελετών, που γίνονταν από Αρχαιοτάτων χρόνων, στην μέση του Χειμώνα και αμέσως μετά την γιορτή της γέννησης του ήλιου στις 25 Δεκεμβρίου. Κρατάει ακόμη μεταφέροντας μας σε ένα ερεθιστικά διαφορετικό κλίμα.

1513309_637630399629076_1299756151_n

1175588_637629816295801_1323800763_n

Έχοντας πλέον ζήσει από κοντά τα Ραγκουτσάρια μπορώ μετά σιγουριάς να πω πως πρόκειται για ένα έθιμο Διονυσιακής μανίας. Το μεθυστικό συναίσθημα, η εκρηκτική ατμόσφαιρα, η συγκινητική σύνδεση των ανθρώπων με την κληρονομιά τους αλλά και το πάθος για το συγκεκριμένο είδος βαλκανικής μουσικής είναι τα βασικά συστατικά αυτής της γιορτής. Ντυμένοι από Ρετσίνες και Facebοοκ μέχρι Ελληνοφρένεια και Αnonymous η φαντασία οργίαζε, ενώ δεν υπήρχε ούτε ένας που δεν είχε μασκαρευτεί. Αξιοσημείωτο είναι πως οι ντόπιοι εκπαιδευμένοι από παιδιά να τα δίνουν όλα για τρεις ημέρες και τρία βράδια, δεν είχαν πρόβλημα να ανταπεξέλθουν. Οι υπόλοιποι εμείς χρειαζόμαστε λίγη δουλίτσα ακόμη.

Σε κάθε γειτονιά της πόλης κατά τη διάρκεια της ημέρας στήνονται γλέντια με ορχήστρες και φαγητό, προεόρτια της βραδινής εξόδου. Ο κόσμος πίνει, τρώει και χορεύει θέτοντας γερές βάσεις για την ατελείωτη νύχτα που θα ακολουθήσει.

1521783_637633022962147_427239490_n

Το ιδιαίτερο προνόμιο που σου δίνεται στα Ραγκουτσάρια είναι η δυνατότητα να νοικιάσεις τη δική σου ορχήστρα από χάλκινα, η οποία με το αζημίωτο φυσικά, θα σε συνοδεύει σε όλη αυτή την ξέφρενη βόλτα, από την πλατεία Βαν Φλητ μέχρι την Πλατεία Ομονοίας ή όπου εσύ επιλέξεις. Όταν λέω με το αζημίωτο, αναφέρομαι σε ποσά από 500 ευρώ έως και αρκετές χιλιάδες ευρώ, για 5-6 ώρες.

Ξεκινώντας λοιπόν από το μέρος συγκέντρωσης μπουλούκια ατόμων κατευθύνονται προς το Δημαρχείο για να «τα πούνε» στο Δήμαρχο. Όντως, τριάντα και παραπάνω άτομα φτάνουν στο γραφείο του κ. Χατζησυμεωνίδη και εισβάλλουν στο χώρο που βρίσκεται. Αίτημα τους; Nα πάρουν στα χέρια τους την επιδότηση του Δήμου για το έθιμο των Χάλκινων, δηλαδή λεφτά για την ορχήστρα. Η αντίδραση του Δημάρχου απρόσμενα θετική αφού με την έλευση της μπάντας ξεκίνησε να χορεύει με όλους τους παρευρισκόμενους ενώ ταυτόχρονα γελούσε και σχολίαζε. Μόνο εμείς θα έχουμε καλτ δήμαρχο, τι νομίσατε;

Ο Δήμαρχος!

Ο Δήμαρχος!

Στη συνέχεια, αφού έχει πρώτα καταναλωθεί μια σεβαστή ποσότητα αλκοόλ και το κέφι έχει ανάψει τα μπουλούκια παίρνουν τον δρόμο της ανηφόρας ενώ ταυτόχρονα χορεύουν και τραγουδάνε. Μια ανηφόρα καθόλου κουραστική, αφού η ανάβαση είναι αργή και βασανιστική, με την καλή έννοια. Συχνά πυκνά ο κόσμος ξάπλωνε κάτω στο δρόμο μέχρι η ορχήστρα να ανεβάσει τους ρυθμούς και οι ξαπλωμένοι να σηκωθούν χορεύοντας.

1526602_637629862962463_1983568331_n

όλοι κάτω.. και ΠΑΜΕ

Τη στιγμή που η μπάντα σταματάει πια να παίζει, εκτός κι αν είσαι διατεθειμένος να δώσεις ακόμη δυο-τρια πράσινα, έχει πάει περίπου δυο και οι επιλογές συνεχίζουν να είναι αρκετές. Κανείς δεν πάει σπίτι του μέχρι τις πρωινές ώρες και αυτό είναι δεδομένο.

όλοι βλέπουμε τι κρατάει το παιδί με τα μπλε..

όλοι βλέπουμε τι κρατάει το παιδί με τα μπλε..

Σε ένα καφενείο βγαλμένο από τη δεκαετία του ’70 λίγο πιο πάνω από τα μπουλούκια, βρισκόταν κρυμμένος στο πίσω μέρος του μαγαζιού ο γνωστός στους λάτρεις του είδους της Βαλκανικής μουσικής Boban Marcovic, βιρτουόζος τρομπετίστας με τη δεκαμελή μπάντα του. Φυσικά, δεν υπάρχει πιθανότητα να επισκεφτεί κανείς το μαγαζί από μόνος του, αφού είναι σαν αν επιλέχθηκε επίτηδες για να μείνει κρυφό, μόνο για όσους πραγματικά το αξίζουν και το γουστάρουν. Το κοινό αποτελούταν από Καστοριανούς και μόνο, παθιασμένους με τη Βαλκανική μουσική και έτοιμους για όλα. Η ορχήστρα του Marcovic έπαιζε αρκετή ώρα κάνοντας τους γύρω γύρω να δακρύζουν από τη συγκίνηση στο άκουσμα της καλύτερης τρομπέτας των Βαλκανίων, αφού έπαιζαν σε απόσταση αναπνοής από το κοινό. Χαρτονομίσματα μπλε, πορτοκαλί και πράσινα ανέμιζαν στα μέτωπα των οργανοπαικτών δίνοντας τους την απαραίτητη ώθηση ώστε να συνεχίζουν να παίζουν μέχρι τις 5.30 το πρωι.

1601275_637629759629140_2138532406_n

o Marcovic

Έχοντας πλέον πιει, χορέψει, εξαντληθεί και διασκεδάσει με τη ψυχή σου.. είσαι έτοιμος να γυρίσεις σπίτι. Μόνο για να ετοιμαστείς για την επόμενη ημέρα που θα είναι η παρέλαση. Όπου εκεί μικροί και μεγάλοι θα αποτελειώσουν ένα υπέροχο τριήμερο, πριν επιστρέψουν στην καθημερινότητα τους.

Γιατί τα Ραγκουτσάρια θέλουν επιμονή στο ποτό και το χορό, υπομονή στην ανελέητη και γλυκιά κούραση αλλά και προσμονή, αφού γίνονται μόνο μια φορά το χρόνου. Και του χρόνου λοιπόν!

*Για μια μικρή γεύση των Ραγκουτσάριων δείτε παρακάτω..http://www.youtube.com/watch?v=SS3MDS85GsI