Είστε συνθέτης και στιχουργός, έχετε πάρει μέρος σε μουσικές παραστάσεις και συναυλίες, έχετε γράψει μουσική και τραγούδια για ντοκιμαντέρ και θεατρικές παραστάσεις. Παράλληλα δουλέψατε στη διαφήμιση, είστε ραδιοφωνικός παραγωγός, αφηγητής παραμυθιών ενώ ασχολείστε με τη φωτογραφία, αναρρίχηση, τις καταδύσεις. και είστε προπονητής και Πανελληνιονίκης στο άθλημα του Taekwondo. Θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτό που έγραψε ο Καζαντζάκης «Μια αστραπή η ζωή μας… μα προλαβαίνουμε» σας πάει γάντι. Ένας άνθρωπος της δράσης πως μπορεί να λειτουργεί και σαν παρατηρητής, που στέκεται αφουγκράζεται αυτά που συμβαίνουν και κυρίως τα καταγράφει; Άλλο το «αφουγκράζομαι» κι άλλο το «καταγράφω». Θέλει και για τα δύο ξεχωριστή τέχνη και τεχνική. Στο μόνο που σμίγουν τα δυο τους είναι σε μια λέξη. «Ψυχή». Θεωρώ ότι στο διάβα του ο καθείς μας πρέπει να κάνει όσα μπορεί για να μην πάει χαμένη ούτε μία ώρα από τη ζωή του. Πιστεύω ότι δεν έχει άδικο η μαντινάδα: «Το μόνο πράμα που μπορείς να κάμεις του θανάτου, είναι σαν θα ‘ρθει να σε βρει, να ‘σαι του πεταμάτου». Λαϊκή σοφία. Το ζήτημα για μένα είναι όταν θα κάνω τον «λογαριασμό» μου να μη με βρω λειψό.
Πότε ξεκινήσατε να γράφετε, σε ποια ηλικία, με ποια αφορμή και κυρίως με ποιο σκοπό; Εξηγείστε μου αν θέλετε γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή, τι είναι αυτό που σας οδηγεί να αγνοήσετε μια ηλιόλουστη μέρα, μια θεσπέσια νύχτα, τον σύντροφο μας, τα παιδιά σας και να κλείσετε αυτιά και μάτια στον παρόντα χρόνο, στις πολυποίκιλες δραστηριότητες σας, στη ζωή που κυλάει δίπλα σας. Ξεκίνησα να γράφω από ανάγκη να πω κάτι διαφορετικό. Στην αρχή στον εαυτό μου, μετά στα παιδιά μου και κατόπιν για το πλατύ κοινό. Το τρίτο, ήταν κάτι που δεν επεδίωξα. Ήταν σαν να ήρθε από μόνο του να μου χτυπήσει την πόρτα. Εγώ απλά άνοιξα. Παραμύθια και στίχοι. Τροφή δική μου για να μεγαλώσω, να μακρύνω την ψυχή μου. Και αν θες, ποτέ δεν αγνόησα μια ηλιόλουστη μέρα, ένα σύννεφο, μια παρέα. Ίσα ίσα όλα αυτά ήταν που μου όπλισαν το χέρι με την πένα. Πότε για το ούτι μου και πότε για τις ιστορίες μου. Τα μάτια δεν τα κλείνω, ούτε τα αυτιά. Ακόμα και όταν γράφω. Δεν είμαι από εκείνους τους μυστήριους, τους «νουαρ» τύπους που θέλουν την ησυχία τους και μέσα στο μισοσκόταδο ανοίγουν τη γραφομηχανή. Γράφω παντού και πάντα. Κυλώ μαζί με το χρόνο μου. Το απολαμβάνω.
Μπορείτε να μας περιγράψετε ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές στον τρόπο που προσεγγίζετε το θέμα ανάμεσα στο νέο σας βιβλίο (Η Εξομολόγηση) με το Παράθυρο της Νεφέλης Κάθε βιβλίο μου είναι διαφορετικό. Το προκαλεί το ίδιο το θέμα, οι πρωταγωνιστές του. Οι ιστορίες ήταν έτοιμες, χρόνια σκαλωμένες μέσα στο μυαλό μου, αφού τους βασικούς πρωταγωνιστές τους γνώριζα προσωπικά. Η Νεφέλη, ένα παιδί γνώριμο και βασανισμένο και η Ελένη της εξομολόγησης η ίδια μου η γιαγιά. Το σημείο προσέγγισης των δύο βιβλίων είναι το πάθος. Όχι τόσο το πάθος και τα πάθη των ηρώων μου, αλλά το δικό μου. Από ένα σημείο και μετά ήθελα να τους βγάλω προς τα έξω, να τους δείξω στον κόσμο, έτσι όπως κάνω με τα στιχάκια μου, τη μουσική μου.
Παίρνοντας αφορμή από τον τίτλο που διαλέξατε για το βιβλίο σας θα ήθελα να σας ρωτήσω κατά πόσο τα βιβλία που γράψατε τα χρησιμοποιείτε και σαν το δικό σας εξομολογητήριο απέναντι στο ευρύ κοινό αλλά και τον εαυτό σας Σε όλα τα βιβλία μου, ακόμα και στα παιδικά, ακόμα και σε εκείνα που δεν έχουν φτάσει στα χέρια σας, έχω περιγράψει και έχω χωρέσει αυτοβιογραφικά στοιχεία. Νομίζω ότι όλοι οι συγγραφείς μέσα από τα κείμενά τους περνάνε στον αναγνώστη κομμάτια από τη ζωή τους, από τα πάθη και την καθημερινότητα τους.
Ο χρόνος λένε είναι γιατρός, είναι τιμωρός, ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις, υπάρχει κάτι μέσα στα βιβλία σας και τους ήρωες σας που υπερέχει του χρόνου; Διαφωνώ. Ο χρόνος για μένα δεν είναι ούτε γιατρός, ούτε τιμωρός και πολύ περισσότερο δεν είναι «μαρτυριάρης». Δεν έχει απαντήσεις. Η φύση, οι άνθρωποι κρύβουν τόσα μυστικά που δεν έχει κανένας τον τρόπο να πάρει όλες τις απαντήσεις. Στόματα ερμητικά σφραγισμένα και διπλοκλείδωτες πόρτες κρατάνε όσα δεν πρέπει να ειπωθούν. Ο χρόνος είναι ένα κατασκεύασμα του ανθρώπου που δεν μπόρεσε, από αρχής γεννωμένης της ανθρωπότητας , να εξηγήσει πρώτα στον ίδιο του τον εαυτό την απειροελαχιστότητα του στον χώρο.
Αντιγράφω ένα απόσπασμα από το βιβλίο σας «Τη λάσπη της γης, ακόμα και τις ακαθαρσίες μπορείς να τα πλύνεις και να φύγουν. Η λάσπη όμως που έχουν οι άνθρωποι στην ψυχή, όσο και να την πλύνεις, όσο και να την καθαρίσεις, δεν φεύγει ποτέ. Μένει εκεί. Ένα άσβεστο στίγμα» Πιστεύετε στη δικαιοσύνη των ανθρώπων, του Θεού, πρέπει όταν η κοινωνία μοιάζει ανίκανη (χωρίς να εξετάζουμε τους λόγους ή τις αιτίες) να αντιδράσει να παίρνουμε το νόμο στα χέρια μας; Αχ. Αυτή η ερώτηση σε Kρητικό δεν πρέπει να γίνεται διότι μπορεί να τον εκθέσει. Αν και είμαι από οικογένεια που μέλη της στο παρελθόν έχει εμπλακεί σε βεντέτα, θεωρώ ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να παίρνει το νόμο στα χέρια του, παρότι δεν πιστεύω στη Θεία δίκη. Τώρα που το ξανασκέφτομαι σας δηλώνω ότι αυτή είναι η άποψη μου για το τι πρέπει να κάνουν άλλοι.
Πιστεύετε πως αρκεί ένα βιβλίο για να μας κάνει να δούμε την ζωή και τον κόσμο από άλλη οπτική; Φυσικά. Πόσες και πόσες φορές ένα βιβλίο δεν έχει αλλάξει τη σκέψη ή το δρόμο των ανθρώπων. Ας πούμε η «Καινή Διαθήκη» ή το «Πέρα από τα όρια του νου», του Οsho, πόσα και πόσα εκατομμύρια κόσμο δεν έχει επηρεάσει, πόσους και πόσους ανθρώπους δεν έχει καθοδηγήσει και έχει αλλάξει;
Όταν ξεκινάτε τη συγγραφή ενός βιβλίου έχετε έτοιμο ένα σκελετό, γνωρίζετε το τέλος, στήνετε τη πλοκή και δίνετε ζωή στους χαρακτήρες σας, ή βασίζεστε πάνω σε γεγονότα που έχετε ζήσει και ανθρώπους που έχετε γνωρίσει για να στήσετε τη ιστορία σας βάσει αυτών. Φαντάσου να θέλεις να φυτέψεις ένα δέντρο. Κρατάς στη μία χούφτα σου μόνο ένα μικρό σποράκι. Στην άλλη το φτυάρι. Αυτά τα δύο δεν θα έρθουν ποτέ σε επαφή αλλά συνεργάζονται για το ίδιο αποτέλεσμα. Σκάβεις, βάζεις στη γη τον καρπό και ποτίζεις. Μετά το περιποιέσαι και περιμένεις να βγει το πρώτο κλαράκι μέσα από το χώμα. Ποτίζεις και κορφολογείς κι εκείνο όλο και μεγαλώνει. Μέρα με τη μέρα θεριεύει κάνει κορμό, κλώνους, πετάει φύλλα και μετά άνθη. Τα άνθη αργότερα θα γίνουν καρπός. Για να γευτείς τον καρπό, πρέπει να έχεις εκείνο εκεί το μια σταλιά σποράκι που θα βάλεις στη γη. Έτσι είναι και για μένα η συγγραφή. Έχω το σπόρο και ξεκινώ.
Στα δύο μυθιστορήματα μου που έχουν προς το παρόν κυκλοφορήσει έχω στηρίξει τις ιστορίες μου σε γεγονότα που γνωρίζω από πρώτο χέρι ή μου τα έχουν διηγηθεί ακόμα και οι ίδιοι πρωταγωνιστές. Αυτό είναι το σποράκι, η πρώτη ύλη. Κατόπιν συρράβω τα πραγματικά με τα φανταστικά γεγονότα, ώστε ο αναγνώστης να πάρει στα χέρια του μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Να απολαύσει δηλαδή τον καρπό.
θα ήθελα να κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη με τον να μας κάνετε τη δική σας λίστα με τα 10 βιβλία που υπήρξαν σημαντικά και σημαδιακά για σας, όχι απαραίτητα τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας αλλά αυτά που συντάραξαν εσάς και τα διαβάσατε τις περισσότερες φορές. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω… δεν μπορώ να φτιάξω λίστα με βιβλία. Ποτέ δεν το έκανα κι αν το έκανα δεν το έκανα με την καρδιά μου. Το κάθε βιβλίο είναι η ψυχή και ο θησαυρός του κάθε συγγραφέα. Hemingway, Καζαντζάκης, Süskind, Λουντέμης, Τριανταφύλλου, Αλκυόνη Παπαδάκη, Κουμανταρέας, Σωτηρίου… Χριστέ μου μπορώ αν θέλεις να κάνω μια λίστα από δέκα βιβλία του καθενός.