The Best Movies – Top 20 (2016)

Written by

Manchester by the Sea

Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία της φετινής award season με τη σημαντικότερη τελετή που τιμά τις ταινίες της προηγούμενης χρονιάς να δεσπόζει στα τέλη του Φλεβάρη. Η τάση έχει ήδη δοθεί από Χρυσές Σφαίρες, Βραβεία Κριτικών και κυρίως από τα βραβεία του σωματείου των ηθοποιών που παραδοσιακά αλλά όχι υποχρεωτικά προβλέπουν αρκετές από τις βραβεύσεις των Oscar. Οι υποψηφιότητες για τα χρυσά αγαλματίδια έχουν ήδη ανακοινωθεί με τις κλασσικές θετικές αλλά και αρνητικές εκπλήξεις. Ενώ, λοιπόν, αναμένουμε (και ελπίζουμε) να δούμε την πιο πολιτικοποιημένη τελετή της Ακαδημίας για τα τελευταία χρόνια  που ίσως (μακάρι) θα δώσει τον τόνο για τις επόμενες κινηματογραφικές χρονιές, αποφασίσαμε να δούμε τις 20 καλύτερες ταινίες της φετινής χρονιάς. Κάποιες από αυτές έχουν αναγνωριστεί από το σινάφι τους και με το παραπάνω, κάποιες άλλες ανήκουν  στα λεγόμενα snubs, τις ταινίες δηλαδή που αγνοήθηκαν από τα διάφορα σωματεία που τιμούν την 7η τέχνη ετησίως. Όλες χωρίς καμία εξαίρεση είναι για δικούς τους πολύ διαφορετικούς λόγους καταπληκτικές δουλειές που αξίζει να τις δείτε.

 20. Lion: Ένα 5χρονο αγόρι απομακρύνεται από την οικογένεια του και χάνεται στην Καλκούτα. Μετά από πολλές δυσκολίες και κινδύνους που συναντάει στο δρόμο και χωρίς καμία ελπίδα να γυρίσει σπίτι του υιοθετείται στην Αυστραλία. Πολλά χρόνια αργότερα ο 25χρονος πλέον Saroo (Dev Patel) προσπαθεί μέσω του Google earth να βρει τη χαμένη του οικογένεια στην Ινδία. Μία σπαρακτική πραγματική ιστορία σκηνοθετημένη από τον Garth Davis με καταπληκτικές ερμηνείες που αντιμετωπίζουν τόσο ψύχραιμα την αφήγηση αποφεύγοντας τους εκβιαστικούς συναισθηματισμούς. Μία ταινία που αναπόφευκτα σε βάζει σε σκέψεις για τις ρίζες, την καταγωγή, το προνόμιο και το λεγόμενο τρίτο κόσμο.
19. Hidden Figures: Ακόμα μία πραγματική ιστορία για τις Αφροαμερικανίδες μαθηματικούς της NASA χάρη στην επιστημονική συνδρομή των οποίων επιτεύχθηκαν πολλές από τις πρώτες ανθρώπινες αποστολές στο διάστημα. Ο Theodore Melfi σκηνοθετεί τις καταπληκτικές Taraji P. Henson, Octavia Spencer και Janelle Monae και όλοι μαζί φροντίζουν να δώσουν βήμα στις πιο αφανείς φωνές της αμερικάνικης ιστορίας, τις μαύρες γυναίκες. Hidden Figures NO MORE!

18. Fences: Κάπου στα 80s ένας από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς της Αμερικής που εστίαζε πάντα στα κωμικά αλλά και τραγικά περιστατικά της εμπειρίας των αφροαμερικάνων στον 20ο αιώνα, έγραψε το Fences. Πολλές δεκαετίες μετά, ο Denzel Washington το έκανε ταινία με πρωταγωνιστές τον ίδιο και τη σημαντικότερη ίσως ηθοποιό της γενιάς της, Viola Davis. Λυρικές ερμηνείες αλλά και ποιητική σκηνοθετική ματιά που εντυπωσιάζει με τη ζωτικότητα με την οποία αγγίζει τις περιθωριοποιημένες κοινότητες και τους απλούς ανθρώπους των οποίων η φωνή συνήθως αποσιωπάται.

17. Arrival: Όταν 12 διαστημόπλοια εμφανίζονται στον κόσμο, η γλωσσολόγος Louise Banks καλείται να βρει τρόπο να επικοινωνήσει με τους εξωγήινους εισβολείς. Ο Denis Villeneuve αναρωτιέται για την ανθρώπινη φύση και σκηνοθετεί την Amy Adams σε μια σημαντική ερμηνεία που αδίκως αγνοήθηκε από την Ακαδημία. Η εσωστρεφής ερμηνεία της Adams, πλούσια σε συναισθηματικό βάθος δίνει τον τόνο της ταινίας που στο τέλος της ημέρας δεν είναι τίποτα λιγότερο ή περισσότερο από μία μητέρα που διηγείται την ιστορία της στην κόρη της.

16. Christine: Μία από τις καταπληκτικές ταινίες που είδαμε στο φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Η Christine του Antonio Campos είναι η συγκλονιστική ιστορία της ρεπόρτερ των 70s Christine Chubbuck, οι επαγγελματικές της απογοητεύσεις και η μάχη της με την κατάθλιψη ενώ προσπαθούσε να ανελιχθεί επαγγελματικά σε έναν ανθρωποφαγικό χώρο. Η ερμηνεία της Rebecca Hall είναι αδιαμφισβήτητα το καλύτερο κομμάτι της ταινίας που στηρίζει το μινιμάλισμο για να προωθήσει την ολέθρια εσωτερική μάχη που επικοινωνείται από την ερμηνεία της Hall.

15. Elle: Η εξαιρετική δουλειά του Paul Verhoeven που έμαθε τέλεια γαλλικά για να μπορεί να καθοδηγεί το cast του στη γλώσσα τους. Η τρομερή και υποψήφια για Όσκαρ Isabelle Huppert είναι η Michelle, μία χειραφετημένη γυναίκα, διευθύντρια μιας εταιρείας ηλεκτρονικών παιχνιδιών που σημαδεύτηκε πολύ νωρίς στη ζωή της από μία ανείπωτη τραγωδία. Η Michelle πέφτει θύμα βιασμού μέσα στο ίδιο της το σπίτι και σύντομα μπλέκει σε ένα ερωτικό παιχνίδι εκδίκησης με το πρόσωπο που τη βίασε. Κάποιο θεωρούν πως η επιτυχία της ερμηνείας της Huppert έγκειται στον περίπλοκο τρόπο που σχεδιάζει το χαρακτήρα της καθώς και στην κάθε τεχνική της απόφαση που υπερασπίζεται τις πολλαπλές πτυχές της συγκεκριμένης γυναίκας. Η επιτυχία του Verhoeven έγκειται στον τρόπο που απεικονίζει στην οθόνη τα μη συμβατικά πάθη αρνούμενος να κρίνει και έτοιμος να κριθεί. Ακόμη και αν η ταινία σας κλωτσήσει, κανείς δεν θα μπορέσει να αρνηθεί τη σημαντική συζήτηση περί βιασμού που ανοίγει.

14. Jackie: Ακόμα μία ταινία με επίκεντρο μία γυναικεία ερμηνεία. Ίσως την ερμηνεία της καταπληκτικής Natalie Portman, ίσως την ερμηνεία της ίδιας της Jackie Kennedy. «Δεν ξέρω τι από αυτά ήταν αλήθεια και τι παράσταση» λέει η Kennedy στιγμές μετά τη live δολοφονία του συζύγου της και 35ου Πρόεδρου των ΗΠΑ. Η ταινία του Pablo Larrain, από την καρέκλα του σκηνοθέτη και του Darren Aronofsky από αυτήν του παραγωγού, εστιάζουν σε μία από τις σημαντικότερες γυναικείες φιγούρες του 20ου αιώνα: στην πληγωμένη, εξαντλημένη και διχασμένη Jackie και στον τρόπο που προσπάθησε να μοιραστεί τη θλίψη της και να την εξισώσει με αυτή του αμερικάνικου λαού καταφέρνοντας άμεσα να ορίσει την κληρονομιά του συζύγου της ως την κληρονομιά ενός από τους σημαντικότερους Προέδρους της χώρας. Η Jackie δεν ήταν μόνο το ροζ ταγιέρ της. Ήταν κυρίως η γυναίκα που σκαρφάλωσε στο πίσω μέρος του εν κινήσει αυτοκινήτου για να μαζέψει «τα μυαλά» του Προέδρου της σε μία σπαρακτική προσπάθεια να κατανοήσει τι μπορεί να σήμαινε για τη χώρα αλλά και για εκείνη ο θάνατος του JFK.

13. Toni Erdman: H Maren Ade γράφει και σκηνοθετεί τον Toni Erdman και καταφέρνει να πάρει την υποψηφιότητα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Ο Toni Erdman είναι η ιστορία ενός πατέρα που προσπαθεί να επικοινωνήσει με την κόρη του χωρίς να αλλάξει το ποιος είναι, αλλά και ανοίγοντας της την κουβέντα για την ελαφρότητα, την δυνατότητα να γελάς με τον εαυτό σου, το άγχος, την κατάθλιψη, τις προτεραιότητες. Η ταινία ενστερνίζεται την ψυχολογία του πρωταγωνιστή της και γίνεται ένα διασκεδαστικό αλλά σοβαρότατο σχόλιο στα κλισέ και τις σοβαροφανείς γελοιότητες της σύγχρονης ζωής.

12. The Handmaiden: Θα μείνω για λίγο ακόμα εκτός LA, με το νοτιοκορεάτικο Ah-ga-ssi. Την ιστορία μιας γυναίκας που γίνεται η προσωπική βοηθός, ακόλουθος, καμαριέρα μιας Γιαπωνέζας κληρονόμου ενώ στην πραγματικότητα βρίσκεται εκεί εξυπηρετώντας μία συνωμοσία με στόχο να την εξαπατήσει. Η ταινία εντυπωσιάζει αισθητικά σαν ερωτικό θρίλερ γεμάτο ανατροπές ενώ χαρακτηρίστηκε από μερικούς σαν «gothic μελόδραμα» και από άλλους σαν εξαιρετικά επιτυχημένη ταινία χονδροειδούς φυγής και αποφυγής της πραγματικότητας.

11. Love and Friendship: Παραμένω εκτός Αμερικής με μία ταινία Ιρλανδικής, Γαλλικής και Ολλανδικής παραγωγής σκηνοθετημένη από τον Whit Stillman και βασισμένη σε νοβέλα της Jane Austen (αγγλίδα συγγραφέας που άλλαξε το πρόσωπο της λογοτεχνίας, γνωστή στο ευρύτερο κοινό κυρίως από την αναφορά της κάπου στην ταινία Fifty Shades of Grey). Η Lady Vernon μένει προσωρινά στην έπαυλη των πεθερικών της και ενώ είναι εκεί αποφασίζει να κάνει την προξενήτρα για την κόρη της αλλά και για την ίδια φυσικά. Στο Love and Friendship ο Stillman παίρνει την πολυπλοκότητα, ποιότητα αλλά και επιτήδευση της Austen και τη μετατρέπει σε μία ξεκαρδιστική και απολαυστική αυτοκριτική.

10. Everybody Wants Some: Είχαμε μιλήσει αναλυτικά για το Everybody Wants Some του μοναδικού Linklater όταν έκανε πρεμιέρα και χαιρόμαστε διπλά που θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ταινίες της χρονιάς, γιατί το αξίζει και γιατί είναι μία ακόμη κινηματογραφική απόδειξη πως ο Linklater κάποτε θα διδάσκεται σαν εισαγωγικά basics για το σινεμά. Στην ταινία του αυτή ακολουθεί μία παρέα παικτών κολεγιακού baseball ενώ εκείνοι προσπαθούν να ελιχθούν μεταξύ ελευθεριών και ευθυνών της νέας, φρέσκιας γι’ αυτούς κατάστασης, αυτής της ενηλικίωσης. Ο Linklater αποφεύγει τους διδακτισμούς και αποτυπώνει μαγικά την μεθυστική ελευθερία της νεότητας που ζει και απολαμβάνει το παρόν με μία φιλοσοφική συναίσθηση πως το γλυκόπικρο τώρα δεν θα κρατήσει για πάντα.

9. Silence: Δύο ιερείς ταξιδεύουν στην Ιαπωνία για να κηρύξουν τον καθολικισμό και να βρουν τα ίχνη του μέντορά τους. Για πολλούς η Σιωπή είναι το κινηματογραφικό αποτύπωμα της χρόνιας έντασης ανάμεσα στο δημιουργό της, Scorsese, και τα θρησκευτικά ερωτήματα που τον βασανίζουν. Με μεγάλη τέχνη το φιλμ βρίσκει στη θρησκεία το πιο ενδιαφέρον πεδίο μάχης που από τη μία «διαλύει» και τους πιο ισχυρούς, ενώ από την άλλη σε παρηγορεί και σε κάνει να ελπίζεις σε μία εξιλέωση πρώτα από όλα με τον ίδιο σου τον εαυτό. Δυνατό cast με τους Liam Neeson, Andrew Garfield και τον σύντομα πολύ σημαντικό Adam Driver του Paterson. Φετινό must-see αλλά και γενικό must-see ειδικά για τους Σκορτσεζικούς.

8. The Lobster: Και η ψιλοελληνική νότα των Όσκαρ στις καλύτερες ταινίες της χρονιάς με τον Αστακό του Γιώργου Λάνθιμου. Σε ένα δυστοπικό αλλά όχι απαραίτητα μακρινό μέλλον οι singles εξαναγκάζονται από τους νόμους της πόλης να μετακινηθούν στο Hotel όπου μέσα σε κάτι περισσότερο από έναν μήνα πρέπει να βρουν το ζευγάρι τους. Εάν αποτύχουν, μεταμορφώνονται σε κάποιο ζώο και στέλνονται στο Δάσος. Άλλη μία λανθιμική αλληγορία με χολυγουντιανό cast αυτήν τη φορά (Colin Farrell, Rachel Weisz…) που γρήγορα αποκαλύπτεται ως κριτική, σάτιρα, διαμαρτυρία ενάντια στην προτίμηση της κοινωνίας στην υποχρεωτικά πυρηνική, ετεροκανονική οικογένεια. Ο Λάνθιμος καταφέρνει να δημιουργήσει μία αφήγηση αυθεντική, πλούσια, ενοχλητική, και τρυφερή και κρατάει εντυπωσιακά τον τέλεια κωμικό τόνο της παρωδιάς του μέχρι το τέλος.

7. Certain Women: Οι ζωές τριών γυναικών διατέμνονται σε μία μικρή αμερικάνικη πόλη με φόντο το απέραντο αλλά αργό τοπίο της Montana. Όπως είχαμε πει και τις ημέρες του Φεστιβάλ, το πιο καταπληκτικό με την ταινία της Kelly Reichardt είναι ο τρόπος με τον οποίο ψυχογράφει τη σύγχρονη ζωή με τοπίο την καρδιά της Αμερικής που αφήνει λαμπερές ακτές και κοιτάζει την αγροτική τοπιογραφία. Η σκηνοθέτης χειραγωγεί την γυναικεία ματιά της για να μας χαρίσει τρεις χαρακτήρες, από τρείς ηθοποιούς διαφορετικών γενεών του Χόλιγουντ αλλά και του ανεξάρτητου σινεμά (Michelle Williams, Laura Dern, Kristen Stewart), τρεις γυναίκες αστείες, έξυπνες, περίπλοκες και καθόλου τέλειες για τις οποίες αποφεύγει κάθε είδους διδακτισμού σχετικά με το πώς θα έπρεπε να είναι. Must-see σε ημέρες νομιμοποιημένου σεξισμού όπως οι παροντικές, δηλαδή πικρά διαχρονικό must-see.

6. Paterson: Ο σύντομα σημαντικός Adam Driver που λέγαμε, είναι o Paterson οδηγός λεωφορείου στην πόλη Paterson του New Jersey. Και ο Jim Jarmusch βασικά τον ακολουθεί με την κάμερα του, ήσυχα αλλά παρατηρητικά καθώς η ζωή λικνίζεται ατέρμονα ανάμεσα στους θριάμβους και τους θρήνους της καθημερινότητας ενώ η αφήγηση δε χάνει ποτέ την ποίηση που βρίσκεται στην κάθε ανάσα του διπλανού μας ήρωα, αποδεικνύοντας περίτρανα πως δε χρειάζεται να έχεις κερδίσει έναν εμφύλιο πόλεμο για να είναι η ζωή σου άξια προσοχής από το σινεμά.

5. One More Time With Feeling: Στις ταινίες της χρονιάς οφείλουμε να συμπεριλάβουμε το μουσικό ντοκιμαντέρ που εξερευνά τη δημιουργική διαδικασία του Nick Cave ενώ εκείνος προσπαθεί να επιβιώσει μιας αδιανόητης προσωπικής συμφοράς. Ο σκηνοθέτης σχηματίζει το πορτρέτο ενός σημαντικού καλλιτέχνη, όχι σαν μουσικού θεού αλλά σαν κοινού θνητού. Ο σκηνοθέτης δεν προσπαθεί να τον καταλάβει και δεν το απαιτεί από κανέναν. Πολύ έντεχνα όμως βρίσκει μουσική αρμονία μέσα στο χάος, την αγανάκτηση και το θρήνο κάνοντας σε να ταυτιστείς με έναν φοβερά αντισυμβατικό ήρωα.

4. Loving: Η ιστορία του Richard και της Mildred Loving, ενός διαφυλετικού ζευγαριού την εποχή που ένας τέτοιος γάμος σε οδηγούσε στη φυλακή. Η καταπληκτική Ruth Nega δικαιωματικά κερδίζει την πρώτη της οσκαρική υποψηφιότητα και ο Jeff Nichols κατασκευάζει μία βαθιά συγκινητική ιστορία μιας σκοτεινής εποχής που σηματοδοτήθηκε από πρωτοποριακά γεγονότα στον αγώνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η δικαστική διαμάχη των Loving εναντίον της πολιτείας της Virginia στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.

3. Manchester By the Sea: Κατά γενική ομολογία μία από τις καλύτερες ταινίες του 2016. Η συγκινητική, για πολλούς καταθλιπτική ιστορία ενός θείου που μένει με την κηδεμονία του έφηβου ανιψιού του όταν ο πατέρας του τελευταίου πεθαίνει. Και αν η πλοκή δεν σας γεμίζει το μάτι, θα το κάνει η σκηνοθεσία του Kenneth Lonergan και η καθοδήγηση του στη σημαντικότερη ερμηνεία του Casey Affleck. Η επιμονή του θρήνου και η εξιλέωση της ελπίδας είναι βασικά θέματα του φιλμ που είναι γεμάτο από στιγμές θλίψεις, θυμού, αγάπης, τρυφερότητας, χιούμορ σε μία αφηγηματική Οδύσσεια με προορισμό την συναισθηματική ανάρρωση.

2. La La Land: Κρατιέμαι να μην βάλω το La La Land στο 1! Ο Ryan Gosling και η Emily Stone (όπως προτιμά να την αποκαλούμε μιας και Emily είναι το πραγματικό της όνομα) ερωτεύονται στους μποτιλιαρισμένους δρόμους του LA με φόντο τα ρετρό φώτα του cinemascope και την πιο σύγχρονη και απαιτητική ανάγκη από ποτέ για όνειρα. Όνειρα αντισυμβατικά, γεμάτα jazz μουσικές και εκ των υστέρων εξιδανικευμένες αποτυχίες που καταλήγουν, στην κυριολεξία, δίπλα στα αστέρια. Ο εκπληκτικός DAMIEN CHAZELLE (με κεφαλαία) στολίζει τις κινηματογραφικές αίθουσες με ένα τεχνικά εντυπωσιακό φιλμ που νοσταλγεί αλλά και προτείνει χωρίς να κολλάει πεισματικά στο παρελθόν. Ένα φιλμ γεμάτο μεταμοντέρνες, αλλόκοτες εξυπνάδες αλλά και με μία ρομαντική καρδιά τόσο μεγάλη που χωράει τα musical geeks όλου του πλανήτη από το 30 μέχρι σήμερα. 14 υποψηφιότητες με σιγουράκι τη νίκη της σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου, τραγουδιού και ίσως, πολύ πιθανόν και του α’ γυναικείου ρόλου.  Go Emma!

1. Moonlight: Η διαχρονική και πανανθρώπινη ιστορία της ανάγκης για προσωπική ολοκλήρωση και διαπροσωπική επαφή μέσα από τα μάτια ενός μαύρου άνδρα. Η καθημερινή του μάχη και πάλη να βρει τη θέση του μέσα στον κόσμο ξεκινώντας από μία σκληρή και επικίνδυνη γειτονιά του Miami. To Moonlight είναι ένα φιλμ με βαθιά κοινωνική συνείδηση και ευαισθησία. Είναι μία ταινία που όφειλε να υπάρχει καθώς ανοίγει μία υπερβολικά αναγκαία συζήτηση για το gay ανδρισμό. Το Moonlight είναι έτσι φτιαγμένο, νηφάλιο αλλά και φιλόδοξο, με αποτέλεσμα να αντηχεί από κατανόηση, συμπόνια και διορατικότητα. Το αδιαμφισβήτητο must-see για το 2016. Happy Oscars!

cityculture.gr/ γράφει η  Άντα Λειβαδά