Το θέατρο της Οικουμένης, Τόμος Β’ – Βαλς των σκιών, του Μανώλη Ξεξάκη, βιβλιοκριτική

Written by

ΜΑΝΟΛΗΣ ΞΕΞΑΚΗΣ
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗΣ
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
ΤΟΜΟΣ Β
ΒΑΛΣ ΤΩΝ ΣΚΙΩΝ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ

Πολυθεματικό και  με πολυεστιακή διάσταση στον άξονα κατασκοπεία-έρωτας και αθανασία των ψυχών, με έναν καταιγισμό πληροφοριών, στοχασμών, επιστημονικών δεδομένων  που ρέουν ανάμεσα στους διαλόγους των προσώπων,  το μυθιστόρημα -τριλογία Το θέατρο της οικουμένης, τόμος β -Βαλς των σκιών, ιχνογραφεί  παραστατικά την πολιτική, καλλιτεχνική και επιστημονική-φιλοσοφική θεώρηση του κόσμου και της ζωής των ανθρώπων.

Αναμοχλεύοντας  το παρελθόν και  διερευνώντας το μέλλον, στην αναζήτηση-κατανόηση και  έκθεση του περιγράμματος του κόσμου που μας περιβάλλει με την  αινιγματική αύρα των κατακτήσεων του πνεύματος, επιχειρείται μια εφ’ όλης της ύλης εξέταση των γνωστικών  επιστημονικών πεδίων στον μικρό και μεγάλο κύκλο.

Πραγματικά γεγονότα, πρόσωπα και φανταστικές καταστάσεις, αναδύονται μέσα από μύθους, εξιστορήσεις, δοξασίες, όνειρα, ιστορίες, επιθυμίες και σκέψεις  ως  σχήματα μετατοπισμού της πραγματικότητας σε μια πολιτική-κοινωνιολογική πρισματική πραγματεία θέασης του κόσμου. Τα πρόσωπα του έργου αναμετρώνται με υψηλές ταχύτητες αντιπαράθεσης, ως προς το εύρος των γνωστικών  αποθεμάτων που επιδεικνύουν αυτάρεσκα στις καθημερινές συζητήσεις  τους, στην επισκόπηση του παρόντος χρόνου.  

Λογοτεχνικές περιγραφές σε σμίκρυνση, τεχνικές αφήγησης  και ένα ιδιότυπο χιούμορ  στις συζητήσεις των προσώπων, αναφορές σε πόλεις και ιστορικά-καλλιτεχνικά  μνημεία, σύμβολα,  τεκμήρια ζωής και τεχνάσματα εξουσίας, αισθητικές αποτυπώσεις,  εξεγέρσεις, θηριωδίες  και θρυλούμενα  πρόσωπα, δίνουν μια μυστηριώδη επίστρωση στο βιβλίο  στην παραδοχή της λογοτεχνικής υπεροχής και των θαυμάτων του λόγου.

Φιλοσοφικές και επιστημονικές έννοιες όπως ο χρόνος, η ζωή, ο θάνατος, η ανάμνηση, η Ιστορία, η ενέργεια, η ύλη, η ψυχή, η τέχνη, η πολιτική σκέψη και δράση,  τα ένστικτα και ο πολιτισμός, εκτίθενται σε  διαφορετικές οπτικές ανάλυσης  ατομικής και συλλογικής κοσμογραφίας.

Το  παρελθόν, παρόν και μέλλον της κατασκοπείας ως όπλο της πολιτικής, στη διάσταση της ψυχογραφικής παραμόρφωσης-διαμόρφωσης μιας  διαδικασίας εκπαίδευσης, δίνεται παραδειγματικά και υπαινικτικά  ως προοιωνισμός θανάτου στην τελευταία σκηνή του μυθιστορήματος, με το τέλος του β’ τόμου, ενός  πληθωρικού  κύκλου -ζωής- που συνεχίζεται.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ:

«-Καλώς. Να σας πω τώρα για το χάρτη της Ουτοπίας του Φλαμανδού χαρτογράφου και γεωγράφου Αβραάμ Ορτέλιους, εκείνου που παρουσίασε το 1570 τον πρώτο παγκόσμιο χάρτη σε φύλλα. Είχε, δε, την έμπνευση να τον ονομάσει Το θέατρο της Οικουμένης. Αυτό που έχει σημασία για μας  είναι ότι ο Ορτέλιους στηρίχτηκε στο χάρτη του Βενετοκερκυραίου Νικόλαου Σοφιανού, που δείχνει τα πραγματικά γεωγραφικά όρια του Ελληνισμού κατά τον 16ο αιώνα». Σελ. 56-57

«Στάθηκε αμήχανος για λίγο μπροστά στο παράθυρο κι απόλαυσε τη μουσική της λευκής σιγής, τον υπνωτιστικό λήθαργο του φρέσκου χιονιού που έπεφτε ακατάπαυστα». Σελ. 78

«Είχε θυμηθεί αυτό που διάβασε κάποτε για τον Βούδα. Ότι  σχημάτισε κύκλο στο χώμα με κόκκινη μπογιά κι είπε ότι οι άνθρωποι που πρόκειται να συναντηθούν, ακόμη κι αν δεν το γνωρίζουν οι ίδιοι, όσα κι αν συμβούν στις ζωές τους, όσο διαφορετικούς δρόμους κι αν ακολουθήσουν, την ημέρα που πρέπει θα συναντηθούν μέσα σε αυτόν τον κόκκινο κύκλο». Σελ. 246

« Και πίστευε, σαν τον  επαναστάτη Σιμόν Χοσέ Αντόνιο δε λα Σαντίσιμα  Τρινιδάδ Μπολίβαρ  ι Παλάσιο, πως η καρδιά της αγαπημένης του ήταν η ασπίδα του ως πολεμιστή. Όταν εκείνη η καρδιά έπαψε να χτυπά, σταμάτησε κι η ζωή του». Σελ. 359

« Είδαν από τα ουράνια το διαχρονικό δράμα του ανθρώπινου γένους, την αναπόφευκτη φθορά του σώματος, τη θνητότητα, την άγνοια που σκοτώνει, τη ματαιότητα γενικώς, τη ματαιότητα ειδικώς για κάθε είδους πίστη και για τις αθάνατες μεγάλες ιδέες». Σελ. 365

«-Πώς βλέπει την πολιτική μας ο λαός; τον ρώτησε.

Με φρίκη, του απάντησε». Σελ. 373

«Πολλοί νομίζουν ότι γράφουμε παρατηρώντας την πραγματικότητα, πως είμαστε φωτογράφοι των γεγονότων. Ακόμη  κι όταν όλα μοιάζουν αληθινά, το λογοτεχνικό κείμενο υπερέχει, δεν είναι μόνο τα συστατικά του». Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου.