Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΗ, κριτική παράστασης

Written by

Ο Επιτάφιος λόγος του Περικλή, γραμμένος από τον Θουκυδίδη, μεταφράστηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, με προσωπική επιλογή των συντελεστών της παράστασης, του σκηνοθέτη Δήμου Αβδελιώδη και της ηθοποιού Ιωάννας Σπανού, που προτίμησαν μετάφραση από ένα πολιτικό κύρους, παρά από ένα φιλόλογο.

Το έργο αποτέλεσε σταθμό για τη πολιτική και πολιτιστική παγκόσμια κληρονομιά, αλλά ταυτόχρονα καθιερώθηκε σαν μοναδική αποθέωση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και της υπεροχής της έναντι άλλων αυταρχικών πολιτευμάτων, όπως και μνημειώδης λόγος επαίνου των νεκρών Αθηναίων του Πελοποννησιακού πολέμου.

Με αφορμή τη ταφή των νεκρών, ο Περικλής κατορθώνει να καταθέσει βιωματικά και ιδανικά τα ιδεώδη, τις αξίες και τις αρχές της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, την ισοπολιτεία και ισονομία των πολιτών, την αξιοποίηση των δεξιοτήτων, ικανοτήτων και ταλέντων όλων, ανεξάρτητα από τη καταγωγή και τις οικονομικές τους δυνατότητες.

Η κατάληψη θέσεων ευθύνης και η απονομή προνομίων είναι  το αποτέλεσμα της αναγνώρισης των ικανοτήτων των ξεχωριστών ανθρώπων, που διακρίνονται σε όλους τους τομείς των κοινωνικών δραστηριοτήτων.

Σπουδαία θέση στη Δημοκρατία των Αθηναίων κατέχει ο λόγος, ποιοτικός και αναλυτικός, εύστοχος και συγκλονιστικός, που καθηλώνει το ακροατήριο και δίνει τη δυνατότητα και την ευχέρεια στους ρήτορες να τονίσουν τις διαφορές μεταξύ των αξιών και των ελαττωμάτων, με χαρακτηριστικές αυτές των αντιθέσεων, όπως ελευθερία-σκλαβιά, δημοκρατία-αυταρχισμός, αξιοπρέπεια-εγωισμός, ισότητα-ανισότητα.

Ο θάνατος θεωρείται από τον Περικλή, όχι σαν ήττα και πένθος, αλλά σαν μια εθελοντική προσφορά των νέων στη κοινωνία, συνιστάται δε στις χήρες να παραμείνουν αξιοπρεπείς και να μη καταπέσουν σε θρήνους και οιμωγές, γιατί οι θανόντες υπήρξαν ήρωες.

Τόσο η σκηνοθετική οπτική του Αβδελιώδη, όσο και η εκπληκτική ερμηνεία της Ιωάννας Σπανού ήταν ουσιαστικές και διδακτικές, με τη τελευταία πέραν του υπέροχου μονολόγου που παρουσίασε, μας εξέπληξε με τις γνώσεις της, την κοπιώδη μελέτη του έργου του Θουκυδίδη, τις θέσεις των δούλων και γυναικών που όπως μας ανέπτυξε ήταν καλύτερες από τις αντίστοιχες άλλων πόλεων, όπως της Ρώμης.

Τα συναισθήματα των θεατών αποδείχθηκαν μικτά, θαυμασμός και εκτίμηση για την αρχαία Ελλάδα και λύπη και μαρασμός για τη σύγχρονη.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ-Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΗ-

Συγγραφέας – Θουκυδίδης
Μετάφραση – Ελευθέριος Βενιζέλος
Σκηνοθεσία – Δήμος Αβδελιώδης
Ερμηνεία – Ιωάννα Σπανού