Για κάποιες παραστάσεις το να πεις κάποια πράγματα είναι λίγα. Τι να πεις για την κινητή ιστορία που λέγεται Θεοδωράκης και πώς να χωρέσει σε μια παράσταση;
Και όμως η παράσταση «Ποιος τη ζωή μου» μπόρεσε να συνδυάσει και τη ζωή του Θεοδωράκη και να αναδείξει το σημαντικό μουσικό έργο του και το κυριότερο να καθηλώσει και να συγκινήσει το κοινό που μαγεμένο απολάμβανε. Και δεν ήταν μόνο αυτοί που μεγάλωσαν με τα τραγούδια του Μίκη, που συνδέονται και με ιδεολογικά πιστεύω, αλλά και νέα παιδιά που τα ακούσματά τους απέχουν μακράν της μουσικής του Μίκη.
Γι’ αυτό θεωρώ ότι ήταν μια παράσταση σταθμός. Μια παράσταση που θα πρέπει να παιχθεί παντού στο εξωτερικό ως ένα μήνυμα χωρίς λόγια, τσιτάτα και μεγαλοκορώνες ότι η Ελλάδα είναι αυτό ή και αυτό! Γιατί αν κάτι έχουμε να δώσουμε και να αφήσουμε ως στίγμα μας είναι η παιδεία και οι σημαντικοί μας άνθρωποι, σημαντικοί σε όλους τους τομείς. Ότι υπάρχουν αυτοί οι Έλληνες και αυτή η βαθύτερη παιδεία και κουλτούρα που κάποια στιγμή θα πρέπει να ξαναυπενθυμισθεί με έργα και όχι με λόγια και όχι με ψευτοπατριωτικές, εθνικιστικές κραυγές περί του περιούσιου λαού και έθνους αλλά με αξιοπρέπεια, με ήθος και Αριστοτέλειο έθος.
Γιατί η ατάκα στον Ζορμπά «Μάθε με να χορεύω» κρύβει όλη την ταυτότητα της Ελλάδας, την έννοια της ελληνικότητας, δύσκολης να κατανοηθεί και που οι συνήθεις αναγνώσεις στο εξωτερικό, απλώς μένουν στην επισήμανση των φολκλορικών στοιχείων που κουβαλά και αδυνατούν να συλλάβουν τη βαθύτερη φιλοσοφία της.
Είναι μια παράσταση που σου μαθαίνει ιστορία με έναν άλλο τρόπο. Ολόκληρη η νεότερη ιστορία περνά μέσα από αυτόν τον χείμαρρο των σχεδόν τριών ωρών. «Σε μια εποχή όπου τα πάντα γύρω μας κλονίζονται και μοιάζουν ετοιμόρροπα, οφείλαμε να συμβάλλουμε στην ανάκληση της ιστορικής μας μνήμης, στοιχείο απαραίτητο, για το μέλλον κάθε κοινωνίας…Χρειαζόμαστε τους μύθους μας για να προχωρήσουμε και ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο τελευταίος εν ζωή μύθος» λέει ο Θέμης Μουμουλίδης που υπογράφει τα κείμενα και τη σκηνοθεσία.
Ένα ταξίδι στην ιστορία που αρχίζει με την καταστροφή της Σμύρνης. Και μετά η βουτιά στον χρόνο συνεχίζεται με τη δικτατορία του Μεταξά, οι Ιταλοί και μετά οι Γερανοί, το ΕΑΜ, η Εθνική Αντίσταση, τα Δεκεμβριανά και μετά ο εμφύλιος και οι εξορίες, η τρομοκρατία, η εκτέλεση του Μπελογιάννη, η δολοφονία Λαμπράκη, η δολοφονία Σωτήρη Πέτρουλα, Δικτατορία, εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο.
Και ανάμεσα στο ιστορικό ταξίδι η Ελλάδα που ταξιδεύει: Σμύρνη, Βουρλά, Χανιά, Τρίπολη, Χίος, Μακρόνησος, Αργοστόλι, Αλεξανδρούπολη, Θεσσαλονίκη. Αλλά και οι ζωντανοί σταθμοί αυτής της ιστορίας περνάνε πάνω στη σκηνή: Αττίκ, Χιώτης, Παπανούτσος, Ρίτσος, Σεφέρης, Ελύτης, Χατζιδάκης, Καζαντζάκης, Κατράκης, Μερκούρη, Φαραντούρη.
Από την μεγάλη ιδέα στη μεγάλη βία, στην απότομη σκληρή προσγείωση. Και «το αίμα θρέφει και πάλι τη μηχανή της ιστορίας». Οι σκηνές εναλλάσσονται με δύναμη και σε κρατούν καθηλωμένο. Μόνο τα δυνατά χειροκροτήματα που ξεσπούν κάθε λίγο σε επαναφέρουν. Είχα χρόνια να δω τέτοιο ενθουσιασμό στο κοινό, το οποίο ξεσπούσε πράγματι κάθε λίγο σε ζεστό χειροκρότημα, το οποίο ενθουσιάστηκε και σηκώθηκε όρθιο, το οποίο το ένιωθα, γιατί το νιώθαμε όλοι μας, ότι παρακολουθούσε συνεπαρμένο.
«Τίποτε δεν είναι πιο αναγκαίο και πολύτιμο για τον άνθρωπο παρά η ελευθερία. Αν δεν έχεις τροφή, αν δεν έχεις γνώσεις, αν δεν έχεις ανέσεις, τότε υποφέρεις. Αν δεν έχεις ελευθερία, τότε δεν υπάρχεις… γιατί τότε δεν μπορείς να λογαριάζεσαι άνθρωπος».
Πιστεύω ότι θα αδικήσω την παράσταση αν αναλυτικά αναφέρω ερμηνείες και συντελεστές. Ήταν όλοι πολύ καλοί. Ήταν μια παράσταση η οποία ανέδιδε ότι όσοι καταπιάστηκαν με αυτήν το έκαναν με απίστευτο μεράκι και αγάπη γι’ αυτό που έκαναν.
Και να δείτε την παράσταση και να αγοράσετε το πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα αντάξιο της παράστασης, σωστό βιβλίο. Περιέχει όλο το έργο μέσα αλλά και κείμενα, μαρτυρίες, ανέκδοτο υλικό. Μπράβο στις Ελίζα Συνοδινού και Γεωργία Αλεβιζάκη για την εξαιρετική τους δουλειά!
“Η ζωή μου ένα μεθυσμένο καράβι. Από θύελλα σε θύελλα. Από ναυάγιο σε ναυάγιο….Όμως εκείνο που μένει απ’ όλο αυτό είναι ένα τραγούδι, ένα κομμάτι ουρανός, ένα σκίρτημα. Ο έρωτας…”
Φινάλε