Ουζερί Τσιτσάνης του Μανούσου Μανουσάκη

Written by

Απογοητευτήκαμε αρκετά από την ταινία “Ουζερί Τσιτσάνης” !… Καλύτερα να την έλεγαν “Ουζερί Εστρέα”, ένας τέτοιος τίτλος θα ταίριαζε περισσότερο στην όλη υπόθεση. Επί δυο ώρες παρακολουθούσαμε τον κρυφό έρωτα ανάμεσα στην εβραιοπούλα Εστρέα και τον Χριστανό Γιώργο, κατά την περίοδο της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη. Το ουζερί και μερικά από τα τραγούδια του αξέχαστου λαϊκού συνθέτη (αρκετά από αυτά άγνωστα στο ευρύ κοινό) απλά συνόδευαν αυτήν την ιστορία, σαν ένα θαμπό και χλωμό φόντο. ΄Οσοι δηλαδή ονειρευτήκαμε να δούμε την ιστορία αυτού του μουσικού χώρου και να ακούσουμε τα πιο γνωστά τραγούδια που γράφτηκαν και παίχθηκαν εκεί, ξεγελαστήκαμε ! Κρίμα, γιατί οι στίχοι πολλών τραγουδιών του Τσιτσάνη θα μπορούσαν να συνοδεύουν την προαναφερθείσα ιστορία, ίσως μάλιστα να προκαλούσαν τη δημιουργία συμπληρωματικών και παράλληλων ιστοριών στην κεντρική, δηλαδή αυτήν του έρωτα Γιώργου-Εστρέας, για να δούμε μια ταινία-μικρό διαμάντι. Βέβαια, είδαμε μια μικρή σπίθα έρωτα ανάμεσα στην τραγουδίστρια Λέλα και τον Τσιτσάνη, η οποία όπως έσβησε πριν καλά-καλά ανάψει, αφού οι δημιουργοί της τανίας επέλεξαν το ιστορικό και όχι το αισθηματικό ή το μελωδικό βάθρο για να μας απασχολήσουν για 2 ώρες. Επίσης στα αρνητικά του φιλμ είναι πως οι κακογυρισμένες σκηνές βίας με πρωταγωνιστές Γερμανούς και Εβραίους δυστυχώς ξεπερνούσαν αριθμητικά εκείνες της μελωδίας ή του έρωτα. Βλέπαμε αδιάφορες εικόνες διωγμού από ερασιτέχνες ηθοποιούς που έπαιζαν πρόχειρα και χωρίς πειθώ τους Γκεσταπίτες. Ούτε η ύπαρξη της εβραϊικής χορωδίας, ούτε η καταστροφή του χρυσοχοείου (που τόσες φορές αναφέρθηκαν στην ταινία) δεν πρόσθεσαν κάτι δραματουργικά. Οι σκηνές στον σιδ. σταθμό ήταν αδικαιολόγητα αργές, ενώ εκείνη της ανατίναξης της αποθήκης περιείχε ανταλλαγές πυροβολισμών και σκοτωμούς γεμάτους αφέλεια, λες και έβγαιναν από ταινία του 1920 ….
Υπάρχουν και μερικά άλλα πράγματα που δεν καταλάβαμε ! Γιατί η αντίστοιχη μεταφορά του ιδίου μυθιστορήματος πριν αρκετά χρόνια από το ΚΘΒΕ στη Μονή Λαζαριστών είχε περισσότερη πλοκή, περισσότερα τραγούδια και λιγότερες αναφορές στην ερωτική αυτή ιστορία ; Ειδικότερα, γιατί η Εστρέα, ενώ αρνείται να παντρευτεί τον εβραίο Νταβίντ και πιέζει φορτικά τον Γιώργο να μείνει μαζί του, τελικά -και μεσα σε μια μόνο μέρα- αλλάζει γνώμη και διαλέγει την αγάπη για τη θρησκεία της (η οποία την οδηγεί στα γκέτο της Πολωνίας) αφήνοντας μόνο τον Γιώργο που έκανε τα πάντα γι’αυτήν, χωρίς να δικαιολογήσει την επιλογή της ?
Οι συμβολισμοί με τα κλουβιά και τα πουλιά που απελευθερώνονται είναι αφελείς, ενώ εξ ίσου αφελής ήταν και η ανακάλυψη της Λένας πως ο παρ΄ολίγον άντρας της ήταν καταδότης (κάτι που το κατάλαβε χάρις στα παπούτσια του, που μόλις πριν λίγο τους έδεσε τα κορδόνια !…).
Κρίμα για τους κόπους τόσων δημιουργών της ταινίας, αλλά και τις ανεκπλήρωτες προσδοκίες μας να ακούσουμε καλά ελληνικά τραγούδια (έστω και κατά το ήμισυ σε διάρκεια του καθενός, από όσα του Τσιτσάνη θα επέλεγε ο σκηνοθέτης) που θα έβαζαν σε δεύτερη μοίρα το -μελανό αλλά πασίγνωστο- ιστορικό και -μπανάλ- ερωτικό επίπεδο … Ας σημειωθεί πως το δελτίο τύπου μιλάει για απαγορευμένο έρωτα, ενώ η αλήθεια είναι πως ο πατέρας του Γιώργου απλά φοβάται ότι ο γιός του θα κυνηγηθεί από τους Γερμανούς επειδή αγαπάει μια Εβραία …
Οι ερμηνείες χωρίς κάτι το ξεχωριστό, όλες μονοεπίπεδες, και μονοσήμαντες, ακόμη και εκείνη του Ανδρέα Κωνσταντίνου στον …. δευτερεύοντα ρόλο του Τσιτσάνη. Απ’αυτόν δεν είδαμε καμία, έστω πινελιά, από τον χαρακτήρα του συνθέτη. Ο κεντρικός ήρωας Χάρης Φραγκούλης είχε εσωτερικότητα και καλή χρήση των βλεμμάτων, το ίδιο και η Βασιλική Τρουφάκου στο ρόλο της Ζωής. Η έτερη πρωταγωνίστρια Χριστίνα Χειλά-Φαμέλη με τα εκφραστικότατα μάτια, μιλούσε περισσότερο με αυτά παρά με τα όσα είχε να πει. Κάπως ξεχώρισε ο Γιάννης Στάνκογλου στο ρόλο του πατέρα της Εστρέας, όμως δεν μας έπεισε με τα ισπανικά του και τις στιγμές του θυμού του κόντρα στη κόρη του. Υπερβολικός ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης ως θαμώνας του ουζερί και ανύπαρκτος ως ράφτης. Αόρατοι πέρασαν οι παλαίμαχοι Αλμπέρτο Εσκενάζυ και Λάκης Κομνηνός. Μικρή η συνεισφορά της Ξανθής Γεωργίου ως σύζυγος του Τσιτσάνη, κάτι πήγε να δώσει σαν παρ’ ολίγον απατημένη σύζυγος, αλλά ούτε το σενάριο, ούτε και η, γενικώς χαλαρή, σκηνοθεσία του τηλεοπτικού Μανούσου Μανουσάκη της το επέτρεψαν.
Κρίμα και πάλι κρίμα ….