Ο Γκόραν Μπρέγκοβιτς έφερε στις πόλεις μας τους ξεχασμένους ήχους από τα χάλκινα που ακούγαμε παλιά σε πανηγύρια στην επαρχία. Όπου και να εμφανιστεί στη χώρα μας, με τις ξεσηκωτικές μελωδίες του γίνεται πανηγύρι. Όταν ξεκινάει να παίζει με την μπάντα του για «Γάμους και Κηδείες» το πάρτι είναι μέχρι τελικής πτώσης.
Είναι ο κατεξοχήν Βαλκάνιος μουσικοσυνθέτης . Η ορχήστρα του με τα χάλκινα, δεσπόζει στο «Underground», το «Arizona Dream», «Άσπρη γάτα, Μαύρος Γάτος», ο «Καιρό των Τσιγγάνων» στις ταινίες του Εμίρ Κουστουρίτσα. Έχει γράψει μουσική για πάνω από 30 ταινίες. Συνεργάστηκε με κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής μουσικής, είναι από τους πιο αγαπημένους καλλιτέχνες
Ο διακεκριμένος καλλιτέχνης Γκόραν Μπρέγκοβιτς σε μια συνέντευξη στο cityculture.gr στον Πέτρο Γραμμενίδη
………………………………………………………………………………………….
Κύριε Μπρέγκοβιτς ποιος πιστεύετε πως είναι ο λόγος που αγαπάνε τόσο πολύ τη μουσική σας στην Ελλάδα. Τι είναι αυτό το ιδιαίτερο που μοιάζει να είναι ταυτόχρονα και Ελληνικό
Μας ενώνουν πολλά στα Βαλκάνια, αν κάποιος δεν γεννήθηκε στα μέρη μας αυτό δεν μπορεί να το κατανοήσει. Είμαστε ένα μίγμα, ένα κράμα Ορθόδοξοι, Καθολικοί και Μουσουλμάνοι, οι κουλτούρες μας εισέρχονται η μία μέσα στην άλλη, είτε το θέλουμε είτε όχι έχουμε πανίσχυρους δεσμούς μεταξύ μας. Αναγνωρίζουμε γνώριμα στοιχεία ο ένας στον άλλον μέσα από τη μουσική μας.
Μέσα σε ένα καζάνι έχουμε ανακατέψει την οθωμανική με την ορθόδοξη μελαγχολία και αυτό είναι κάτι μοναδικό στοιχείο δικό μας εντελώς Βαλκανικό και ιδιαίτερο. Παντού σε όσες χώρες και να πήγα όλοι με ρωτάνε τι κάνει τόσο ξεχωριστή και ιδιαίτερη τη μουσική μας και αυτό που πιστεύω είναι πως έχουμε κάποιες δόσεις καλής τρέλας. Ναι όλοι χρειαζόμαστε μερικές φορές να βάζουμε λίγο τρέλα στη ζωή μας. Αλλιώς δεν μπορείς να πας παρακάτω, να κάνεις το επόμενο βήμα.
Η σχέση σας με τους Έλληνες;
Στους βομβαρδισμοί στο Βελιγράδι το 1999, πήρα την οικογένεια μου, τους μουσικούς μου και τις οικογένειές τους, δεκαεφτά οικογένειες, και πήγαμε στα Σκόπια. Από εκεί πηγαινοερχόμαστε εδώ στη πόλη σας τη Θεσσαλονίκη για να παίζουμε μουσική, ήταν κάτι απίθανο που δεν μπορώ να ξεχάσω.
‘Έχω πολύ στενή σχέση με τους Έλληνες έχω παίξει σε πολλές πόλεις σε όλη τη Ελλάδα και έχω βγάλει δίσκους με έλληνες καλλιτέχνες. Έχω συνεργαστεί με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη τον Γιώργο Νταλάρα τον Στέλιο Ρόκκο, την Ελένη και Σουζάνα Βουγιουκλή. Είναι διπλά δημιουργικό να δουλεύεις μαζί με καλλιτέχνες που μπορούν να ενσωματώσουν τη κουλτούρα τους στα κομμάτια σου. Για παράδειγμα ο Γιώργος Νταλάρας παίρνει ένα τραγούδι και βάζει τη δική του σφραγίδα το ακούς και λες δεν μπορεί αυτό είναι ελληνικό.
Πόσο σας έχει σημαδέψει η Μουσική
Να ξεκαθαρίσουμε πρώτα κάτι. Ποτέ δεν πίστεψα πως χωρίς αυτήν δεν κάνω, πως είναι κάτι που χωρίς αυτό δεν ζεις. Ναι μπορεί να με έχει σημαδέψει να σκέφτομαι πολλές φορές με νότες και με στίχους ή έτσι να επιλέγω να εκφραστώ. Αλλά δεν είναι κάτι απαραίτητο στη ζωή μου.
Αυτά που χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος για να επιζήσει είναι το φαγητό για να τραφεί, το οξυγόνο για να αναπνέει και το σεξ. Αλλά η μουσική είναι αυτό το κάτι που ενισχύει τη γεύση της ζωής, κάτι σαν το αλάτι ας πούμε. Μπορείς να κάνεις και χωρίς να ρίξεις αλάτι στο φαγητό σου.
Η διαφορά είναι πως ποτέ δεν θα το ευχαριστηθείς. Μέσα από τη μουσική βγάζουμε τη τρέλα μας, ήμαστε Βαλκάνιοι όταν βράζει το μέσα σου, υπάρχει ανάγκη κάπου-κάπου να ανοίγουμε τη βαλβίδα να βγαίνει ο ατμός για να μη σκάσει η χύτρα
Μπορείτε να κάνετε μια μικρή ανασκόπηση στη ζωή σας και να μας περιγράψετε πως ξεκινήσατε, τι συναντήσατε. Και αν όλα όσα ζήσατε ήταν αναμενόμενα. Πιστεύετε στη μοίρα;
Αν θα έκανα μια ανασκόπηση θα έλεγα πως όλα όσα έζησα ήταν απρόβλεπτα μα συγχρόνως και απολύτως αναμενόμενα με μια σειρά που ήταν σουρεαλιστικά απόλυτα φυσιολογική.
Η ίδια μου η οικογένεια με έμαθε να επιβιώνω μέσα από πολύπλοκες καταστάσεις. Έχω πατέρα Κροάτη και Σερβίδα μητέρα. Ο πατέρας μου είναι Καθολικός, αλλά η αδερφή μου είναι Ορθόδοξη, ενώ η γυναίκα μου είναι Μουσουλμάνα.. Από τις τρεις κόρες μου η μικρή έχει διαλέξει να γίνει βουδίστρια και κανείς δεν ξέρει τις επιλογές που κάνουν οι άλλες δύο.
Άρχισα να μαθαίνω βιολί σε μουσικό σχολείο αλλά ήμουν ατάλαντος και το παράτησα. Μετά πήρα στα χέρια μου μια κιθάρα που μου αγόρασε η μητέρα μου. Έπαιξα μπάσο, άλλαξα πολλά σχολεία λόγω διαγωγής αλλά στο τέλος αυτό που με κέρδισε ήταν η κιθάρα.
Έτσι ξεκίνησα να παίζω σαν μουσικός στα 17 μου σε μπαρ που έκαναν στριπτίζ. Στριπτίζ επί κομμουνισμού. Είδα πολύ περισσότερες γυμνές γυναίκες από όσες είχαν δει τότε όλοι μαζί οι συνομήλικοι μου στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Μετά ένα χρόνο στα 18 μου δούλευα σε strip bar στην Ιταλία και πριν πιάσω τα 20 χρόνια η μητέρα μου με γύρισε πίσω με το ζόρι. Αμέσως μετά ξεκίνησα να σπουδάζω φιλοσοφία. Και εκεί που όλα έδειχαν πως γινόμουνα ένας βαρετός καθηγητής να διδάσκω σε σχολεία έγινα ροκ σταρ.
Έπειτα ξεκίνησε ο πόλεμος και η μοίρα έριξε ξανά τα ζάρια για να γίνει μια νέα επανεκίνηση σε κάτι άλλο να κάνω ακόμη μια νέα αρχή. Κάπως έτσι κύλισε και κυλά και η ζωή μου. Μη πιστέψεις πως βγάζω κάποιο παράπονο, κάθε άλλο ήταν μια ζωή που μου ταίριαξε που έφτιαξα πολλές και καλές αναμνήσεις
Ποιο είναι το προσωπικό σας πιστεύω κύριε Μπρέγκοβιτς, ποιό ήταν το μάθημα που πήρατε από τη ζωή σας
Πιστεύω στην προσωπική επανάσταση. Σε αυτά που ο καθένας μας μόνος του πρέπει να οικοδομήσει. Να ψαχτεί, να σκάψει, να λασπωθεί, να πέσει, να σηκωθεί και να μπορέσει να σταθεί στα πόδια του για να φτιάξει τη ζωή του. Έτσι από τις μικρές δικές μας προσωπικές επαναστάσεις θα προκύψει το γενικό η βελτίωση του συνόλου.
Η ίδια μου η μουσική έχει μέσα μουσουλμανικά, ορθόδοξα και εβραϊκά στοιχεία.. Μπορείς να φανταστείς κανέναν υπουργό ή πολιτικό που θα πρότεινε αυτό να διδάσκεται στα σχολεία; Όλοι θέλουν να ακολουθήσεις μια συγκεκριμένη γραμμή.
Αυτό που έμαθα είναι πως ο καθένα μας πρέπει να οραματίζεται τη δική του Εδέμ. Αν έγιναν κάποια βήματα μπροστά αυτό οφείλεται πως ο κόσμος έπαψε ή παύει σιγά-σιγά να πιστεύει πως πρέπει να περιμένει το κράτος ή ένα θαύμα για να αποκτήσει μια καλύτερη ζωή. Αρκεί βέβαια και υπάρχει παράλληλα κάποια στοιχειώδη οργάνωση από το κράτος που θα μας επιτρέψει να αναπτυχθούμε ως άτομα και ως κοινωνία.
Κύριε Μπρέγκοβιτς, θέλω να σας ευχηθώ καλή επιτυχία στη συναυλία σας και να σας ευχαριστήσω για το χρόνο που μας διαθέσατε!
Κι από μένα ένα ευχαριστώ και χάρηκα πολύ για τη γνωριμία μας. Ελπίζω το κοινό να ευχαριστηθεί τη μουσική μου
cityculture.gr/ γράφει ο Πέτρος Γραμμενίδης
ΥΓ Ο Γκόραν Μπρέγκοβιτς θα εμφανιστεί στο κοινό της Θεσσαλονίκης για μια συναυλία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών 2017, διαβάστε περισσότερα για τη συναυλία εδώ
Λίγα λόγια για τον Μπρέγκοβιτς
Ο Μπρέγκοβιτς γεννήθηκε στο Σαράγεβο της Βοσνίας από πατέρα Κροάτη και μητέρα Σέρβα. Λόγω της τριπλής καταγωγής του, ακόμα και σήμερα ανήκει στην κατηγορία ανθρώπων που δηλώνουν Γιουγκοσλάβοι στην εθνικότητα.
Ο πατέρας του ήταν στρατιωτικός. Οι γονείς του χώρισαν σε πολύ μικρή ηλικία, έτσι ο Γκόραν έζησε και μεγάλωσε με τη μητέρα του στη γενέτειρά του.Από μικρή ηλικία, ασχολήθηκε με τη μουσική, συγκεκριμένα με το βιολί. Εξαιτίας της φαινομενικής έλλειψης ταλέντου του όμως, χρειάστηκε να αλλάξει αρκετές φορές μουσικά σχολεία.
Στην εφηβεία ζήτησε από τη μητέρα του να γραφτεί σε μουσική ακαδημία, όμως εκείνη τον απέτρεψε. Ισχυρίστηκε ότι εκεί φοιτούν κυρίως ομοφυλόφιλοι. Όταν, μερικά χρόνια αργότερα, η μητέρα του χρειάστηκε να μετακομίσει στις ακτές τις Αδριατικής, ήταν έφηβος ακόμα. Χρειάστηκε να επιβιώσει μόνος του, παίζοντας μουσική σε μπαρ και κάνοντας διάφορες άλλες μικροδουλειές.
Η πρώτη επαγγελματική επαφή του Μπρέγκοβιτς με τη μουσική ήταν μέσω του συγκροτήματος Kodeksi. Το συγκρότημα αργότερα εμπλουτίστηκε με νέα μέλη και μετονομάστηκε σε Bijelo Dugme (Λευκό Κουμπί). Το συγκρότημα αυτό από το Σαράγεβο έμελλε να γίνει ένα από τα πιο γνωστά της Γιουγκοσλαβίας. Όταν το συγκρότημα άρχισε να διαλύεται, εκείνος στράφηκε στη σύνθεση μουσικής για ταινίες.
Το στυλ του επηρεάστηκε έντονα από τη μουσική των Ρομά, ενώ διατήρησε και πολλά από τα στοιχεία της παραδοσιακής μουσικής της περιοχής. Τις πιο γνωστές δουλειές του αποτελούν η μουσική για τις ταινίες του Εμίρ Κουστουρίτσα. Ο Καιρός των Τσιγγάνων, Arizona Dream και Underground, καθώς και για το Βασίλισσα Μαργκό.
Ο Μπρέγκοβιτς είναι παντρεμένος και έχει τρεις κόρες. Κουμπάρος του είναι ο γνωστός Σερβοβόσνιος σκηνοθέτης Εμίρ Κουστουρίτσα. Μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στις κύριες κατοικίες του. Στο Βελιγράδι και το Παρίσι και κυρίως στην ιδιαίτερη πατρίδα του στο Σαράγεβο.