Το Κιβώτιο, Κριτική από τον Βαγγέλη Ραφτόπουλο
‘Ένα αριστούργημα λογοτεχνικό και πολιτικό συνάμα, το Κιβώτιο του Αρη Αλεξάνδρου μεταφερμένο ιδανικά στη σκηνή από τον Φώτη Μακρή, παρακολουθήσαμε στο θέατρο Αυλαία κατάμεστο από κόσμο.
Ο Αλεξάνδρου σ΄αυτό το σπάνιο κείμενο αμφισβητεί θαρραλέα τις κομμουνιστικές τακτικές, παραμένοντας όμως ο ίδιος φανατικός αριστερός και πιστός στην ιδεολογία του μέχρι του θανάτου του.
Οι εντολές-διαταγές που δίδονταν από την κεντρική εξουσία εκτελούνταν με στρατιωτική πειθαρχία, ακόμη και οι πιο σκληρές από αυτές.
Το αποτέλεσμα ήταν να αυτοκτονήσουν πολλοί από τους στρατιώτες, άλλοι να εκτελεστούν στη προσπάθειά τους να μεταφέρουν ένα κιβώτιο από μία πόλη σε άλλη.
Η ιστορία γράφεται από τους νικητές, η τέχνη όμως δημιουργείται από τους ηττημένους.
Στον εμφύλιο όμως δεν υπήρξαν νικητές και ηττημένοι.
Υπήρξε χαμένος ένας ολόκληρος λαός. με ένα πένθος, το πένθος της ήττας, υπήρξε χαμένη μία χώρα ανυπόληπτη, κατεστραμμένη, να προσπαθεί να μπαλώσει τα τραύματά της και να καταριέται τους ηγέτες και των δύο πλευρών.
Έχουν γραφεί πολλά για τον εμφύλιο και τις συνέπειές του, όμως η θυσία ανθρώπων με άνωθεν διαταγές-σαν εσωτερικός θάνατος- ήταν η χειρότερη.
Ο ηθοποιός-αφηγητής και διασωθείς- μάρτυρας των διαδραματισθέντων, από τη φυλακή όπου βρισκόταν, εξιστορεί με μνήμη ακμαία τα όσα συνέβησαν, ζώντας ο ίδιος το έργο σαν στρατιώτης σε αποστολή και όχι σαν ηθοποιός που ερμηνεύει ένα στρατιώτη.
Η παράξενη και δυσνόητη συμπεριφορά της ηγεσίας των κομμουνιστών τρομοκρατούσε τους απλούς στρατιώτες, άφηνε υπόνοιες για προδότες μεταξύ τους, υπαγόρευε με ευκολία εκτελέσεις.
Το έργο, λειτουργώντας καταδικαστικά, επικριτικά και βάναυσα για τους ηττημένους του εμφυλίου, προσέδωσε μια διαφορετική θέση σε όσα έχουν καταγραφεί για τον δίκαιο αγώνα, την αγνή ιδεολογία και τη συσπείρωση των ηττημένων.
Ο φώτης Μακρής, μεγαλειώδης και μοναδικός, τίμησε τον συγγραφέα, επέλεξε το πιο σημαντικό τμήμα του βιβλίου και το αποθέωσε.
Εμφύσησε ζωή στο χαρτί, ζώντας τη κάθε στιγμή έντονα.
Ένα έργο σπάνιο που αξίζει να δούμε και να ξαναδούμε.
cityculture.gr/ Το κιβώτιο, κριτική παράστασης / Βαγγέλης Ραφτόπουλος