Ο Grand Prix Eurovision de la chanson europeenne ή κοντολογίς Eurovision (Γιουροβίζιον)
Καταφθάνει ο Μάης, με essence που παραπέμπει περισσότερο σε καλοκαίρι παρά σε ανοιξιάτικες νότες ανθών πορτοκαλιού. Θα γιορταστεί η Πρωτομαγιά στις πόλεις με εαρινές βροχές από μολότοφ και δακρυγόνα αλλά και στην εξοχή με τσιπουράκι, τιμώντας με αυτό τον τρόπο το δικαίωμα στην εργασία αλλά και τα δικαιώματα της εργασίας..
Κι αφού ξεχάσουμε την επόμενη μέρα ότι έχουμε απολέσει και το ένα και το άλλο δικαίωμα, θα προετοιμαστούμε για τη δεύτερη μεγαλύτερη μαγιάτικη γιορτή της Γηραιάς Ηπείρου, που κρατάει γερά τα τελευταία 62 χρόνια, χαρίζοντας τις περισσότερες φορές στο τηλεοπτικό κοινό- πέρα από άδειες νότες και κιτς παρουσιάσεις- «μαθήματα» εξωτερικής/εσωτερικής πολιτικής.
Γιουροβίζιον
Ο Grand Prix Eurovision de la chanson europeenne ή κοντολογίς Eurovision (Γιουροβίζιον) γεννήθηκε ουσιαστικά από την ιδέα ενός υπαλλήλου το 1955, κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης της EBU. Η EBU δεν είναι τίποτε άλλο από τα αρχικά της Ευρωπαικής Ραδιοτηλεπτικής Ένωσης, η οποία επιχείρησε ένα δύσκολο εγχείρημα για την εποχή εκείνη δηλ. να αναμεταδώσει ζωντανά έναν τηλεοπτικό διαγωνισμό τραγουδιού. Έτσι το 1956 πραγματοποιείται στο Λουγκάνο της Ελβετίας, ο πρώτος διαγωνισμός της Γιουροβίζιον, πρώτος άλλα ουχί τελευταίος μιας και μέχρι σήμερα έχει μετεξελιχθεί πλέον σε έναν άκρως επιτυχημένο και επικερδή θεσμό πρωτίστως για τους εμπνευστές της και δευτερευόντως για τη μουσική «βιβλιοθήκη» . Δεν ήταν λίγες οι φορές όπου νικήτριες χώρες δήλωσαν οικονομική αδυναμία στο να διοργανώσουν το διαγωνισμό στη χώρα τους, δίνοντας έτσι στην σκυτάλη της διοργάνωσης σε κάποια άλλη χώρα.
Douze points ( ή αλλιώς μια ντουζίνα πόντοι)
Καθώς ο θεσμός εδραιωνόταν όλο και περισσότερο με τα χρόνια, τόσο αυξανόταν και ο αριθμός των συμμετεχόντων χωρών στο διαγωνισμό. Το 1956 στην παρθενική εμφάνιση του διαγωνισμού οι χώρες που έπαιρναν μέρος ήταν μόλις 7: Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Ολλανδία . Εν έτη 2017 ο αριθμός αυτός έφτασε στις 42 χώρες! Ο τρόπος της ψηφοφορίας δεν έμεινε κι αυτός ανέπαφος με τα χρόνια. Αυτή η κλισέ φράση που ακούγεται κάθε φορά μετά το τέλος του διαγωνισμού « βροχή τα δωδεκάρια» για την συνολική βαθμολογία του νικητήριου τραγουδιού, δεν ίσχυε από την αρχή της Γιουροβίζιον. Επί παραδείγματι, το 1957 ο νικητής συγκέντρωσε 31 πόντους, το 1958 27 πόντους, το 1962 26 πόντους κτλ. Το τριψήφιο νούμερο που βλέπουμε συνήθως δίπλα στο νικητήριο άσμα ουσιαστικά ξεκίνησε από την δεκαετία του ’70.
Διαχρονικά τραγούδια
Θα ήμουν άδικη αν δεν έλεγα ότι από τον συγκεκριμένο διαγωνισμό ξεπήδησαν πολλά τραγούδια τα οποία άντεξαν στον χρόνο και έγιναν παγκόσμιες επιτυχίες. Η πολιτιστική κληρονομιά των τραγουδιών της Γιουροβίζιον- κατά την ταπεινή μου άποψη- χωρίστηκε σε τρεις βασικές κατηγορίες: α) ποιοτικά ( Volare – Modugno D.- 1957- 3η θέση), β) jingles, δηλ. τραγούδια που έμειναν όχι τόσο για την ποιότητά τους όσο για την ικανότητά τους να μένουν στο αυτί όπως το τραγουδάκι/σλόγκαν σε μία διαφήμιση ( Congratulation- C.Richard-1968-2η θέση) και γ) χιουμοριστικά/ ωτίτιδες ( Hard rock Hallelujah- Lordi-2006- 1η θέση). Αλλά ας αφήσουμε την πλειοψηφία της τρίτης κατηγορίας κι ας δούμε μία λίστα με τραγούδια των δύο άλλων μειοψηφικών κατηγοριών, τα οποία κατέκτησαν τη διεθνή μουσική σκηνή.
- Το ηχητικό σήμα της Γιουροβίζιον.
- Gen beetje- T.Scholten-1959
- Apres toi – V. Leandros – 1972
- Poupee de cire, poupee de son- F.Gall- 1969
- Puppet on a string- S.Shaw-1967
- Hold me now- Johny Logan-1987
- A- ba-ni-bi- I.Cohen & Alphabeta- 1978
- Eres tu- Mocedades-1973
- Waterloo- Abba- 1974
- Ding-a-dong- Teach in- 1975
- Kisses for me- Brotherhood of man
- Nocturne- Secret Garden-1995
- L’oiseau & l’enfant- 1977
Γιουροβίζιον, μουσικός διαγωνισμός ή πολιτική?
Μπορεί η Γιουροβίζιον να ξεκίνησε ως ευρωπαϊκός μουσικός διαγωνισμός, ωστόσο θα ήταν μεγάλη αφέλεια να πιστέψουμε ότι περιορίζεται μονάχα στις νότες του πενταγράμμου, προσφέροντας στο κοινό ένα ευχάριστο τρίωρο+ πρόγραμμα. Η διαφήμιση πολιτικών και κοινωνικών θέσεων/απόψεων είναι ένας χορός που καλά κρατεί σχεδόν από το ξεκίνημα του. Για να δούμε ορισμένα μόνο παραδείγματα:
-Το 1974 η ιταλική κρατική τηλεόραση αποφασίζει να μην αναμεταδώσει τον διαγωνισμό- έχοντας προ πυλών εκλογές και δημοψήφισμα για το διαζύγιο- καθώς ο τίτλος της ιταλικού τραγουδιού «Si» θα μπορούσε να εκληφθεί ως προπαγανδιστικό.
– Παραμονές της επανάστασης των Γαρυφάλλων παίζεται στο ραδιόφωνο το τραγούδι της πορτογαλλικής συμμετοχής « E depois do adeus». Μάλιστα λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκε ως ένα από τα συνθήματα της επανάστασης. ( Ειλικρινά μπορώ να καταλάβω το Grandola, Vila morena ως επαναστατικό άσμα, αλλά το E depois do adeus που παραπέμπει σε Σινάτρα, επαναστατικό? Μπορεί και να λανθάνω, ουδείς άσφαλτος!)
– Το 1976 οι Σουηδοί τεχνικοί αρνούνται την αναμετάδοση στη Χιλή ως αντίδραση για την στρατιωτική δικτατορία της χώρας.
Τα …παραλειπόμενα της Γιουροβίζιον
- To 1969 αποσύρεται από τον διαγωνισμό ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το καθεστώς του Φράνκο στην Ισπανία.
- Το 2009 η χώρα της Γεωργίας « κόβεται» από την ΕΒU καθώς οι στίχοι του τραγουδιού θεωρήθηκαν ότι είχαν έντονα πολιτικά υπονοούμενα, πέρα από το λογοπαίγνιο με το όνομα του Ρώσου Προέδρου Πούτιν. Το τραγούδι έφερε τον τίτλο « We don’t wanna put in»!
- Βέβαια το ίδιο δεν ίσχυσε το 2016 για τη συμμετοχή της Ουκρανίας με το τραγούδι «1944». ( Αλλάζουν τα πράγματα…το 2009 είσαι καλός…το 2016 κακός.)
- To 2017 η Ρωσία δεν αναμετέδωσε τον διαγωνισμό καθώς η διοργανώτρια χώρα Ουκρανία ουσιαστικά έδωσε κόκκινη κάρτα στη συμμετοχή της Ρωσίας.
- Χρόνια τώρα η Ελλάδα και η Κύπρος γιουχάρονται για την ανταλλαγή των douze points ( θαρρείς μας δίνει και κανένας άλλος γείτονας κάτι παραπάνω από ασάκια!), το κοινό δε φαίνεται να έχει την ίδια αντίδραση για την ανταλλαγή γαλαντόμων πόντων μεταξύ των Σκανδιναβικών χωρών ή των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ.
- To 2016 η τραγουδίστρια της αρμένικης συμμετοχής κρατά στα χέρια της σημαία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Επίλογος
Ελλάδα 12 points!
cityculture.gr/ γράφει η Αριστέα Αθ. Βραζιώτη