“Το παγκάκι”, στο θέατρο Αμαλία, κριτική παράστασης

Written by

«Το παγκάκι» του Αλεξάντερ Γκέλμα έγινε ψυχαναλυτικό ανάκλιντρο   στο  θέατρο «Αμαλία»…..

….και «φιλοξένησε»  πάθη  της ανθρώπινης  ψυχής . Τα ανομολόγητα πάθη, τις εσωτερικές  ανάγκες, τις επιδερμικές αναζητήσεις, το βάσανο  της μοναξιάς, την  πίκρα της εγκατάλειψης, τον  καημό  του  ανεκπλήρωτου, τον πόνο  της  προδοσίας, τα  απατηλά όνειρα, το κόστος  της  απιστίας, την ελπίδα  που  τσακίζεται, γδέρνεται, ματώνει, αλλά δεν πεθαίνει.

  Κείμενο απ’ τα  σπλάχνα της ανθρώπινης φύσης. Ο συγγραφέας  το  έγραψε στο  τέλος της δεκαετίας του 80. Αφορούσε τη Ρωσική  κοινωνία της εποχής, ο Γιώργος Κιμούλης το μετέφρασε και  το  σκηνοθέτησε έτσι ώστε να αφορά τον  σύγχρονο άνθρωπο, όπου γης.

Εξαιρετική δουλειά στη λεπτομέρεια. Με εφόδια  τρία  παγκάκια, τις σκηνοθετικές  απόψεις  περί  καθημερινότητας κοινών  θνητών, το κείμενο και  το  εγγενές  ένστικτο- ταλέντο τους, οι δυο  ήρωες, έστησαν , έζησαν και πέρασαν  άμεσα  στο κοινό  έναν ολόκληρο  κόσμο συναισθημάτων, εικόνων, πολυκύμαντων  καταστάσεων του έρωτα , παλινδρομικών κινήσεων ψυχογράφου, ανατρεπτικών στάσεων-εξεγέρσεων – λιποταξιών, ατελέσφορων μαχών ανάμεσα στο  αρσενικό και το θηλυκό, οπισθοχωρήσεων και  λιποψυχίας , μα και  δυναμικών διεκδικήσεων αγάπης και συντροφικότητας  και  άφθονων χιουμοριστικών δόσεων, μέχρι να καθαγιαστεί αυτή  η  τόσο  περίεργη αλλά όχι ασυνήθιστη σχέση του ζευγαριού.  Μια σχέση που αναπτύχθηκε με όλες τις διακυμάνσεις, τις ανατροπές, τις εκπλήξεις, από μια τυχαία συνάντηση σ’ ένα πάρκο.

   Ένας άντρας. Μια γυναίκα. Το παιχνίδι ξεκινά. Εκείνος συστήνεται  με άλλο όνομα, λέγοντας μιαν άλλη ιστορία και έπειτα για να καλύψει τα κενά της πρώτης εφευρίσκει μια δεύτερη και έπειτα μια τρίτη…… και έπειτα…

   Ένα παιχνίδι που και οι δύο «δέχονται» να παίξουν. Η αλήθεια θα αποκαλυφθεί;

Η αλήθεια  και το ψέμα , έννοιες  αλληλένδετες, συγκοινωνούντα δοχεία, ταλανίζουν  τις διαπροσωπικές  σχέσεις  σε οργανωμένες  σύγχρονες κοινωνίες, πολύ περισσότερο από τις εποχές της αρσενικής κυριαρχίας στον πλανήτη. Εδώ δεν επρόκειτο για «λευκά» ψέματα, αλλά για ψέμα που σου επιτρέπει να χειραγωγείς τον τρόπο με τον οποίον θέλεις να σε βλέπουν οι άλλοι.

   Ακριβώς  πάνω σ’ αυτόν τον  κανόνα ο Γκέλμαν έγραψε ένα  πολύπτυχο ψυχογράφημα, ο Κιμούλης  το έπλασε , το μάζεψε και το ξανάπλωσε, το τύλιξε, το ανύψωσε, το ταπείνωσε, το  αρωμάτισε με ελληνικό  ταπεραμέντο  (φλυαρία, αθυροστομία, τυχοδιωκτική σκέψη) και,  μαζί με την Φωτεινή Μπαξεβάνη,  βίωσαν  οι δυο τους επί σκηνής  το πολυδιάστατο «ταξίδι» μιας συνύπαρξης, συμβίωσης-καθρέφτης-  για μας ,  ώστε στη διάρκεια της παράστασης ν’ αναπτύξουμε και  να γνωρίσουμε ενεργειακά  όλα τα στάδια της  σχέσης, από  τη  δημιουργία της  μέχρι  το τέλος της  διαδρομής,  ώστε να δούμε μέσα μας, βαθιά μας, όπως οι ήρωες, ποιοι πραγματικά είμαστε.  Στον βαθμό, τουλάχιστον, που ο καθένας μας βυθίζεται στα εσώψυχά του,  κάθε που του δίνεται η αφορμή.

Αυτό το  «παγκάκι»  είχε φωνή.  Δυνατή. Με τρόπο ρεαλιστικό, ενίοτε σουρεαλιστικό, μεταμορφώθηκε σε «ανάκλιντρο» ψυχοθεραπευτή  κι  έκανε τον  θεατή  να παραδεχτεί συμπεριφορές του που δεν ήθελε να τις φέρει από τον πίσω σάκο στον μπροστινό, για να μη τις βλέπει.

  Εντύπωση μου έκανε  η μεγάλη απόσταση μεταξύ των δυο  χαρακτήρων επί σκηνής.  Το τσάκισμα  της  «χημείας»,  για την οποία γίνεται  λόγος  κάθε  που, εμφανώς,  «δένουν» απόλυτα οι υποκριτές  που ερμηνεύουν  ρόλους  στο ίδιο  έργο. Εκείνος  ένας άνδρας – χύμα, ανώριμος  σαν  παιδί,  με τη γνωστή  φρασεολογία  της  πιάτσας , των σχολείων, του δρόμου, των νυχτομάγαζων.  Εκείνη  ψυχρή, δύσκαμπτη, απότομη. Πιθανώς για να κατανοήσουμε  πως  τα  ετερώνυμα  έλκονται.  ΄Ισως  πάλι,  να  είναι  λάθος  διανομή . Δείτε την  παράσταση  και  δώστε  τη δική σας  απάντηση.

Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία – Διασκευή – Διαμόρφωση χώρου: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Μετάφραση: ΝΙΚΟΣ ΚΑΜΤΣΗΣ
Κοστούμια: ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ
Φωτισμοί: ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΛΤΣΟΥ
Βοηθός σκηνοθέτη: ΣΤΑΘΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ

Παίζουν:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΠΑΞΕΒΑΝΗ