Ο Τορνατόρε του «Σινεμά ο Παράδεισος» επιστρέφει με μια ταινία που δυσκολεύομαι να χαρακτηρίσω. Παλιομοδίτικη αστυνομική, μυστηρίου, αγάπης, λίγο από όλα;
Βέβαια να εξηγούμαι. Ττην ταινία την είδα για τους πρωταγωνιστές της. Αγαπημένοι και οι δύο πολύ: Τζέφρι Ρας και Ντόναλντ Σάδερλαντ. Και μόνο γι’ αυτούς, ασχέτως της ποιότητας της ταινίας αξίζει να πας. Κινηματογραφική σχολή ο καθένας τους.
Ο Βίρτζιλ ΄Ολντμαν (Τζέφρι Ρας), δύστροπος, μονήρης, υποχόνδριος εκτιμητής έργων τέχνης και συλλέκτης προσωπογραφιών γυναικών, ερωτεύεται σιγά σιγά και για πρώτη φορά στη ζωή του μια μυστηριώδη γυναίκα την Κλερ (Σίλβια Χοκς). Η Κλερ που του εξάπτει τη φαντασία καθώς πάσχει από αγοραφοβία και του κεντρίζει το ενδιαφέρον για το γυναικείο φύλο. Ένα μυστήριο που ξεδιπλώνεται αργά, αρκετά αργά θα έλεγα, με δημοπρασίες και έργα τέχνης μαζί, με την αλήθεια να μπλέκεται με το ψέμα, το αυθεντικό με το κίβδηλο. «Τα πάντα μπορεί να είναι ψεύτικα» λέει στον Βίρτζιλ ο φίλος και συνεργάτης του σε απατεωνιές Σάδερλαντ, «η χαρά, ο πόνος, το μίσος, η αρρώστια, η ανάρρωση… ακόμα και ο έρωτας».
Στο παιχνίδι αυτό του αυθεντικού με το πλαστό ο Βίρτζιλ θα βγει τελικά ηττημένος. Ο πασίγνωστος και φημισμένος εκτιμητής δεν θα μπορέσει να διακρίνει αυτή τη φορά το «κίβδηλο» καθώς αφήνεται να παρασυρθεί από τα συναισθήματά του. Σαν το ποντίκι θα φάει το δόλωμα που του προσφέρεται επιτηδευμένα. Ως συνέπεια θα έχει όχι μόνο το οικονομικό χάσιμο αλλά πιο σημαντικό την απώλεια της αξιοπρέπειάς του και του ελέγχου της ζωής του. Αυτής της ζωής της τόσο καλοκουρδισμένης και καλορυθμισμένης. Γι’ αυτό το φινάλε του έργου είναι πικρό και ειρωνικό μαζί. Σε μια εξαιρετικά ατμοσφαιρική σκηνή, ο Βίρτζιλ κάθεται μόνος του. Το έργο κλείνει με τον ίδιο τρόπο που αρχίζει, τον Βίρτζιλ να γευματίζει μόνος του. Στην πρώτη σκηνή σε ένα πολυτελές εστιατόριο, στην τελευταία σε ένα μπαράκι γεμάτο καλοκουρδισμένα γρανάζια και ρολόγια. Όμως πόσο διαφορετικά είναι όλα! Πικρά σαρκαστικό το σχολίασμα για μια ζωή που έχασε και δεν θα μπορέσει ποτέ να ξαναβρεί. Γι’ αυτό και είναι μη αποδεκτή η μοναξιά του πλέον. Αυτό που ήταν πριν προσωπική του επιλογή, τώρα είναι αναγκαστική επιβολή. «Περιμένω παρέα» θα απαντήσει στον σερβιτόρο καθώς δεν αντέχει πλέον τη μοναξιά που θα τον τυλίγει από εδώ και εμπρός.
Η έξοχη φωτογραφία επιτείνει το μυστηριακό στοιχείο μαζί με την επίσης υποβλητική μουσική του Μορικόνε. Όμως η ταινία παρόλα αυτά δεν καταφέρνει να απογειωθεί. Μας αφήνει μετέωρους, χορτάτους μεν αισθητικά, μη πλήρεις όμως κινηματογραφικά. Θα τη δεις χωρίς να βαρεθείς, αν και η χρονική της διάρκεια είναι μάλλον αδικαιολόγητη.
Η ερμηνεία του Τζέφρι Ρας είναι απλά συγκλονιστική. Δεν υποδύεται τον Βίρτζιλ είναι ο Βίρτζιλ. Ο Ντόναλντ Σάδερλαντ είναι απολαυστικός, είναι αυτός. Ο νεαρός Τζιμ Στάρτζες καλός. Αδιάφορη η Σίλβια Χοκς, δεν γίνεται πιστευτή με το επίπεδο παίξιμό της.
Θα μπορούσε να ήταν και καλύτερη. Φεύγοντας μένουμε με την απορία: τελικά τι ήθελε να πει ο ποιητής;