Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου (κριτική)

Written by

Είναι ίσως μια από τις σπάνιες φορές που ο υπογράφων, στα περίπου 30 χρόνια που γράφει, δεν θα κάνει κριτική για μια παράσταση, αλλά, κατά ένα μεγάλο ποσοστό του παρακάτω κειμένου, για τους θεατές που την παρακολούθησαν!

Συγκεκριμένα, αυτό που συμβαίνει με τις αντιδράσεις των θεατών στη διάρκεια των παραστάσεων «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» με τη Νένα Μεντή  (εξαιρετική στον ρόλο-τίτλο) είναι κάτι που σηκώνει πολλή κουβέντα, διότι αποδεικνύει πως το σύγχρονο ελληνικό κοινό θεάτρου (αθηναϊκό-θεσσαλονικώτικο) δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο ή, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δεν γνωρίζει βασικούς κανόνες παρακολούθησης θεάτρου!

Η παράσταση αυτή παίχθηκε τον χειμώνα στο θέατρο Εγνατία και επανήλθε για τρεις παραστάσεις στο Θέατρο Κήπου, στα τέλη του Αυγούστου. Τόσο στην πρώτη φάση, όσο και στη δεύτερη είδαμε δυο παράξενα φαινόμενα: α. οι θεατές χειροκροτούν κάθε φορά που σβήνουν τα φώτα και β. οι θεατές συγχέουν την πρωταγωνίστρια με την ηρωίδα που ενσαρκώνει !

nenamentiΤο πρώτο (σβήσιμο φώτων) συμβαίνει περίπου 6 φορές στη διάρκεια της παράστασης και γίνεται, απλά, για να μπορέσει να πάρει κάποιες «ανάσες» η ηθοποιός ή να αλλαχθούν τα σκηνικά. Γίνεται επίσης και για να σκεφτούμε, για λίγο, το τι ειπώθηκε νωρίτερα από την Νένα Μεντή (ως γνωστό, το σκοτάδι μας βοηθά να αυτοσυγκεντρωθούμε και να σκεφθούμε πολύ καλύτερα από το αν υπήρχε φως).

Οι θεατές όμως δεν λαμβάνουν υπ’ όψη τους αυτή την σημαντική αρχή και χειροκροτούν με όλη τους τη δύναμη σε κάθε ολοκληρωτικό σβήσιμο φώτων. «Κάντε  ησυχία και σκεφτείτε τι ακούσατε πριν λίγο» θα θέλαμε να τους πούμε! Το ίδιο χειροκρότημα (μέχρι και ρυθμικά παλαμάκια) ακούγονται σε κάθε τραγούδι της παράστασης! Το απαίδευτο ελληνικό κοινό νόμιζε πως πήγε στο θέατρο Κήπου για να διασκεδάσει και να χορέψει!

΄Ενα άλλο απαράδεκτο στοιχείο ήταν η ομαδική έγερση των θεατών στο τελευταίο χειροκρότημα (όταν τελειώνει η παράσταση). Η σκηνοθεσία και η Νένα Μεντή δεν ήταν τόσο πια φοβερές που να κάνουν το κοινό να σηκωθεί όρθιο! Αυτό (ομαδική έγερση) δεν συμβαίνει ούτε στην ΄Οπερα και σε μεγαλειώδεις παραστάσεις! Τι συμβαίνει ; Προφανώς οι -απαίδευτοι- θεατές ταυτίζουν την Νένα Μεντή με την ….Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και σηκώνονται όρθιοι (τόσο στο θ. Εγνατία όσο και στο Θ. Κήπου) να χειροκροτήσουν την μεγάλη μας …. Στιχουργό, που νομίζουν πως ξαναζωντάνεψε και βλέπουν μπροστά τους! Ακόμη χειρότερα, νομίζουν πως η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου έγραψε τη ΜΟΥΣΙΚΗ αυτών των τραγουδιών (ακούστηκαν αποσπάσματα από περίπου 20 τραγούδια, στα οποία η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου έγραψε απλά τους στίχους). Το ανεκπαίδευτο στο θέατρο κοινό μπέρδεψε όλα αυτά τα πρόσωπα: Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Νένα Μεντή. και όλους τους μουσικοσυνθέτες που έγραψαν τις ΜΟΥΣΙΚΕΣ επί των στίχων αυτών ! Σηκώνεται, λοιπόν, όρθιο, στο τέλος για να χειροκροτήσει τους Μάνο Χατζιδάκη, Βασίλη Τσιτσάνη, Μανώλη Χιώτη, Απόστολο Καλδάρα, Σταύρο Ξαρχάκο, Στέλιο Καζαντζίδη, και άλλους πολλούς, αλλά μπροστά του υποκλίνεται απλά ΜΙΑ ΗΘΟΠΟΙΟΣ που για μιάμιση ώρα ΥΠΟΔΥΘΗΚΕ την ΣΤΙΧΟΥΡΓΟ των τραγουδιών αυτών!

eutuxiaΕίναι επείγον να περάσουν όλοι τους από εντατικά μαθήματα «θεατρικής κουλτούρας» (ίσως ακόμη και από το Νηπιαγωγείο –για μελλοντικούς θεατές) στα οποία κάποιος ειδικός πρέπει να τους διδάξει αντίστοιχες ανάγκες και πρακτικές και οι οποίες θα τους κάνουν να συμπεριφέρονται σωστά σε μια παράσταση, αφού σε ξένες χώρες άλλοι θεατές το κάνουν σίγουρα!

΄Οσο για το κυρίως θέαμα (και για να μη μείνουμε μόνο στα …παράπονα) ο σκηνοθέτης και «συγγραφέας» του κειμένου Πέτρος Ζούλιας κατάφερε να συνδυάσει έντεχνα τη ζωή της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου με πολλούς από τους στίχους που η ίδια έγραψε. Τα τραγούδια που επέλεξε (μαζί με την Ελεάνα Βραχάλη) ακούγονταν το καθένα μόνο κατά το 1/3 της διάρκειάς τους και όχι ολόκληρα, έδωσε έτσι ένα σωστό ρυθμό στη σκηνοθεσία και την σωστή αίσθηση (μόνο στους εκπαιδευμένους θεατές) πως δεν επρόκειτο για μουσική συναυλία ή αφιέρωμα στους συνθέτες αυτούς, αλλά για εμπλουτισμό του πολύ ενδιαφέροντος -ιστορικο-βιωματικού, εν μέρει- κειμένου με όμορφα και σχετικά τραγούδια. Τα σκηνικά και κοστούμια της Αναστασίας Αρσένη, απλά και λειτουργικά, βοήθησαν την Νένα Μεντή να αποδώσει άνετα το ρόλο αλλά και να κινηθεί με ευκολία στο χώρο. Τέλος, οι φωτισμοί του Ανδρέα Μπέλλη χαμηλών τόνων και δραματουργικά εξυπηρετικοί. Τόνισαν σημεία του σκηνικού στις κατάλληλες στιγμές και μας έδωσαν την αίσθηση πως υπήρχαν κι άλλα «όντα» στον χώρο. Το μόνο ψεγάδι ήταν το γεγονός ότι η Νένα Μεντή άλλοτε καμπούριαζε και άλλοτε όχι, συγχέοντας τις ηλικιακές φάσεις της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου.

Ο αέρας που φυσούσε εκείνο το βράδυ και πέταγε όλα τα χαρτιά του γραφείου  καταγής ή άνοιγε πόρτες και κουνούσε μεγάλα κομμάτια του σκηνικού, δεν πτόησε την Νένα Μεντή, η οποία αντιμετώπισε την πρωτόγνωρη αυτή κατάσταση με ετοιμότητα και χιούμορ.

Συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές, τόσο για την ιδέα να παρασταθεί η ζωή της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου επί σκηνής όσο και για το συνολικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Πιστεύουμε πως όσες φορές και να έρθουν στην πόλη μας τα αντίστοιχα θέατρα θα γεμίζουν πάντα από θεατές που θα θέλουν να ζήσουν ξανά και ξανά τέτοιες «μαγικές στιγμές». Αρκεί να αντιδρούν σωστά …